Đó là một buổi tối chạng vạng khi ông nội đưa Hạ Nhạc từ lớp học về nhà.
Khi mặt trời lặn, một già một trẻ nắm tay nhau đi đến gốc cây cổ thụ trước nhà.
Ông nội hỏi: “Nhạc Nhạc có thể tìm được nhà không?”
Hạ Nhạc ngẩng đầu nhìn cây cổ thụ cao lớn có cái hốc to trên thân, chắc nịch nói: “Có ạ.”
“Nhạc Nhạc tìm thấy nhà mình kiểu gì nào?”
Hạ Nhạc chỉ vào lỗ cây cổ thụ: “Đây ạ!”
Ông nội mỉm cười bế cô bé lên: “Nhạc Nhạc nhà chúng ta là người thông minh nhất. Ừm… Ông chú nhà mình khi còn nhỏ ngốc lắm, không tìm được nhà đâu.”
“Ông chú không nhận ra cái cây trước nhà ông ạ?”
Ông nội lắc đầu nhìn ngọn cây cổ thụ: “Lúc đó trong nhà chúng ta không có cây cổ thụ.”
Ông nắm lấy tay Hạ Nhạc, xoay một cái rồi chỉ về phía ngọn núi ở phía xa.
“Ở chân núi Man Đầu xa xa, nó rất nhỏ và tồi tàn…”
Hạ Nhạc lau đi những giọt nước mắt sắp trào ra, chạy về phía núi Man Đầu.
Cô biết ngọn núi mà ông nói chính là nó.
Ngọn núi đó nằm ở nơi hẻo lánh nhất vùng quê, dưới chân núi không có nhiều gia đình nhưng trên núi lại có rất nhiều ngôi mộ lớn nhỏ.
Từ nhỏ cô đã nghe người lớn nói rằng trên ngọn núi đó có ma, có dã thú ăn trộm gà vịt, có yêu quái có thể ăn thịt người, đủ loại truyền thuyết ly kỳ cổ quái đã khiến ngọn núi ấy trong mắt cô đầy âm u và huyền bí.
Tâm trí của trẻ con rất sinh động, luôn luôn tưởng tượng phong phú. Bọn họ thường lập các đội thám hiểm nho nhỏ để khám phá ngọn núi ấy nhưng đi được nửa chừng thì đã bỏ cuộc.
Hạ Nhạc chạy rất lâu, đi qua rất nhiều ngôi nhà cũ kỹ mà cô chưa từng thấy, cũng đi ngang qua rất nhiều người.
Hầu hết dân làng đều quen biết nhau, bỗng nhiên nhìn thấy một cô bé kỳ lạ chân không chạy trên đường như vậy khiến không ít người kinh ngạc nhìn cô.
Hầu hết những người đi ngang qua đều lớn tuổi, những người mà sẽ chào đón cô một cách thân thương khi gặp nhau trên đường nhiều năm sau, hoặc cũng có thể sẽ trở thành một trong những ngôi mộ mà cô đi ngang qua trên một đỉnh núi nào đó.
Đây là một cảm giác rất kỳ lạ, khiến Hạ Nhạc muốn khóc mấy lần.
Đột nhiên, phía trước truyền đến một giọng nói quen thuộc: “Anh, bữa tối ăn gì thế?”
“Ăn rắm.”
Nghe được những lời rất hiện đại này, cảm giác như Hạ Nhạc được kéo trở lại.
Quả nhiên, người có vẻ ngoài ngây thơ ngồi trên xe đẩy phía trước chính là ông chú Hạ Thiệu Minh của cô.
Người kéo xe phía trước là ông nội cô, Hạ Thiệu Hoa.
Bóng lưng hơi khom lại của ông đang cố gắng kéo chiếc xe về phía trước một cách chậm rãi từ từ chồng lên hình ảnh của ông nội trong ký ức cô.
Trái tim cô như được một dòng nước ấm tưới vào, Hạ Nhạc tiến về phía trước mấy bước, đột nhiên nghĩ tới điều gì đó.
