CÂU HỎI: Nghệ sĩ Mỹ da màu nào tự gọi mình là “người chăm chỉ nhất trong giới kinh doanh giải trí” và là người tiên phong của dòng nhạc funk, nổi tiếng với danh hiệu “Bố già nhạc soul”?
TRẢ LỜI: James Brown.
***
Điều khiến tôi ấn tượng mạnh nhất là mái tóc của họ; những lọn tóc lớn, dày, khô chẻ hết như cây lúa mì bị chết cháy; phần tóc cắt ngang trán mềm rủ xuống giống tấm màn; tóc mai kiểu sườn cừu giống trong vở kịch hóa trang vào giờ uống trà ngày Chủ nhật. Bố sẽ giận tái mặt trước bất kỳ kiểu tóc nào không phải kiểu ngắn-sau-và-hai-bên trong chương trình Top of the pops nhưng nếu bạn xuất hiện trong chương trình Thách thức Đại học thì bạn có quyền để bất kỳ kiểu tóc quái đản nào mà bạn muốn. Cứ như họ không làm sao cưỡng lại được, như thể kiểu đầu điên khùng đó chỉ là sự phát tiết thứ năng lượng tinh thần dư thừa không thể kiểm soát, khác thường kia ra bên ngoài. Giống như một nhà khoa học mất trí, bạn không thể trở nên mẫn tiệp mà vẫn còn mong có được mái tóc gọn gàng, hoặc thị lực kha khá, hay khả năng tự tắm giặt và ăn mặc.
Còn về quần áo; những chiếc áo dài màu đỏ kiểu truyền thống Anh quốc cổ xưa, bí ẩn, kết hợp với cà vạt họa tiết bàn phím dương cầm lập dị, những cái khăn quàng tự đan dài vô tận, áo khoác kiểu người Afghanistan. Dĩ nhiên, khi bạn là một đứa trẻ đang xem ti vi, mọi người trông đều sẽ có vẻ lớn tuổi và khi hồi tưởng lại thì tôi cho là họ trẻ, về mặt lý thuyết tính bằng năm trái đất, nhưng nếu họ thật sự hai mươi tuổi thì đó cũng là cái kiểu hai mươi tuổi mà như sáu mươi hai. Chắc chắn không có nét gì trên những gương mặt đó cho thấy tuổi trẻ, hoặc nhựa sống hay sức khỏe tốt. Thay vào đó họ trông mệt mỏi, xanh xao, tiều tụy vì lo lắng, như thể đang đấu tranh với sức nặng của tất cả các thông tin đó - chu kỳ nửa phân rã của chất Tritium, nguồn gốc của thuật ngữ “quân sư”, hai mươi số nguyên tố đầu tiên, khuôn vần của bài thơ xonê theo kiểu nhà thơ Ý Petrarch - đã lấy đi một phần lớn sức lực của họ.
Dĩ nhiên, hai bố con tôi ít khi trả lời đúng, nhưng điều đó không thực sự quan trọng. Đây không phải là chuyện vớ vẩn - không phải việc cảm thấy tự mãn và thỏa mãn với tất cả những điều bạn đã biết, đây là cảm giác thấy mình hoàn toàn nhỏ bé trong vũ trụ mênh mông đầy rẫy những điều mà bạn hoàn toàn mù tịt; điểm cốt lõi là theo dõi trong niềm kính sợ, bởi vì nó khiến bố và tôi cho rằng những sinh vật kỳ lạ này dường như biết tuốt. Hãy hỏi bất kỳ câu nào: khối lượng của Mặt Trời là bao nhiêu? Tại sao chúng ta lại ở đây? Vũ trụ có phải là vô tận? Bí mật của hạnh phúc đích thực là gì? Và thậm chí nếu họ không biết câu trả lời ngay tức thì, họ cũng có thể bàn bạc, thì thầm với nhau, nói khẽ, rì rầm, và nghĩ ra một cái gì đấy nếu không hoàn toàn chính xác thì nghe vẫn có vẻ gần đúng.
