- Xin hỏi Từ Huyện lệnh, các huyện khác mượn tiền mạ non đều không có lợi tức, nhưng hết lần này tới lần khác, nha môn huyện lệnh đều thu, tại sao lại như vậy? Chẳng lẽ là triều đình đối với nha môn huyện ta có đặc thù riêng?
Lời chất vấn này vô cùng lợi hại. Trên trán Từ Huyện lệnh đã đầy mồ hôi, y dùng ống tay áo lau mồ hôi trên trán. Đối với việc này, đương nhiên là bọn họ đã có sách lược đối phó. Chỉ có điều, hiện đang ở trước mặt Dương Nguyên Khánh, khiến cho y cũng cảm thấy chột dạ. Nói là y giải thích cho năm hương dân này không bằng nói là giải thích với Dương Nguyên Khánh.
- Điều này… Trong huyện cũng có nỗi khổ. Đúng là triều đình quy định tiền mạ non không có lợi tức, dựa vào ruộng công để chống đỡ. Nhưng phương diện này lại có một vấn đề, có huyện có thu nhập từ ruộng công, có huyện không có. Tuy rằng ở huyện chúng ta cũng có năm mươi khoảnh ruộng công (1 khoảnh = 100 mẫu TQ, tương đương 6,67ha), nhưng mấy năm nay liên tục xảy ra chiến loạn, không thu được tiền từ ruộng công, nào có tiền dư để cho mượn tiền mạ non. Chúng ta đành đến các cửa hàng hỏi vay, muốn vay được tiền từ các cửa hàng đương nhiên phải có lợi tức. Khoản lợi tức này quan phủ không đủ sức gách vác, chỉ có thể để cho người vay gánh chịu. Điều chúng ta có thể làm là tận lực hạ thấp lợi tức, ngoài ra cũng không có biện pháp nào.
Nói đến đây, Huyện lệnh Từ Thủ Tín nở một nụ cười khổ, khóe mắt vụng trộm liếc Dương Nguyên Khánh. Y cảm thấy vẻ mặt Dương Nguyên Khánh vẫn không chút thay đổi, dường như những điều này không có chút quan hệ nào với hắn, trong lòng thoáng nghĩ ra một giả thuyết: “Chẳng lẽ Sở Vương Điện hạ cũng chỉ là đi ngang qua?”
Nghĩ vậy, giọng điệu của y cũng trở nên ổn định một chút, lại nói:
- Đương nhiên, huyện nha cũng có chỗ suy xét không chu toàn, cũng không đem nguyên nhân việc thu lợi tức mạ non thông báo cho các vị bà con, khiến trong lòng mọi người nảy sinh nghi ngờ, ta xin hướng đến các vị bà con nói lời xin lỗi.
Tránh nặng tìm nhẹ là kỹ xảo trốn tránh trách nhiệm trong quan trường mà đám quan lại quen dùng. Quan phủ tự trách mình làm việc không đến nơi đến chốn một chút liền đem việc tiền lợi tức bỏ qua. Dương Nguyên Khánh cũng không nói gì, bởi vì hắn cũng biết, nếu quan phủ dám quang minh chính đại thu tiền lợi tức, tất nhiên là đã có sách lược đối phó rất chi tiết.
Nhưng quả trong việc quy định tiền mạ non của triều đình có lỗ hổng, yêu cầu quan phủ dùng thu nhập từ ruộng công để chi trả. Hiện tại nhiều nơi hoang vắng, có mấy huyện có thu nhập từ ruộng công. Hoàn toàn có thể dùng lương thực trong kho lương để thay thế tiền mạ non.
Năm trưởng giả nhìn nhau, bọn họ cũng không thể nói gì hơn, hơn nữa lợi tức của tiền mạ non cũng không nhiều, có thiệt chút cũng coi như thua lỗ. Nhưng cái bọn họ quan tâm nhất chính là lương thực trong kho lương. Đại bộ phận đều được hai thạch trở lên, sao có thể nói thay đổi triều đại liền không được nhận nữa, mà nhóm quan huyện lại không thay đổi.
- Tạm thời không đề cập đến lợi tức tiền mạ non. Chúng ta quan tâm nhất là lương thực trong kho lương. Xin hỏi Từ Huyện lệnh, lương thực tồn trong kho lương năm kia và năm ngoái của chúng ta ở nơi nào? Năm nay hạn hán vì sao không cho vay?