Cô nhìn xuống chân mình, một lát sau bèn chạy về phía trước, vượt qua Hạ Thiệu Hoa, dừng lại cách đó không xa rồi ngồi xuống đất.
Không ngờ Hạ Thiệu Hoa chỉ quay lại mắng Hạ Thiếu Minh mà không hề để ý đến cô.
Hạ Thiệu Hoa kéo xe, trực tiếp đi qua trước mặt Hạ Nhạc, suýt nữa cán qua chân Hạ Nhạc.
Cũng may Hạ Nhạc phản ứng nhanh, rút chân lại nên không có chuyện gì xảy ra.
Hạ Nhạc mím môi, đứng dậy, phủi phủi bụi đất trên mông rồi lại chạy về phía trước.
Sau khi vượt qua bọn họ, cô lập tức ngã xuống đất: “Ôi, đau quá!”
Lúc này, dì bán trứng ven đường gọi lớn: “Thiệu Hoa, sao hôm nay tan làm sớm thế? Có mua mấy quả trứng để bồi bổ sức khỏe cho Thiệu Minh không?”
Hạ Thiệu Hoa lễ phép gật đầu, cười nói: “Ở nhà vẫn còn ạ.”
Xe lại đi qua Hạ Nhạc.
Hạ Nhạc không khỏi bật khóc.
Lúc này Hạ Thiếu Minh nghe thấy tiếng động liền thò đầu ra khỏi xe rồi nhìn thấy Hạ Nhạc.
Vẻ mặt của cậu bé từ bối rối chuyển sang sợ hãi: “Này, anh, anh là…”
Hạ Thiệu Hoa nghe thấy tiếng động thì dừng bước, quay lại thì thấy Hạ Nhạc đang ngồi dưới đất khóc rất thảm thiết.
Trước khi kịp nhận ra cô bé chính là Hạ Nhạc, anh đã bước tới và hỏi: “Sao vậy?”
Người ở thời đại này có lẽ không biết “ăn vạ” nghĩa là gì, nên Hạ Nhạc giơ chân kêu lên: “Anh, anh vừa đụng phải em.”
Nhìn thấy khuôn mặt của Hạ Nhạc, Hạ Thiệu Hoa sửng sốt một chút: “Là em à?”
Ánh mắt anh nhìn về phía đôi chân không mang giày của Hạ Nhạc, thấy đôi bàn chân nhỏ nhắn đỏ bừng vì ma sát với đường đất, anh dừng lại nói: “Nhà em ở đâu? Anh đưa em về.”
Hạ Nhạc còn chưa nghĩ tới tiếp theo nên làm gì.
Nhưng ông nội đã dạy cô rằng binh đến tướng chặn, nước đến đất ngăn, thuyền đến đầu cầu ắt sẽ thẳng, nếu không đến được Vạn Lý Trường Thành thì không phải là anh hùng… Thôi, chỉ cần cô có thể ở bên ông nội thì cô có thể nói bất cứ điều gì.
Vì vậy Hạ Nhạc gật đầu một cách đáng thương mà không có chút manh mối nào.
Cứ như vậy, không cần một lý do nào, cảnh tượng trở thành như thế này——
Hạ Thiệu Hoa đang kéo xe ở phía trước, trong khi Hạ Nhạc và Hạ Thiệu Minh ngồi trên xe nhìn nhau chằm chằm.
Chỉ cần Hạ Thiệu Hoa hỏi đường về nhà em là đường nào thì Hạ Nhạc liền nói: “Cứ về nhà anh trước đi, có khi đến đó em lại nhớ ra đường về.”
Cứ như vậy, trước khi kịp nhận ra thì họ đã đến chân núi Man Đầu.
Đến gần trước cổng nhà, dường như Hạ Thiệu Hoa mới tỉnh táo lại, anh nhìn về phía Hạ Nhạc: “Em còn chưa nhớ ra à?”
Hạ Nhạc gật đầu: “Dạ, dạ, có lẽ do đói bụng ý, ăn no rồi có khi em nhớ ra được.”