Và cũng chẳng sao khi có những thí sinh rõ ràng là không hòa nhập được với xã hội, hơi lôi thôi lếch thếch hay mặt đầy tàn nhang, hay là những trinh nữ già trước tuổi, hoặc trong vài trường hợp trông thật sự lập dị, thì vấn đề là đâu đó có một nơi mà người ta thật sự biết tất cả những điều ấy, thích thú nắm bắt và say mê nồng nhiệt với mớ tri thức ấy, nghĩ rằng nó thật quan trọng và đáng giá, thế rồi một ngày, bố bảo, nếu tôi học hành thực sự, thực sự chăm chỉ, tôi có lẽ cũng đến được đó...
***
“Muốn tham gia hả?” cô gái hỏi.
Tôi quay người lại và thề có Chúa, nàng xinh đẹp đến nỗi tôi suýt nữa đánh rơi cả lon bia.
“Muốn tham gia hả?”
Tôi không nghĩ mình từng đứng quá gần một vẻ đẹp như thế. Đây dĩ nhiên là vẻ đẹp trong sách vở, hoặc có lẽ trong một bức tranh, hoặc một cảnh trí, giống như trong chuyến dã ngoại địa lý đến đảo Purbeck, nhưng cho đến bây giờ tôi vẫn không nghĩ là mình từng được trải nghiệm vẻ đẹp chân chính, không phải trong đời thực, một người ấm áp, dịu dàng, một điều gì đó bạn có thể chạm vào, dù chỉ là trên lý thuyết. Nàng quá hoàn hảo đến nỗi tôi thực sự chùn bước khi gặp nàng. Cơ ngực tôi căng hết mức và tôi phải nhắc mình thở ra. Tôi nói nghe có vẻ phóng đại thái quá, tôi biết, nhưng nàng quả thật trông giống hệt Kate Bush tóc vàng, trẻ trung.
“Á à,” tôi nói một cách dí dỏm, và nàng mỉm cười nhìn tôi thông cảm, hệt một cô y tá trẻ tốt bụng mỉm cười với Cậu bé Voi.
“Vậy gặp cậu ngày mai nhé?” nàng nói, rồi bỏ đi. Nàng mặc đồ hóa trang, nhưng rất khôn khéo, với sự dí dỏm tuyệt vời, tự tin và tinh tế, nàng đặc biệt thích bộ cánh Gái làng chơi Pháp hạng sang - chiếc áo sọc đen trắng bó sát, đai lưng co dãn của vũ công ba lê, màu đen, rộng, váy màu chì đen, quần tất ôm sát. Hay đó là tất dài nhỉ? Tất dài hay quần tất, tất dài hay quần tất, tất dài hay quần tất...
Tôi lẽo đẽo theo nàng suốt dọc hành lang, giữ một khoảng cách an toàn, đứng đắn ở đằng sau, và quan sát nàng bước những bước uyển chuyển, giống như Monroe bước ra từ đám hơi nước trong phim Some Like It Hot, tất dài hay quần tất, tất dài hay quần tất, rồi mỗi khi nàng bước qua một cánh cửa phòng ngủ thì lại có ai đấy thò đầu ra và nói xin chào, rồi chào bạn, rồi bạn có khỏe không và bạn nhìn thật tuyệt; nhưng nàng chỉ mới ở đây tám tiếng đồng hồ, một ngày là tối đa, thế thì làm sao nàng có vẻ như biết hết mọi người vậy nhỉ?