Huyện lệnh Từ Thủ Tín thở dài:
- Lương thực trong kho lương đều bị Đậu Kiến Đức điều đi từ đầu năm nay rồi. Lần trước ta cũng đã nói với mọi người, chúng ta cũng không có cách nào, chẳng lẽ muốn chúng ta đến gặp Đậu Kiến Đức đòi về sao?
Tiền mạ non thì tránh chỗ nặng tìm chỗ nhẹ, lương thực kho lương thì chết không đối chứng. Kỳ thật, cho dù có tìm được Đậu Kiến Đức, cũng chưa chắc y đã biết, đây là do kẻ dưới gây ra. Người đã chết, sổ sách đã mất. Việc này đúng thật là không có chỗ để đối chất rồi.
Dương Nguyên Khánh vẫn không tỏ thái độ. Làm kẻ bề trên phải có sự hiểu biết của kẻ bề trên. Hắn không phải Giám sát Ngự sử, cũng không phải Thái thú. Hắn không thể nhân dịp có mấy hương dân nghi vấn mà kéo quan huyện xuống đánh phạt, ép hỏi chân tướng, đây là việc mà người trị quốc không nên làm.
Việc hắn cần làm, chính là để cho nhóm Huyện lệnh có một cơ hội giải thích, hoặc nói cho đúng, chính là cho bọn chúng một cơ hội sửa chữa sai lầm. Quan trọng hơn, hắn cần phải hoàn thiện chế độ.
Nếu để cho Trình Giảo Kim làm Giám sát Ngự sử thì y là một người đủ tư cách, y tự có biện pháp của mình. Y chỉ cần nắm bắt một chút, không có khả năng Từ Huyện lệnh này tự mình đem lương thực đi, cũng không thể cho đứa con của mình đem đi, chỉ có thể để cho mấy tên tư lại (thư ký) tâm phúc của y làm việc này.
Như vậy chỉ cần nắm bắt được mấy tên tư lại tâm phúc này, vậy thì mọi vấn đề đều dễ dàng giải quyết.
Muốn nắm được mấy tên tư lại tâm phúc này cũng rất đơn giản. Trình Giảo Kim biết mỗi địa phương đều có lái buôn, muốn làm một việc mà chưa có cửa thì phải làm thế nào? Không sao, lái buôn có thể giúp ngươi gắn kết quan hệ, tìm kiếm biện pháp. Ở cái huyện thành nhỏ thế này, chỉ cần tìm một quán rượu hỏi thăm một chút, rất nhanh sẽ có lái buôn đến tận cửa tìm mình.
Trình Giảo Kim đưa cho lái buôn mười xâu tiền liền tìm được gã quan tư lại tâm phúc của Huyện lão gia. Tên này họ Trần, là tổng quản nha môn ngày trước.
Lái buôn dẫn Trình Giảo Kim đi vào trong một cái ngõ nhỏ. Nhận được mười xâu tiền thưởng, cái gì y cũng không che giấu, nói ra tất cả những gì mà Trình Giảo Kim muốn biết.
- Gã Trần Chủ Bạc này cũng không đơn giản, y vốn là thư đồng của Từ Huyện lệnh, theo Từ Huyện lệnh từ năm mười tuổi, là tâm phúc đáng tin cậy nhất của Từ Huyện lệnh. Nếu Trình gia muốn buôn bán ở bổn huyện, sau cùng cũng phải giao tiếp với quan phủ, vậy thì cứ tìm Trần Chủ Bạc này là được rồi.
Đương nhiên là Trình Giảo Kim không mặc khôi giáp, y mặc một bộ trường bào màu đỏ tím, đầu chít khăn lục bình, mặc áo đỏ thắt lưng màu xanh lá, còn dẫn theo ba bốn gã tùy tùng, vừa nhìn qua là biết đây hẳn là một kẻ vô cùng giàu có.
Trình Giảo Kim bước đi hình chữ bát, ba bước lại lắc một cái, trong túi nhiều tiền, nói chuyện cũng cao ngạo:
- Bây giờ vẫn là ban ngày, Trần Chủ Bạc này sao không đến huyện nha mà ở nhà làm cái gì?