Đôi mắt nhỏ đáng thương, ai nhìn mà không động lòng cho được.
Hạ Thiệu Hoa chỉ có thể thỏa hiệp: “Được rồi, vậy chúng ta ăn gì đó trước.”
Hạ Thiệu Minh vô cùng khó chịu, gào lên một tiếng “Dừng” sau đó nhận lại một ánh mắt tựa dao sắc lẻm của Hạ Thiệu Hoa.
Nghĩ đến chuyện mình trốn học đi chơi bóng mới gặp rắc rối, đụng trúng người ta lại còn khiến người ta từ một cô bé thông minh lanh lợi thành một con nhỏ ngốc, cậu chẳng dám nói nữa, chỉ dám nuốt nước miếng rồi nhanh chóng nhảy xuống khỏi chiếc xe ba gác.
Hạc Nhạc hài lòng nhảy xuống theo, cô lau sạch vết bẩn trên tay rồi nhìn căn nhà một lượt.
Ừm…
Có thể nhận ra được những lời ngày xưa bố nói nhà ông nội khi còn bé rất nghèo là thật.
Căn nhà này quả thực chính là căn nhà tranh trong truyền thuyết…
Lúc này, Hạ Nhạc chợt nhớ lại một bài thơ kinh điển: «Bài ca nhà tranh bị gió thu phá».
Lúc cô còn nhỏ, cô cứ nghĩ nhà tranh sẽ tồi tàn lắm, tồi tàn đến mức mùa hè bị nắng chiếu, mùa đông thì bị dột tuyết.
Nhưng bây giờ nhìn lại, có lẽ vì có sự hiện diện của một người mà cô mong nhớ cho nên cô lại cảm thấy nhà tranh còn đẹp hơn tất cả những căn nhà mà cô từng ở.
Không biết tương lai cô có cảm nhận giống tâm trạng của nhà thơ khi sống ở đây không nữa?
Hạ Nhạc tự giác nhận thức, từ nay về sau nơi này sẽ là nhà của mình.
–
Đây là một căn nhà tranh đơn sơ đến mức không thể đơn sơ hơn được nữa…
Cái gọi là vách tường thực ra chỉ là lớp bùn đất đắp thành, xà nhà chịu lực chỉ là vài mảnh gỗ gãy lộ ra thưa thớt bên ngoài bức tường bùn, đến sàn nhà cũng không có, còn trần nhà thì chỉ là dầm đúc hẫng được xếp rơm rạ thật dày bên trên.
Cả nhà chỉ có một căn bếp, một phòng khách nhỏ và một phòng nghỉ chỉ kê được một chiếc giường với một cái bàn.
Căn nhà cực kỳ nhỏ nhưng vì không có đồ dùng trong nhà cho nên cảm thấy hơi trống trải.
Chỉ có hai cửa sổ ở phòng bếp và phòng ngủ, dù đang là giữa ban ngày như căn nhà rất thiếu ánh sáng.
Cũng may ông nội mắc bệnh sạch sẽ cho nên dù căn nhà có rách nát thì vẫn ngay ngắn gọn gàng.
Hạ Nhạc bước vào nhà nhìn quanh không khách sáo chút nào. Hạ Thiệu Mình thấy vậy cảm giác như mình là khách chứ không phải chủ nhà nữa.
Đúng lúc này, Hạ Thiệu Hoa vác một nắm củi đi vào, anh liếc Hạ Thiệu Mình một cái, ngay lập tức cậu bé chạy vào phòng ngủ lấy bài tập ra chăm chỉ làm bài.
Trông rất giả dối.
Hạ Nhạc xích lại gần để nhìn, Hạ Thiệu Mình nghiêm túc viết chữ.
Chữ viết xiêu xiêu vẹo vẹo như kiến bò, chỉ cần nhìn nét mặt cũng biết cậu đang đấu tranh tư tưởng đến cỡ nào.
Nhìn thấy cảnh này, Hạ Nhạc cảm thấy vô cùng thú vị.