Sau đó nàng vào bữa tiệc, đi băng qua đám đông cha xứ đang há hốc miệng và tiến tới đám con gái đang đứng chỗ rìa sàn nhảy, kiểu con gái thích chạy theo mốt, xinh xẻo, khó chịu thường đánh hơi thấy nhau và đàn đúm với nhau. DJ đang chơi bản “Tình yêu hư hỏng”, không khí trong phòng dường như trở nên tối tăm hơn, suy đồi hơn và săn đuổi tình dục hơn, và nếu nó không giống hệt được với Berlin thời Cộng hòa Weimar thì ít nhất cũng giống như vở Cabaret[1] do đám sinh viên dự bị đại học ở East Sussex dựng lại. Tôi đứng trong bóng tối và quan sát. Tôi phải suy nghĩ rõ ràng nếu muốn làm việc này một cách đúng đắn, và tôi cũng cần nhiều bia hơn. Tôi đi mua lon thứ sáu. Hay thứ bảy nhỉ? Không chắc nữa. Cũng chả sao.
[1] Vở nhạc kịch làm năm 1966 của sân khấu Broadway, lấy bối cảnh nước Đức thời Cộng hòa Weimar.
Tôi vội vã quay lại, phòng trường hợp nàng đi mất, nhưng nàng vẫn đứng đó, bên rìa sàn nhảy với bộ tứ của mình, cười đùa như thể nàng đã biết họ cả đời thay vì mới chỉ một buổi trưa. Tôi cố tạo ra một vẻ mặt nhăn nhó, chán nản buồn cười và hai lần đột phá vòng vây, đi đến gần nàng với vẻ thờ ơ, hy vọng nàng sẽ trông thấy tôi, chộp lấy khuỷu tay tôi mà nói, “Kể em nghe mọi điều về anh đi, chàng trai quyến rũ.” Nàng chẳng làm vậy, nên tôi quyết định đi về hướng nàng một lần nữa. Tôi lặp lại chuyện này có lẽ mười bốn hay mười lăm lần, nhưng nàng chẳng mảy may chú ý gì đến tôi, nên tôi quyết định tiếp cận trực diện hơn. Tôi đi tới đứng sau lưng nàng.
Tôi đứng sau nàng trong suốt bản nhạc “Blue Monday” (Thứ Hai buồn) của New Order được ghi trên loại đĩa 30 xăng ti mét. Cuối cùng, một trong các cô bạn mới của nàng, cô gái môi mỏng, mặt tam giác với đôi mắt mèo và mái tóc cắt ngắn nhuộm vàng óng trông thấy tôi và theo bản năng liền đặt tay lên túi xách, chắc cô ta nghĩ tôi đứng đó với ý định chôm bóp của ai đấy. Vì thế tôi bèn toét miệng cười để trấn an, và mắt cô ta bắt đầu nháy lia lịa với cả nhóm, và có lẽ cô ta đã phát ra tín hiệu cảnh báo tần số cao hay đại loại như vậy, vì cuối cùng cả nhóm quay lại nhìn tôi, và bất thình lình nàng Kate Bush tóc vàng đứng ngay đó, khuôn mặt xinh đẹp chỉ cách mặt tôi có hai phân rưỡi. Lúc này tôi vẫn còn sáng suốt nên lấy hết sức bình sinh, tôi nói: “Xin chào!”
Điều này chẳng làm nàng thích thú như tôi đã hy vọng, vì nàng chỉ nói “Chào” và sắp sửa quay lưng lại với tôi.
“Chúng ta đã gặp rồi sao ấy nhỉ? Vừa mới nãy? Ở hành lang?” tôi lắp bắp.
Khuôn mặt nàng ngây ra. Dù vừa uống nhiều bia, nhưng miệng tôi khô và dính lại, như thể nước miếng đã bị làm đặc lại bằng bột ngô, nên tôi liếm môi và nói, “Cậu đã hỏi tớ là có muốn tham gia không? Thách thức Đại học ấy?”
“À, đúng rồi,” nàng trả lời, và quay lại, nhưng mấy đứa bạn của nàng đã tản ra, chắc họ cảm thấy có chuyện giữa chúng tôi, và cuối cùng chỉ còn trơ trọi lại chúng tôi, như định mệnh đã an bài.
“Điều mỉa mai là tớ thực sự là một cha xứ đấy!” tôi nói.
“Hả?” Nàng ghé lại gần hơn, và tôi chộp lấy cơ hội đặt bàn tay lên tai nàng, rồi để nó lướt nhẹ lên cái đầu đáng yêu của nàng.
“Tớ thật sự là một cha xứ đấy!” tôi hét lên.
“Thật không?”
“Gì cơ?”
“Một cha xứ?”
“Không, tớ không phải là cha xứ.”
“Tớ nghĩ cậu đã nói cậu là cha xứ mà?”
“Không, tớ không phải...”
“Thế thì cậu đã nói gì hả?”
“À, đúng rồi, ý tớ là, tớ đã, đúng rồi, đã nói, tớ là một cha xứ, đúng vậy, nhưng tớ, nói đùa thôi mà!”
“Ồ. Xin lỗi, tớ không hiểu...”
“Nhân tiện, tớ là Brian!” Đừng hoảng chứ...
“Chào Brian...” và nàng bắt đầu nhìn quanh tìm các cô bạn. Cứ tiếp tục đi, tiếp tục đi nào...
“Tại sao? Trông tớ giống một cha xứ lắm hả?!” tôi hỏi.
“Tớ không biết. Một chút xíu, chắc vậy...”
“Ồ! Thế à! Thế thì cảm ơn nhé! Cảm ơn nhiều.” Lúc này tôi đang vờ làm ra vẻ giận dữ, hai tay khoanh cao trước ngực, cố gắng làm nàng cười, cố gắng tạo ra một lời nói đùa dí dỏm và vô tư. “Một cha xứ hở! Thế thì cám ơn cậu nhiều lắm! Trong trường hợp đó, cậu trông giống một... giống một gái làng chơi đích... đích thực!”
“Gì cơ?”
Nàng chắc không nghe thấy tôi nói rồi, vì nàng không cười, nên tôi bèn cao giọng.
Nàng mỉm cười với tôi, một nụ cười rất nhẹ, phảng phất sự khinh bỉ, và nói, “Cậu không phiền chứ, Gary, tớ muốn đi... kinh khủng.”
“Được rồi! Gặp lại cậu sau!” nhưng nàng đã đi mất, để tôi ở lại với cái cảm giác mơ mơ hồ hồ rằng mọi việc lẽ ra đã có thể tốt hơn. Lẽ nào nàng cảm thấy bị xúc phạm, rõ ràng tôi đã nói với giọng bông đùa cơ mà nhỉ? Nhưng làm sao nàng biết đó là giọng bông đùa, nếu nàng không quen với giọng nói bình thường của tôi? Cũng có thể bây giờ nàng chỉ nghĩ là tôi có giọng nói buồn cười thôi? Còn Gary là tên quái nào? Tôi đứng nhìn nàng đi về hướng nhà vệ sinh, có điều nàng chỉ đi xa nhất là tới sàn nhảy, nàng dừng lại đó, thì thầm vào tai một cô gái khác, rồi họ đều phá lên cười. Vậy ra nàng không cần đi nhà vệ sinh gì cả. Nhà vệ sinh chỉ là một trò bịp bợm.
Rồi nàng bắt đầu nhảy. Họ đang chơi bài “Love Cat” (Mèo tình yêu) của nhóm The Cure, và để thể hiện lời bài hát một cách dí dỏm và sâu sắc, nàng đang nhảy hơi giống một con mèo, tạo ra vẻ chán chường và xa cách và mềm dẻo, một cánh tay thỉnh thoảng đưa lên trên đấu giống như, ừm, như một đôi tai mèo! Nàng là vũ công thú vị nhất trên thế giới! Bây giờ nàng để tay dưới cằm giống như hai móng vuốt nhỏ, “Love Cat” đích thị là bài hát được dành riêng cho nàng, và nàng thật sự xinh đẹp một cách tuyệt vời, tuyệt vời, cực tuyệt vời, và tôi chợt nảy ra một ý tưởng, một kế hoạch tuyệt vời bởi sự đơn giản và tài tình, không thể thất bại, và tôi ngạc nhiên sao mình lại không nghĩ ra sớm hơn.
