Tiền Thái Tử Dương Dũng sắc lập từ năm Khai Hoàng thứ nhất đến năm Khai Hoàng thứ hai mươi thì bị phế. Ông ta làm tròn hai mươi năm Thái tử. Tính cách ông ta rộng rãi hiền hòa, tận tình, đặc biệt chiêu hiền đãi sĩ, rất được các đại thần và những người danh gia vọng tộc ủng hộ.
Lịch sử có một quy luật kỳ lạ. Có rất nhiều vương triều, người kế tục đời thứ hai đều có kết cục bi kịch. Phù Tô của đời Tần, Lưu Doanh đời Hán, Dương Dũng đời Tùy, Kiến Thành đời Đường, Đức Chiêu đời Tống, Chu Tiêu đời Minh.
Nhưng bi kịch của Dương Dũng là do quan niệm chấp chính của ông ta gây nên. Nếu như là thời Hán hoặc Đường, thậm chí bất kỳ một triều đại nào ngoài thời Tùy ra, Dương Dũng đều sẽ là một vị quân chủ sáng suốt, cái đích mà mọi người cùng hướng tới nhưng lại cứ phải sinh ra vào thời Tùy.
Đôi vai yếu ớt của Dương Dũng không chịu được sự thay đổi đặc thù này của thời đại. Sự phân liệt thiên hạ mấy trăm năm, vô số sự thay đổi triều đại, vận mệnh xã hội Hồ mạnh Hán yếu, Nhất Giang Nam Bắc đối lập, hình thành thế gia môn phiệt chân vạc triều đình, cửu phẩm công chính thâm căn cố đế, quyền quý Quan Lũng so vai với Hoàng quyền, Đột Quyết cường hồ như hổ rình mồi, liên tiếp xâm phạm biên cương, không phải là trường hợp cá biệt.
Đối diện với nguy cơ mai phục khắp nơi của đế quốc Tùy mới, đối diện với tập đoàn gia tộc sức mạnh vô song thì sự hài hòa rộng rãi của Dương Dũng trở nên lực bất tòng tâm. Ông ta chỉ có thể là một vị quân chủ giỏi thỏa hiệp thủ thành chứ không phải là một đế vương có thể mạnh mẽ giải quyết được nguy cơ, khai thác mạnh mẽ chí tiến thủ.
Sau khi con trai cả Dương Dũng làm Thái tử được hai mươi năm, năm Khai Hoàng hai mươi, Dương Kiên rốt cục hạ quyết tâm phế ông ta, chuyển sang lập người con thứ là Dương Quảng có tâm hùng chí mạnh lên làm người thừa kế.
Nhưng Dương Kiên lại đã quên một điều rằng Dương Quảng trấn thủ ở Dương Châu gần mười năm, luôn trấn an và thống trị phía nam, trong triều cũng không có thế lực gì. Thế lực của Dương Quảng là quân đội và dân tộc Hoa phía nam, căn cơ trong triều định rất nông.
Còn Dương Dũng lại làm Thái tử hai mươi năm rồi. Ông ta có lực lượng ủng hộ mạnh hơn nhiều. Đó là một bộ phận trọng thần triều đình lấy Cao Quýnh dẫn đầu và tập đoàn Quan Lũng do họ Nguyên dẫn đầu. Cao Quýnh sau khi bị giáng chức, thì một trọng thần khác là Liễu Thuật thay thế trách nhiệm quan trọng tiếp tục ủng hộ Dương Dũng, cũng là thủ lĩnh của vụ “ binh biến cung Nhân Thọ”.
Liễu Thuật chừng bốn mươi tuổi, học thức uyên bác, tự nhiên phóng khoáng, khôi ngô tuấn tú. Ông ta cưới vợ là công chúa Lan Lăng, là Phò mã đương triều, phong quan Binh bộ Thượng thư kiêm Lại bộ Thượng thư, có thể nói quyền cao chức trọng. Vài năm trước Liễu Thuật liền bắt đầu trù tính phục vị cho Dương Dũng. Ông ta đã tìm một người giống Dương Dũng để thế thân Dương Dũng đang bị giam lỏng. Còn Dương Dũng thì ở trong phủ của ông ta, chờ đợi cơ hội.
Dương Kiên bệnh tình nguy kịch, Liễu Thuật ý thức được đây là cơ hội cuối cùng của bọn họ, cũng là cơ hội tốt nhất. Ông ta liền liên hợp đồng đảng bắt đầu phát động.