Còn nhớ khi cô còn bé, Tết âm lịch một năm nọ, ông chú đến nhà chơi nhìn thấy cô không muốn làm bài tập nghỉ đông nên khóc lóc om sòm ăn vạ.
Lúc đó ông chú nghiêm túc nói với cô rằng cháu phải học tập chăm chỉ, đi học đúng giờ làm bài tập đầy đủ, đó là chuyện quan trọng nhất trong cuộc đời.
Sau khi kể một đống chuyện ngày xưa, lúc này Hạ Nhạc không còn khóc lóc ồn ào nữa mà nghiêm túc làm bài tập.
Còn bây giờ, nhìn thấy cảnh ông chú đau khổ muốn chết khi phải làm bài tập thì cô cảm thấy rất buồn cười.
Trong phòng ngủ chỉ có một cái bàn đặt ngay trước cửa sổ và đây cũng là nơi duy nhất có chút ánh sáng.
Hạ Nhạc vỗ vai Hạ Thiệu Minh và nói với cậu như một cán bộ kỳ cựu: “Trai tráng thì phải biết cố gắng vươn lên, học tập chăm chỉ vì sự phát triển của Trung Hoa.”
Sau khi nhận được ánh mắt sững sờ kèm theo một chút sùng bái của Hạ Thiệu Minh, Hạ Nhạc mới vừa lòng thỏa ý rời khỏi phòng ngủ.
Đóng cửa phòng ngủ xong, đúng lúc Hạ Thiệu Hoa mang theo hai cái thùng gỗ đi ra ngoài.
Hai mắt của Hạ Nhạc rực sáng, cô tò mò hỏi: “Anh định làm gì vậy?”
Hạ Thiệu Hoa không trả lời cô, Hạ Nhạc cũng không nhụt chí, vội vàng chạy theo sau.
Khu vực dưới chân núi hoang tàn vắng vẻ, nhưng cũng may có hai em họ sinh sống nên cũng tạo thành một con đường nhỏ cong queo.
Hạ Nhạc đi theo phía sau Hạ Thiệu Hoa, vòng qua một rừng cây, lại đi qua một cánh đồng, cuối cùng đi đến một con sông nhỏ nước chảy róc rách.
Lúc này cô mới nhận ra, chiếc áo trắng trên người ông nội rách lốm đốm.
Giống hệt như ông nội trong ký ức của cô.
Hạ Nhạc chân không đi giày, Hạ Thiệu Hoa cũng chẳng tốt hơn cô là bao, đôi giày cỏ mà anh đi dưới chân bị mài mòn đến mức chẳng nhìn ra nữa, đi vào cũng chẳng dễ chịu chút nào.
Hạ Nhạc lại muốn khóc.
Nghĩ đến chuyện lúc vừa mới đến đây cô đã khóc sướt mướt rồi nên Hạ Nhạc vội vàng đè nén cảm xúc lại.
Cô yên lặng đi theo Hạ Thiệu Hoa đến bờ sông, nhìn anh múc đầy thùng nước.
Sau đó Hạ Thiệu Hoa chăm chú nhìn dòng sông.
Hạ Nhạc khó hiểu nhưng cũng nhìn dòng nước theo anh.
Qua hình ảnh phản chiếu, lúc này cô nhận ra mình trông giống hệt khi còn nhỏ.
Gương mặt nhỏ nhắn vừa mập mạp vừa bẩn thỉu, hai bím tóc cột trên đầu, đôi mắt đen tròn, trên người cô mặc chiếc váy hồng nhạt mà cô đã mặc vào ngày sinh nhật thứ mười một.
Lúc cô đang băn khoăn vì sao lại mặc chiếc váy này xuyên về quá khứ thì bên cạnh chợt vang lên tiếng động.
Hạ Nhạc ngẩng đầu trông thấy Hạ Thiệu Hoa ném thứ gì đó đen sì vào trong thùng nước.
