Vào mùa mưa, ở vùng đồng bằng sông Cửu Long, đồng ruộng ngập trắng. Nước dâng cao đến nỗi người dân có thể di chuyển bằng xuồng. Vào mùa này, người ta thường khai thác những sản vật từ thiên nhiên. Ở miền Tây, sản vật thiên nhiên luôn trù phú và bất tận.
- Sao, đi hái nấm rơm à? - Vợ chồng bác bảy bơi xuồng qua, thấy Sao đang lội bì bõm dưới ruộng thì quan tâm hỏi.
- Vâng ạ! - Sao quay lại, khi bắt gặp khuôn mặt phúc hậu của bác bảy gái, cô bé liền cười rạng rỡ.
- Hái được nhiều không? - Bác bảy trai đẩy xuồng đến gần.
- Dạ, cũng được chút ít rồi. - Sao chìa rổ tre ra cho hai người xem, bên trong toàn là nấm rơm. Thấy vậy, bác bảy gái tấm tắc
- Con bé này giỏi! Mới thấy nó lượn qua một vòng mà đã hái được đến chừng này. Được rồi, bác mua cho, để lại cho bác nhé.
Sao mừng rỡ - Thật ạ?
- Ừ. - Bác bảy gái cười.
Nói rồi bác bảy gái lấy đám lá chuối vừa tiện tay hái được đằng kia trải lên xuồng. Sao đổ hết nấm vào lá chuối. Tổng hết số này, bác bảy gái trả cho bé ba mươi ngàn. Sao cầm lấy tiền mà mừng lắm. Vậy là khỏi phải mang ra chợ.
- Được rồi, cầm tiền và về đi, đừng đi hái nữa con, trời nắng rồi. - Bác bảy trai đứng trên đuôi xuồng khuyên.
Sao cảm kích nhìn vợ chồng bác bảy. Đột nhiên lòng run lên. Cô bé gật đầu rối rít - Dạ… Con biết rồi…
- Ừ, hai bác đi đây. - Bác bảy gái hài lòng.
Chiếc xuồng của vợ chồng bác lại chậm rãi lướt đi trên ruộng nước bao la.
Kiếm được tiền, Sao tung tăng trở về nhà. Trên đường về, cô bé ghé qua chỗ sáng nay mình đặt lợp, may mắn thay, trong lợp dính được một ít cá. (*lợp: Tiếng miền Tây, một loại bẫy cá làm bằng tre)
- Hay quá! - Sao thốt.
Vậy là hôm nay có đồ ăn rồi. - Cô bé nghĩ thầm.
Sao nhảy chân sáo về nhà. Đôi chân nhỏ bé lon ton đáp lên đường ruộng. Cỏ dại mọc um tùm hai bên đường. Mặt nước phản chiều trời mây biếc xanh. Sao ngâm nga một khúc hát. Đó là bài nhạc đang thịnh hành mà hôm nào đi ngang qua chợ cô bé cũng nghe nhà kia mở sớm.
Đang vui vẻ như vậy thì đột nhiên Sao đứng sững lại.
Khuôn mặt tươi vui vụt tắt. Đáy mắt long lanh chùng xuống, hoảng loạn.
Đằng xa, có một gã đàn ông tóc tai rối bời đang đi đến. Ông ta đi rất nhanh, vừa đi vừa gãi đầu, mặt đỏ ké như say.
- Sao! - Ông ta dữ tợn quát.
- D… Dạ… - Sao lùi lại, người run lẩy bẩy.
- Đưa tiền đây! - Ông ta tiến tới, túm lấy tóc cô bé.
- Á! Cha! Đừng đánh con! - Sao khóc.
- Tao không đánh mày, mày đưa tiền đây. - Ông Đen nói, tay dùng lực thêm một chút, Sao liền thấy da đầu đau rát.
Cô bé run run thò tay vào túi áo bà ba, moi ra một cuộn tiền. Ông Đen vừa nhìn thấy tiền, hai mắt bừng sáng. Ông tóm lấy cuộn tiền từ tay Sao, xô cô bé ngã ra đất.
- Há há! Ba mươi ngàn! - Ông ta bật cười.
Sao cúi đầu không dám nhìn ông, tay khẽ khàng đẩy rổ cá ra phía sau, giấu giếm.
- Còn nữa à? - Ông Đen trừng mắt.
Ông xông tới, giật lấy rổ cá sau lưng Sao, gật đầu hài lòng - Ái chà! Mồi nhậu! Hay lắm, bữa nay tao có mồi nhậu bén rồi!
- Cha! - Sao lập tức đứng dậy, nắm lấy chân ông, van xin - Đó là bữa ăn của cả nhà mình đó!
- Hừ. - Ông Đen đạp Sao ra, khiến cô bé ngã xuống ruộng, không thèm quan tâm đến cô bé nữa mà nghênh ngang bỏ đi.
Sao nằm im dưới bờ ruộng, nhìn theo bóng cha khuất dần mà nước mắt chảy xuống.
Người đàn ông đó… Chưa bao giờ cô bé xem là cha.
- o-
Bất đắc dĩ, Sao phải trở về ruộng để hái thêm nấm. Cô bé cũng gắng đi xa hơn một chút, những mong bắt được ít cá khác.