Theo kế hoạch của Đào Liễu, Dương Dũng thật sẽ thừa dịp ban đêm yểm hộ tiến vào biệt cung Nhân Thọ, sau đó Liễu Thuật khuyên Dương Kiên gặp mặt con một lần, rồi Dương Dũng giả đi vào cung Nhân Thọ, còn Dương Quảng thì tất nhiên sẽ phái Vũ Văn Thuật ngăn cản Dương Dũng yết kiến. Như vậy thì có thể mê hoặc được Dương Quảng, khiến cho Dương Quảng cho rằng đại cục đã định rồi.
Kế hoạch của ông ta có thể nói là không có sơ hở nào. Nhưng đáng tiếc người tính không bằng trời tính. Bí mật hai Dương Dũng nhập cung bị một viên Dịch thừa nho nhỏ (quan trạm dịch) phát hiện, lộ mất thiên cơ. Mà Dương Dũng nhân từ mất đi cơ hội cuối cùng giết người diệt khẩu.
Lúc này, ở bên trong khu vườn bên trong thư quán biệt cung Nhân Thọ, mười mấy trọng thần ngồi đó. Bọn họ đều là nhân vật trọng tâm lần hành động này, tất cả có mười ba người. Bọn họ đều đặt cả tính mạng của thân gia mình lên Thái tử Dương Dũng.
Đối với bọn họ mà nói, lần hành động này chỉ có thể thành công, không thể thất bại.
- Hôm nay là cơ hội tốt nhất!
Liễu Thuật ánh mắt chậm rãi lướt qua mọi người. Ông ta dùng một giọng điệu không thể kháng cự:
-Thông tin truyền đến từ nội cung, hôm qua Thánh Thượng đã ngất đi hai lần. Ông ta đã hỏi về chuyện lạ lùng xảy ra một cách yếu ớt. Đêm nay Hạ tướng quân sẽ trực. Vì thế nên bước đầu ta quyết định đêm nay sẽ hành động, mọi người có ý kiến gì không?
- Tôi có cảm giác chuyện quan trọng như thế này giao cho một Tả Vệ Trực Các tướng quân nhỏ, Như thế có phải là quá mạo hiểm không?
Một trọng thần trầm giọng nói.
Liễu Thuật hơi mỉm cười:
- Độc Cô đại tướng quân lo lắng quá rồi. Giết Dương Quảng chỉ là bước đầu tiên của chúng ta, giết Dương Quảng rồi, còn có rất nhiều những chuyện đại sự khác cần làm. Ví dụ như là khống chế quân đội xung quanh cung Nhân Thọ, khống chế kinh thành, còn đối phó với cả Dương Lương nữa. Đây đều là những vấn đề trọng đại. Ngược lại giết Dương Quảng chỉ là vấn đề đơn giản. Bên cạnh y không có hộ vệ, mấy tên binh sĩ thông thường cũng có thể giết y được rồi.Thủ hạ của Hạ tướng quân có nghìn người, tuyệt đối nghe theo chỉ huy. Ta nghĩ dùng một nghìn người giết một người hẳn là đủ rồi. Hơn nữa bất cứ chuyện gì cũng không thể nắm chắc tuyệt đối được. Chúng ta chắc chắn phải mạo hiểm.
- Nếu thất bại thì làm thế nào?
Một trọng thần khác là Vũ Văn Bật tiếp lời nói.
Liễu Thuật trầm ngâm một lát, lúc này mới nói với mọi người:
-Nếu như thất bại thì ta không thể may mắn thoát khỏi. Nhưng các ông có lẽ vẫn có thể. Ta có thể nói thật với mọi người rằng, tất cả những văn thư liên quan đến hành động lần này, ta đều đã hủy đi rồi. Hay nói khác đi, chỉ cần mọi người im lặng, Dương Quảng sẽ không có chứng cứ việc mọi người tham gia vào hành động lần này. Có điều tôi tin tưởng sẽ không thất bại. Chúng ta đã lên kế hoạch bốn năm nay rồi, hành động của chúng ta không có sơ hở, chỉ cần giết được Dương Quảng rồi mạo chỉ dụ của vua lập Thái Tử lên thì không có bất cứ vấn đề gì.
Lúc này, Nguyên Nham đi đến, cười nói với mọi người:
-Vừa có thông tin truyền đến, người gác cổng Vệ tướng quân Vũ Văn Hóa Cập ngăn Dương Dũng giả, không cho phép ông ta vào trong biệt cung Nhân Thọ.
- Quả nhiên không ngoài dự liệu của ta.
Liễu Thuật đắc ý cười nói:
- Dương Tố quả là thực sự mượn quân sĩ gác cổng để ngăn chặn người giả đó. Bọn họ cho rằng mình đã có thể vô lo vô nghĩ được rồi.
-Tốt lắm, hành động sắp bắt đầu. Mọi người làm theo kế hoạch đã định. Chỉ cần giết được Dương Quảng thì mọi người cùng nhau bắt đầu.
Mọi người đều đứng dậy rời đi. Liễu Thuật thì xoay người đi vào trong phòng. Dương Dũng vẫn là áo đen che mặt, yên lặng không nói gì. Ông ta rất ít nói, giống như một người ngoài cuộc vậy. Ông ta đang lo lắng cho phụ thân bệnh tình nguy kịch. Dù sao thì cũng là phụ thân của ông ta, là phụ tử, phụ thân sắp qua đời lẽ nào ông ta lại không buồn. Thậm chí còn không thể gặp lại phụ thân một lần cuối.
- Điện hạ cuối cùng quyết định chưa? Nếu điện hạ từ bỏ, thì có thể mai danh ẩn tích sống nốt quãng đời còn lại. Còn một khi phát động thì chúng ta không còn con đường lui nữa.
Liễu Thuật hỏi Dương Dũng câu cuối cùng.
Dương Dũng trầm mặc hồi lâu, cuối cùng gật đầu:
-Ta biết là mạo hiểm nhưng ta đã làm Thái tử hai mươi năm, cuối cùng lại bị phế. Dù thế nào thì ra cũng không cam lòng. Đây là cơ hội cuối cùng, cho dù là thất bại thiệt thân thì cũng là ý trời.
Nói xong, Dương Dũng thở dài một hơi. Ông ta lại nghĩ đến phụ thân của mình, trong lòng không khỏi bi thương. Liễu Thuật nhìn thấy Dương Dũng vẻ mặt ảm đảm, liền dịu dàng an ủi ông ta:
-Ta biết điện hạ lo lắng cho Thánh Thượng nhưng giống như lời điện hạ nói, bây giờ là cơ hội cuối cùng của chúng ta. Nếu như chúng ta không nắm bắt lấy nó thì chúng ta mãi mãi không thể xoay chuyển được. Thời gian không còn nhiều. Điện hạ, xin hãy lấy đại cục làm trọng!
Dương Dũng thở dài.
-Ta chỉ là buồn trong lòng. Nhưng ta sẽ không làm hỏng chuyện đại sự. Ta có chút lo lắng về tình hình trong cung. Hạ Thiếu Khang người này có thể tin tưởng được không?
Tả Vệ Trực Các tướng quân Hạ Thiếu Khang là nhân vật mấu chốt trong hành động lần này. Dương Dũng không biết chi tiết về y, thực sự hơi có chút không yên tâm.
Nguyên Nham vừa tiếp lời cười nói:
-Người này là thị vệ sớm nhất ở bên Thánh Thượng. Về sau trở thành tướng tâm phúc yêu quý tộc của tộc huynh Nguyên Mân của ta, võ nghệ cao cường, ba năm trước đã là người của chúng ta rồi, tuyệt đối đáng tin cậy. Trong cung nếu như có biến thì lập tức sẽ có thông tin truyền đến.
Ông ta vừa dứt lời thì liền có người ở ngoài bẩm báo:
-Liễu Thượng thư, trong cung có tin tức khẩn cấp truyền đến!
Liễu Thuật sửng sốt, lập tức nói:
- Cho vào!
Ngay sau đó một gã thị vệ trong cung đi vào. Gã quỳ gối xuống, nâng cao lên một tờ giấy điệp nói:
-Đây là Hạ tướng quân mệnh cho ty chức đưa tới. Hạ tướng quân nói tình hình rất khẩn cấp.
Liễu Thuật tiếp nhận tờ giấy. Ông ta sắc mặt lập tức biến đổi, cả người run lên. Nguyên Nham thấy ông ta vẻ mặt khác thường, vội vàng hỏi:
- Đã xảy ra chuyện gì?