Hai thùng gỗ chứa đầy nước, Hạ Thiệu Hoa bắt đầu xách chúng lên rồi đi về.
Hạ Nhạc hứng thú bừng bừng theo sau, cô nhìn vào trong thùng nước xem, quả nhiên là có một con cá, không béo cũng không gầy, trông rất ngon.
Ở thời đại của cô, đất đai và các nguồn tài nguyên bị khai phá nên rất hiếm khi thấy được môi trường sinh thái nguyên sinh.
Trong trí nhớ của Hạ Nhạc, thỉnh thoảng cô chỉ nhìn thấy hai ba con cá nhỏ ở con sông này, còn cá to như thế này thì đây là lần đầu cô nhìn thấy.
Thế là Hạ Nhạc cực kỳ ngạc nhiên ngẩng đầu nhìn Hạ Thiệu Hoa: “Anh bắt cá kiểu gì thế ạ?”
Hạ Thiệu Hoa xách hai thùng nước, nhịp chân vững vàng như cũ.
Bả vai thiếu niên cực kỳ mạnh mẽ, anh nghiêm trang đáp: “Bắt bằng tay.”
Nói mà như chưa nói.
Nhưng cũng chẳng hề ảnh hướng đến sự hứng thú của Hạ Nhạc: “Con sông này nhiều cá lắm đúng không anh?”
“Ừm.”
Hạ Nhạc cười hì hì: “Anh đưa em đi bắt cá được không ạ?”
“Không được.”
“Vâng.”
Bước chân của Hạ Thiệu Hoa lớn hơn so với Hạ Nhạc, cô đành phải chạy để đuổi theo anh.
Thì ra lúc còn trẻ ông nội lạnh lùng như vậy, Hạ Nhạc nghĩ.
Nhưng cô vẫn rất vui vẻ, cô chưa bao giờ mơ rằng mình sẽ có cơ hội được ở cùng ông nội lần nữa…hơn nữa còn là lúc ông nội còn trẻ và đẹp trai như vậy.
Hạ Nhạc lầm bầm trong miệng nhưng trong lòng vui vẻ không kìm lại được.
Bếp ở thời đại này hầu như chỉ có vai trò nấu đồ ăn nóng hổi, trong bếp không có vật dụng gì, thậm chí vòi nước cũng không có, chỉ có một cái chum đựng nước.
Hạ Thiệu Hoa đổ nước trong thùng vào trong chum, sau đó bắt cá ra rồi để vào trong cái giỏ nan rách rưới.
Hạ Nhạc tự nhận trách nhiệm nhóm lửa, cô ngồi trên tảng đá trước lò đất rồi nhét củi khô vào bên trong.
Hạ Thiệu Hoa ở bên cạnh mổ cá, nhìn thấy Hạ Nhạc bận rộn một góc nên anh tưởng rằng chỉ là trò giải trí của trẻ con, không ngờ vừa mới cạo sạch vảy cá quay lại thấy Hạ Nhạc đã nhóm lửa xong rồi, hơi nóng từ trong lò đất bắt đầu tỏa ra.
Hạ Thiệu Hoa cúi người nhìn Hạ Nhạc nhóm lửa rất tốt.
Xem quá trình Hạ Nhạc nhóm lửa cũng có hơi giống cách của anh hay làm.
Gương mặt vô cảm của Hạ Thiệu Hoa tràn đầy kinh ngạc và nghi hoặc: “Em biết nhóm lửa sao?”
Hạ Nhạc mở to mắt nhìn anh rồi gật đầu.
Hạ Thiệu Hoa tiếp tục xử lý con cá kia, anh cắt cá thành từng khúc, hỏi: “Em mấy tuổi rồi?”
Hạ Nhạc tròn xoe mắt nói: “Mười một ạ.”
“Vậy nhỏ hơn Thiệu Minh 1 tuổi.”
“Dạ đúng rồi, nhỏ hơn anh 7 tuổi nữa.”
Đột nhiên im lặng bao trùm, Hạ Nhạc lúc này mới nhận ra mình đã nói quá nhiều.