Đến giữa trưa, mồ hôi chảy hầm hập và Sao thấy người choáng váng. May là, cô bé cuối cùng cũng kiếm đủ thức ăn.
Sao cố gắng trở về nhà, nhóm bếp, nấu cơm.
Trong lúc cô bé chuẩn bị thức ăn, dì Ngang luôn đứng bên cạnh mắng nhiếc.
- Sao hôm nay mày về trễ vậy hả? Có biết tao đói lắm không?
Cô Ngang vừa nói vừa vỗ mạnh vào đầu Sao, bực dọc - Mày mà còn về muộn nữa thì chết với tao nha con quỷ nhỏ!
Sao mím môi nấu ăn, không dám nói gì.
Nỗi đau trong lòng dâng lên, dâng lên rồi ứ lại.
Những lời mắng nhiếc này cô bé đã nghe quen rồi. Dù vẫn cảm thấy đau lòng, nhưng ít ra cũng có thể từ từ xem nhẹ.
Nấu cơm xong, Sao lại khệ nệ bưng thức ăn lên nhà.
Cô Ngang xới cơm vào bát và lấy hầu như một nửa thức ăn. Bà Ác vừa đi nhiều chuyện ở làng trên về thấy có cơm cũng vội vàng vào tranh nửa còn lại. Thứ còn lại cho Sao chỉ là ít cơm cháy mà thôi.
- Còn ít nước cá kho đó Sao. - Bà Ác từ bi nói.
- Vâng ạ. - Sao lí nhí.
Bà Ác nhìn cô bé một chút, Sao đang đứng khúm núm dưới nhà. Giờ cô bé đã mười ba nhưng nhỏ con, còi cọc quá. Mặt mày đen đúa xấu xí, tóc tai rối bù. Đúng là cái giống nhà con Dịu đó thì chẳng đẹp nổi mà.
Bà Ác thở dài rồi lại rời nhà, đi lên làng trên.
Đợi hai người kia ăn xong, dưới sàn lại có một đống chén bát. Sao ăn vội ít cơm cháy với nước cá kho rồi phải dọn dẹp nhà. Lúc đang lau dọn, cô bé thấy đầu xây xẩm. Sao cố gắng làm mọi việc thật nhanh rồi cùng Mực mang theo võng đi ra khu đất phía sau.
Sao mắc võng vào hai cây dừa liền kề rồi nằm đung đưa. Cạnh bên có bóng mát của một cây me tây lớn nên không lo nắng. Bắt võng ở nơi này có thể tranh thủ được một giấc ngủ trưa. Ở đây gió hiu hiu thổi, dõi mắt ra thì có thể nhìn thấy trời mây, cũng yên bình lắm.
Sao nằm ỉm im trên võng.
Nhớ lại những lời mắng nhiếc ban nãy, cô bé lại lau nước mắt.
Mực nằm bên cạnh ngẩng đầu nhìn như thể quan tâm. Sao mỉm cười, đưa tay vuốt ve nó. Bộ lông đen tuyền của nó bây giờ đã lấm tấm bạc.
Sao không biết Mực có mặt trong nhà từ lúc nào. Chỉ biết là từ khi cô bé có nhận thức, Mực đã ở bên cạnh cô bé rồi. Mặc dù trong nhà không ai đối xử tốt với Sao hết nhưng Mực thì khác.
Không ngờ, người luôn quan tâm cô bé lại là người bạn bốn chân này mà không phải những người thân ruột thịt kia.
Sao nhắm mắt, thiu thiu.
Khóc khiến mắt cô bé cay xè, nặng trĩu.
- Gru…
Đột nhiên Mực kêu lên.
Sao giật mình, quan sát Mực.
Mực đang nhìn về phía sau cô bé - Chỗ cây me tây. Trông Mực rất căng thẳng, hàm răng nanh trắng hớn nhe ra.
Sao đưa mắt về phía đó. Bên tán me tây tối tăm, Sao nhìn thấy một bóng người.
Người đó rất cao, trên tay cầm một cái ô. Mặc dù chỉ là bóng đen nhưng dáng vẻ thanh nhã xuất trần. Hắn đứng đó, tĩnh lặng. Sao chưa từng thấy ai có phong thái như vậy.
Cuối cùng, người đó lặng lẽ bước ra.
- Gâu! Gâu! Gâu! - Mực thấy người đó chuyển động, nó không còn gầm gừ nữa mà sủa phá lên.
Khi người đó đến gần thêm vài bước, Mực đột nhiên hoảng sợ. Nó trốn ra sau Sao, cụp đuôi, ăng ẳng rên.
Sao kinh hãi.
Cô bé bật dậy, sẵn sàng tư thế bỏ chạy dù mắt vẫn dán vào người đó.
Bóng hình màu đen dần lộ diện dưới ánh nắng ban trưa.
Tà áo dài thêu hoa bắt mắt vờn bay trong gió.
Sao ngẩng đầu, nhìn kĩ người ấy.
Hóa ra đó là một chàng trai.
Chàng ta ăn mặc sặc sỡ như những diễn viên hát cải lương. Trên tay cầm một cái ô bằng gỗ. Khi chàng ta xuất hiện, bầu trời đột nhiên thơm lừng và rơi đầy những cánh hoa màu vàng. Sao đón lấy một cánh hoa, săm soi, ôi trời! Là hoa mai!