Âm thanh của Liễu Thuật đều biến điệu, giọng run run:
-Thánh Thượng.... băng hà rồi!
Nguyên Nham và Dương Dũng đều sợ ngây người. Dương Dũng quỳ xuống, không kìm nổi lên tiếng khóc lớn. Liễu Thuật vội la lên:
- Điện hạ, bây giờ không phải là lúc để khóc. Tình hình đang khẩn cấp, chúng ta phải quyết định thật nhanh.
Dương Dũng lau đi nước mắt nói:
- Tất cả mọi thứ do Liễu Thượng Thư làm chủ!
Liễu Thuật cắn răng một cái nói:
-Việc này không nên chậm trễ. Ta lập tức vào cung, Ta sẽ đích thân chỉ huy lần hành động này.
....
Ngay khi Liễu Thuật đi tới cung Nhân Thọ không lâu, Dương Chiêu cũng đưa mẫu thân Tiêu Phi xuống núi, tìm Dương Tố. Lúc này Dương Tố vừa mới thương lượng với Vũ Văn Thuật xong trở về. Vũ Văn Hóa Cập đã dẫn dắt những binh sĩ gác cổng chặn “Dương Dũng” không cho vào cung. Nhưng trong lòng Dương Tố vẫn có chút bất an. Đó chính là sự an toàn của Dương Quảng.
Dương Quảng một mình ở trong cung Nhân Thọ, Chỉ có hoạn quan cung nữ hầu hạ. Bên người chỉ có bốn thị vệ. Từ năm Khai Hoàng thứ mười chín, Dương Kiên hạ chỉ cắt bớt thị vệ bên Đông cung, Dương Kiên liền nghiêm lệnh không cho phép thị vệ Đông cung hoặc thân vương vào Hoàng cung hoặc Cung Nhân Thọ. Dương Tố rất lo lắng. Thánh Thượng đã gần đến lúc hấp hối, một khi Thánh Thượng băng hà thì bên trong cung Nhân Thọ xảy ra chuyện gì thì bốn thị vệ chắc chắn là không đủ. Dương Quảng cũng chỉ có thể bó tay chờ chết.
Còn có cháu của ông ta Nguyên Khánh, Dương Tố trong lòng cũng có chút hối hận. Thời khắc mấu chốt này Nguyên Khánh không nên xuất hiện ở đây.
Ngay trong lúc Dương Tố lo lắng vô cùng thì Dương Chiêu chạy đến, thuật lại ý của phụ thân. Dương Tố phản ứng nhanh nhẹn. Có hai thái tử Dương Dũng bị phế, lẽ nào Dương Dũng thực sự muốn đoạt quyền ở thời điểm cuối cùng?
Dù là sự việc dường như hoang đường vô cùng nhưng Dương Tố trong lòng lại rất hiểu, Dương Dũng tuy đã bị phế bốn năm nay rồi nhưng người ủng hộ ông ta vẫn nằm giữ quyền cao trong triều đình như cũ. Chỉ cần Dương Quảng đột nhiên chết thì Dương Dũng hoàn toàn có thể lật lại ván cờ.
Dương Tố mồ hôi lạnh đã chảy ra. Hóa ra Dương Dũng chặn ở bên ngoài đó không ngờ là người thế thân, Dương Dũng thật sự thì ba ngày trước đã vào biệt cung rồi.
Dương Chiêu lại lòng dạ như lửa đốt, ông ta đưa kim bài cho Dương Tố, vội nói:
-Tướng quốc, Thánh Thượng tình báo đã không ổn. Lúc này là cơ hội động thủ tốt nhất của họ. Phụ vương bảo Tướng quốc lập tức dẫn thị vệ Đông cung vào cung, không được chậm trễ.
Dương Tố tiếp nhận kim bài, trầm giọng nói:
- Điện hạ không nên gấp gáp. Lão thần biết tình thế nghiêm trọng sẽ lập tức sắp xếp. Không chỉ thị vệ Đông cung phải lập tức lên núi, mà còn có cả đại quân hầu vệ tả hữu cũng cần khống chế ở trong tay.
Dương Tố bước nhanh ra phía ngoài, đi đến cửa thì lại quay lại nói:
-Còn có thị vệ của điện hạ nữa, cũng cùng giao cho Vũ Văn Thành Đô.