Khiêu vũ! Tôi sẽ tán tỉnh nàng bằng khiêu vũ hiện đại.
Đĩa nhạc đổi bài, đó là bản “Sex Machine” (Cỗ máy sex) của James Brown, với tôi thì cũng tốt thôi, vì giờ đây tôi đang thực sự cảm thấy hào hứng như một cỗ máy sex, rồi bạn sẽ thấy. Tôi cẩn thận đặt lon Red Tripe xuống sàn, thế này nó sẽ bị đá văng ngay lập tức, nhưng tôi chẳng màng, và chuyện đó cũng chả sao. Ở nơi sắp đến, tôi sẽ không cần lon bia. Tôi bắt đầu thực hiện một số động tác khởi động ở rìa sàn nhảy, trước tiên phải cẩn thận, nhưng tôi mừng vì đã mang đôi giày bằng da không thuộc này thay cho đôi Green Flash, vì đế giày bằng giúp tôi trượt thoải mái trên sàn lát gỗ, cảm thấy tay chân nhẹ nhàng và linh hoạt. Rồi thì thận trọng, giống như lúc quay lại sân trượt băng, tôi bám chặt vào tường, cẩn thận tìm đường lên sàn nhảy, lượn lờ xung quanh nàng.
Nàng đang nhảy trong nhóm nhỏ năm người của nàng, đứng kín như bưng, như một đội hình phòng thủ vững vàng mà bộ binh La Mã sử dụng để đẩy lùi những kẻ thù man rợ. Cô gái mắt mèo thấy tôi trước, cô ta phát tín hiệu cảnh báo tần số cao, thế là nàng Kate Bush Tóc Vàng liền phá vỡ đội hình, quay người, trông thấy tôi thì liền nhìn thẳng vào mắt tôi, tôi liền chộp ngay lấy tín hiệu đó, để âm nhạc dẫn đắt, rồi nhảy như trước giờ chưa bao giờ được nhảy.
Tôi nhảy như thể cuộc đời mình phụ thuộc vào điệu nhảy đó, cắn môi dưới một cách quyến rũ, đây vừa là tín hiệu gợi tình vừa để thu hút sự chú ý, rồi nhìn thẳng vào mắt nàng, táo bạo, vừa đủ táo bạo để nàng chột dạ quay đi. Mà nàng quay đi thật. Thế nên tôi lướt nhẹ sát bên nàng, thu hút lại ánh nhìn của nàng, và nhảy hết sức lực. Tôi nhảy như thể đang mang Giày Đỏ, mà sau đó tôi nghĩ có lẽ mình đúng, có lẽ đó là vì những cái quần ấy, những cái quần mà mẹ đã đưa tôi, những cái Quần Đỏ, nhưng dù là gì đi nữa, tôi đang nhảy giống James Brown, tôi có nhạc funk và soul và một chiếc túi mới, tôi là người chăm chỉ nhất trong giới kinh doanh giải trí, tôi là một cỗ máy được tạo riêng cho mục đích sex, trượt và xoay 360 độ, 720 độ và đến giờ có một lần là 810 độ, cú xoay làm mặt tôi quay ra hướng khác, và tôi loạng choạng mất phương hướng, nhưng cũng chẳng hề gì vì James Brown đang hát “đem nó đến cái cầu[2]” nên tôi cũng vậy, tôi đem nó đến cái cầu, bất kể đó là nơi nào đi nữa, và trên đường đến cái cầu, tay tôi lần lên cổ và bóc toạc miếng bìa cứng màu trắng với điệu bộ xúc phạm tôn giáo có tổ chức một cách trắng trợn, rồi ném mạnh xuống sàn, vào giữa một nhóm người giờ đã đứng thành một vòng tròn bao quanh tôi, đang vỗ tay và cười đùa và chỉ trỏ vào tôi với sự kinh ngạc cùng thán phục, khi tôi xoay tròn cúi người chạm xuống sàn, chiếc áo khoác mỏng bay tự do sau lưng. Cặp kính của tôi bị hơi nưóc làm cho hơi mờ, nên tôi không nhìn thấy khuôn mặt của Kate Bush trong đám đông, chỉ thoáng thấy một cô gái Do Thái tóc đen, hay cáu gắt, tên Rebecca thì phải, nhưng giờ muốn ngừng nhảy thì cũng đã muộn, vì James Brown đang bảo tôi lắc thứ hái ra tiền[3], lắc thứ hái ra tiền của tôi, và tôi phải mất một phút suy nghĩ vì tôi cũng không chắc thứ hái ra tiền của mình là cái gì. Đầu tôi chăng? Không, mông tôi, chắc rồi, thế là tôi lắc lấy lắc để theo kiểu hay nhất có thể, vẩy mồ hồi vào đám đông vây quanh, hệt như một con chó ướt sũng, và rồi bất thình lình một tiếng kèn cor vang lên và bài hát kết thúc và tôi.
Tôi tìm khuôn mặt nàng trong đám đông đang hoan hô, nhưng nàng chắc hẳn đã đi rồi. Không việc gì phải lo lắng. Điều quan trọng là đã tạo được ấn tượng. Chúng tôi sẽ lại chạm mặt nhau, ngày mai, lúc một giờ trưa, tại buổi sơ tuyển Thách thức.
Giờ thì điệu slow mỉa mai, châm chọc đang bắt đầu trỗi lên, bài “Careless Whisper” (Lời thì thầm bất cẩn), nhưng mọi người nếu không thờ ơ thì cũng đã quá say nên không ra nhảy nữa, vậy nên tôi quyết định về đi ngủ. Trên lối ra dọc theo hành lang, tôi vào nhà vệ sinh và lấy vạt áo lau sạch mồ hôi đặc quánh trên cặp kính để nhìn khuôn mặt mình phản chiếu rõ hơn trong chiếc gương phía trên bồn tiểu. Chiếc áo sơ mi của tôi ướt mồ hôi dính chặt vào da và nút áo bị bứt tung đến tận rốn, còn tóc tôi bết dính vào trán, và máu thì dồn cả lên đầu, cụ thể là lên mấy cái mụn trứng cá, nhưng tôi vẫn nghĩ mình trông khá ổn nếu nhìn tổng thể. Bây giờ căn phòng cứ xoay mòng mòng, nên tôi áp trán lên cái gương ở trước mặt để cố định đầu khi đi tiểu, và từ một buồng vệ sinh tỏa ra mùi khói cần sa và phát ra hai giọng cười rúc rích nho nhỏ. Rồi có tiếng xả bồn cầu, và hai cô gái làng chơi bước ra, một cô mặt ướt nhẹp, đang kéo lại chiếc váy thể thao khúc côn cầu, còn kia là một anh chàng chơi bóng bầu dục vai rộng mặc bộ đồ giả gái làng chơi. Cả hai đều bị son môi lem nhem khắp mặt. Họ nhìn tôi thách thức, thách tôi dám mở miệng chê bai, nhưng lòng tôi giờ đây ngập tràn cảm giác hân hoan, đam mê và tình yêu của tuổi trẻ nông nổi, vui sướng, thăng hoa, nên tôi cười với họ một cách mụ mị. “Điều mỉa mai là tớ thực sự là một cha xứ đấy!” tôi nói.