- Không phải tiểu tử ngươi đang gạt ta đấy chứ? Tùy tiện tìm một kẻ ngu đến giả mạo lừa gạt ta?
Mã lái buôn nóng nảy, liên tục thề thốt:
- Ta hướng trời cao thề, ta tuyệt đối không lừa Trình gia. Nếu ta dám lừa Trình gia sẽ bị thiên lôi đánh xuống, chết không được tử tế.
Y lại nói khẽ với Trình Giảo Kim:
- Trình gia có điều không biết, trên danh nghĩa Trần Chủ Bạc này đảm nhiệm chức vụ Chủ bạc (chức quan chuyên quản lý công văn) của huyện nha, nhưng trên thực tế, y là người quản lý toàn bộ công việc trong huyện nha, là người thay Huyện lệnh đi làm ăn.
- Làm Huyện lệnh mà còn buôn bán sao?
Trình Giảo Kim cảm thấy kỳ quái liền hỏi:
- Y buôn bán ở đây sao?
- Ai! Hiện tại có người làm quan nào không buôn bán. Đương nhiên bản thân Huyện lệnh không làm, đều là người nhà hoặc tâm phúc lo liệu. Huyện lão gia của chúng ta có bốn, năm người thiếp. Nếu chỉ dựa vào bổng lộc, có thể nuôi được bao nhiêu người?
Trình Giảo Kim gật đầu, y đã hiểu được. Đi vào một cái ngõ nhỏ, bọn họ dừng lại trước một cánh cổng lớn. Cánh cửa này được làm bằng gỗ táo thượng hạng, sơn son thiếp vàng, có tường bao quanh, sân cũng được lát gạch, đầu tường còn có ngói lợp mái hiên, lộ rõ vẻ tinh tế, hoàn toàn trái ngược với bức tường bằng đất nện. Nhìn qua là biết gia đình này rất giàu có.
Kỳ thật, vào thời kỳ thịnh vượng nhất của triều Tùy, nơi ở của quan viên và dân chúng đều được quy định một cách nghiêm ngặt. Thân phận gì thì được ở nhà rộng bao nhiêu, kiểu dáng cửa chính thế nào, số lượng phòng trong nhà. Nhà cửa của bình dân không được dùng ngói dày và trang trí cá chim, càng không thể dùng loại cửa lầu mái cong, chỉ có thể làm một cái ô cửa, dùng một cây gỗ mun treo ngang cửa, gỗ làm cửa cũng chỉ có thể là loại gỗ trúc đơn giản.
Trong Doanh Thiên Lệnh có quy định rõ ràng: “Dưới Vương công, phòng ốc không được trang trí trọng củng (là một loại kết cấu đặc biệt của kiến trúc Trung Hoa), biệt viện tư nhân không được xây dựng lầu các….
Cho nên Trần Chủ Bạc chỉ là một tên tư lại không có phẩm hàm, lại dám dùng vỏ đồng bao bọc cửa lớn, trên cửa còn có vòng đồng, còn có một cái cửa lầu mái cong. Loại cửa này chỉ có quan tam phẩm trở nên mới được phép sử dụng.
Nếu ở năm Đại Nghiệp thứ nhất, khẳng định bị hỏi tội. Có điều, trải qua nhiều năm chiến tranh loạn lạc, pháp luật buông lỏng, cũng không còn ai đi quản những chuyện như thế này. Chỉ cần có tiền, xây dựng một cái phủ đệ của Vương công cũng không sao.
Mã lái buôn tiến lên vỗ vỗ vòng đồng. Một lát sau, một phụ nữ trẻ tuổi ra mở cửa. Nàng ta nhận ra Mã lái buôn, lại nhìn thấy đoàn người Trình Giảo Kim ở phía sau, liền hỏi:
- Mã lãng tử, lại có chuyện phiền toái lão gia nhà ta sao?
- Phu nhân nói quá lời. Chỉ có chút chuyện nhỏ cần phải nhờ Trần Chủ Bạc hỗ trợ, đương nhiên…
Mã lái buôn làm vài động tác ám chỉ việc kiếm tiền với vị phu nhân kia.
Người phụ nữ này là thê tử của Trần Chủ bạc, đương nhiên là nàng hiểu được ý tứ của Mã lái buôn, liền mở cửa:
