Sau khi lập xuân, hàng loạt dân
di cư của quận Tam Xuyên rốt cục đến Lâu Đình. Căn cứ theo danh sách có
tất cả ba trăm hộ, hơn một nghìn bốn trăm người. Nhưng bởi đường khó đi, lại vừa lúc mùa đông khắc nghiệt, lặn lội đường xa, cho nên có hơn ba
mươi người ngã xuống trên đường tới Lâu Đình.
Thực tế đến Lâu Thương còn một nghìn ba trăm bảy mươi tám người.
Phân thành mười thôn, các hương lão địa phương đảm nhiệm chức thôn
trưởng, phụ trách quản lý những di dân này. Áp tải di dân đến Lâu Thương là hai Đô úy, hơn nữa lại là người quen của Lưu Khám, Lý Tất cùng Lạc
Giáp.
Hai năm thời gian ngắn ngủi, hai người đã thăng tới
chức đô úy, hiện nay ở dưới trướng hiệu lực cho Mông Điềm Nội Sử. Gặp
lại bạn cũ, không thể thiếu được một phen dốc bầu tâm sự, thế nhưng Lưu
Khám thấy những người di dân này xanh xao vàng vọt vì thiếu dinh dưỡng
thì trong lòng phần vui sướng thoáng cái đã không còn lại chút gì.
Giữa trưa, cũng là lúc ăn cơm. Tào Tham cùng Chu Xương lập tức tiếp
nhận, điểm danh rõ ràng, chuẩn bị tiến hành an trí. Mọi di dân chỉnh tề
có trật tự ngồi xuống, từ trong tay nải lấy ra lương khô ăn đỡ đói. Thôn trưởng đứng ra, hướng về phía Chu Xương xin một ít nước, sau đó phân
phối xuống cho mọi người, liền ngồi chồm hỗm ở một bên ăn.
- Những người này là dân di cư triều đình đưa tới?
Lưu Khám chau mày thấp giọng dò hỏi:
- Sao nhìn mọi người chật vật như vậy, không giống như là dân di cư, trái lại nhìn giống như là dân chạy nạn.
Lý Tất cười khổ nói:
- Cũng là chuyện không có biện pháp. Những người có ruộng đồng, người
nào lại nguyện ý xa xứ? Những người này phần lớn đều là dân đen ở Tam
Xuyên, thậm chí có người không có hộ tịch, bị bắt, sau đó sung nhập vào
trong di dân. Vốn là, triều đình đối với việc di dân hơi có chút do dự.
Đợt di dân này chẳng qua là thử thôi.
Nhưng hiện tại xem ra, đoán chừng cũng không bao lâu, loạt di dân kế
tiếp sẽ xuất phát. Tất cả những cái này đều là lão huynh ngươi ban tặng
a.
Lưu Khám ngẩn ra:
- Sao lại liên quan đến ta?
Lạc Giáp nói:
- Sao lại không liên quan đến ngươi? Trước đó vài ngày ngươi nháo ra
nhiều việc như vậy, chúng ta dọc theo đường đi, gặp mười đội mang tin
tức, toàn bộ là từ Đồng huyện đi Hàm Dương. Tứ Hồng xảy ra chuyện lớn
như vậy, triều đình giữ vững quyết định đối với khu di dân Tứ Hồng.
- Lão Lạc, mới bao lâu không gặp, thế nhưng tri thức của ngươi lại nhiều thêm a.
Lưu Khám nhịn không được trêu ghẹo một câu. Nhưng trong đó lại sinh ra một tia sầu thảm.
Mấy nghìn người bị liên lụy, thực là ngoài dự liệu của Lưu Khám. Chính
ứng với câu nói kia: “Ta không giết người, nhưng người lại vì ta mà
chết”. Dù những người này chẳng qua là trừng phạt đúng người đúng tội,
nhưng phần lớn, chỉ sợ cũng là vô tội, chỉ là khó thoát khỏi số phận bi
thảm.
Nghĩ tới đây, hắn không kìm được khẽ thở dài.
Nhưng thật ra Lạc Giáp không có chú ý tới những biến hóa tâm tình này của Lưu Khám, nói tiếp mục đích của bản thân:
- Muốn nói tới học vấn nhiều, ta thật ra vẫn còn nhiều nữa a.
A Khám huynh đệ, ngươi cũng đừng xem thường những người này, có cả hạng người ngọa hổ tàng long đó.
Đó, ngươi nhìn người kia, cái người trung niên chia nước khi nã gọi là
Cung Thương. Nghe nói nguyên quán tại Dương Vũ (nay là Nam Nguyên
Dương). Nhưng không rõ là ở nhà gây chuyện gì lại đến tạm cư ở Huỳnh
Dương. Lần này lúc trưng tập di dân, y cũng là thế chỗ cho người khác,
lại biết chữ nghĩa, hơn nữa lại rất có kiến thức. Dọc theo đường đi, ta
cùng Cung Thương trò chuyện rất nhiều, y cũng chỉ vẽ thêm cho ta, những
lời vừa nãy, chính là xuất phát từ y. Loại chuyện di dân này, khó tránh
khỏi có người muốn, người không muốn.
Nếu như không đủ người, quan phủ địa phương cũng chỉ có thể mạnh mẽ trưng tập. Những người có
quan hệ có thể tìm người thế chỗ. Đối với loại chuyện này, quan phủ nói
chung là nhắm một con mắt mở một con mắt, chỉ cần có thể đủ số lượng là
được. Mà người thay thế, thường thường là người không có tài sản, thậm
chí do đắc tội người nào mới phải đồng ý.
Đại Tần thống nhất
nhiều năm, cũng từng chỉnh đốn hộ tịch, nhưng suy cho cùng, liên quan
đến quá rộng, những hộ tịch này cũng khó chỉnh lý chu đáo. Tỉ như là Cao Tiệm Ly đang lẩn trốn, không phải là thân phận một người khác sao? Khu
vực quá rộng, nhân khẩu nhiều, thống trị của Đại Tần không thể tránh
khỏi xuất hiện những lỗ thủng như vậy.
- Đúng rồi, các ngươi ở Hàm Dương, có từng nghe nói qua chuyện của Cao Tiệm Ly?
Lưu Khám đột nhiên hỏi.
Lý Tất ngẩn ra:
- A Khám huynh đệ, ngươi quen biết Cao Tiệm Ly?
- Đã từng gặp!
Lưu Khám ngược lại cũng không có gì phải giấu giếm, cười nói:
- Năm kia lúc ta đi làm việc ở Tống Tử, ở yến mừng thọ của Từ công,
từng nghe qua Cao Tiệm Ly này diễn tấu một khúc. Nhưng là lúc đó ta cũng không biết hắn là Cao Tiệm Ly… Ha ha, sau đó chính Từ công nói cho ta
biết chuyện này.
Lý Tất thở phào nhẹ nhõm:
- Ngàn vạn
lần đừng có dính líu quan hệ đến những người này. Lúc Cao Tiệm Ly tới
Hàm Dương, bệ hạ đã móc hai mắt của hắn, chỉ để lại một cái mệnh, hiện
nay chuyên môn chơi đàn Trúc cho bệ hạ, tại Hàm Dương xác thực rất có
danh tiếng, không ít người đối với y là cực kỳ tôn sùng. Ngay cả Mông
đại nhân cũng cực kỳ tán thưởng, song chỉ vì việc năm xưa của y, bệ hạ
vẫn canh cánh trong lòng, thề phải bắt được đồng bọn của y. Cho nên
ngươi sau này ít nhắc tới tên của y đấy.
Đây cũng là do quen
thân với Lưu Khám, Lý Tất mới có thể nói ra những lời này, nếu đổi lại
là người khác, sợ là bọn họ sẽ ngay lập tức bắt người, thẩm vấn một phen rồi nói.
Lưu Khám vội vàng nói tạ ơn, nhìn thoáng qua Cung Thương mà Lạc Giáp vừa nói, nhíu mày, hắn cất bước đi về phía Cung Thương.
Lý Tất, Lạc Giáp khó hiểu, vội vã đuổi theo. Ba người tới trước mặt
Cung Thương, Cung Thương cùng mọi người xung quanh đều lập tức đứng lên.
- Cái các ngươi đang ăn là…
Lưu Khám chỉ vào lương khô trong tay một đứa bé đứng bên cạnh Cung
Thương, nhịn không được bèn hỏi. Lương khô này, đã không còn gọi là
lương khô rồi…đen đen, đốm đốm, mặt trên còn loang lổ nấm mốc.
Thế nhưng đứa bé đó hình như là sợ bị cướp đi, nắm thật chặt ở trong tay.
- Đây chính là lương khô bọn họ mang theo… Làm sao vậy?
- Đều mốc meo rồi, còn ăn thế nào được?
Lưu Khám xoay người, nhẹ giọng hỏi:
- Không phải nói triều đình sẽ phát lương thực cho bọn họ sao?
Lý Tất đảo mắt:
- Đó là binh dịch.
- Hả?
Lạc Giáp giải thích:
- Chỉ có binh dịch mới được chia lương thực. Nhưng khi xuất chinh thì
phải tự chuẩn bị khẩu phần lương thực từ ba đến mười ngày, sau đó triều
đình mới phân phối. Kỳ thực trên đường lương thực đã được phát một lần
rồi… chỉ là hiện nay chiến sự ở Bách Việt đang đến lúc then chốt, lương
thực ở Hà Nam, phần lớn đều bị điều ra ngoài. Còn lại trong khố phủ,
cũng chỉ còn lại một ít hạt kê cũ, có thể ăn no là được.
Không đợi Lưu Khám mở miệng, Lý Tất nói tiếp:
- Chớ có nói bọn họ, coi như là loại tốt thì có thể làm sao? Ta nghe
người ta nói, khí hậu Bách Việt nóng bức, phát lương thực của ba ngày
đến tay, qua một ngày đêm toàn bộ liền hư hỏng hết. Vứt cũng không được, ăn vào lại dễ sinh bệnh
- Bảo đảm chất lượng!
Lông mày Lưu Khám nhíu chặt lại.
- Đại nhân, ngài muốn làm gì?
Thanh âm rụt rè vang lên bên tai Lưu Khám.
Một cô bé gầy gò, xanh xao từ phía sau Cung Thương đứng ra, giơ một khối đen mốc mang theo mùi vị của bánh bột kê.
- Thích nha đầu, đừng hồ nháo!
Cung Thương vội vã kéo cô bé kia sang một bên.
Thế nhưng Lưu Khám đã ngăn lại. Ngồi xổm xuống, vỗ vỗ đầu cô bé.
Cô bé trông khoảng bảy tám tuổi, mắt to ngập nước, ngây ngốc nhìn Lưu Khám.
Lưu Khám ngồi xổm xuống, so với cô bé vẫn cao hơn rất nhiều. Từ trong
tay nó tiếp nhận khối bánh bột kê, nhẹ nhàng cắn một miếng… đúng là bánh bột kê.
- Chu Xương!
Lưu Khám kêu một tiếng.
Đang ở bên kia cùng Tào Tham kiểm kê nhân số, Chu Xương vội vã chạy tới:
- Đông chủ, có chuyện gì?
- Trong khố phủ của chúng ta còn có bao nhiêu lương thảo?
- A, khoảng chừng trên dưới một trăm thạch kê tinh...à à, ngài điều từ
Phái Huyền lại hai trăm thạch, nhưng Thiệu Tư Mã bọn họ không cần, cho
nên còn lại khá nhiều.
Mặt khác, trước đó vài ngày, Nhâm đại
nhân phái người đến, để lại lương thảo ngày trước Đồng huyện gửi, một
ngàn năm trăm thạch, nói là dùng cho an trí di dân. Những quân nhu,
lương thảo khác, Thiệu Tư Mã đã áp tải về Từ huyện… nhưng qua mấy ngày
này, còn có thể phân phối.
Lưu Khám trầm ngâm chốc lát:
- Đem toàn bộ kê tinh mang ra đây, để mọi người ăn ngon một chút.
- Vâng!
Lưu Khám ôm lấy cô bé:
- Nha đầu, cháu tên gì?
Cô bé rụt rè nói:
- Ta họ Thích, không có tên…
Cung Thương liền nói:
- Nha đầu kia vốn là người Định Đào, nguyên bản là phú hộ địa phương.
Hai năm trước, bệ hạ chuyển mười hai vạn phú hào tới Hàm Dương, thì qua
đời trên đường. Người Kỳ tộc nuốt hết gia sản của phụ mẫu, đem bán cho
một hộ là Liễu Huỳnh Dương… Năm ngoái bệ hạ ở Bác Lãng Sa… Những hộ này
cũng bị liên lụy. Lần này di dân, họ cũng bị vào trong đó. Đứa bé này họ Thích, chúng ta đều gọi nó là Thích Cơ.
Trẻ nhỏ không hiểu chuyện, mong đại nhân đừng trách móc.
Cung Thương đối diện với Lưu Khám, ngôn ngữ không kiêu ngạo, không siểm nịnh.
Tuy gã mặc quần áo tuy rằng lam lũ, nhưng mỗi một cử chỉ giơ tay, nhấc chân lại toát ra một loại uy nghiêm khác biệt.
Lưu Khám nhạy cảm cảm thấy được: Người này đã từng làm quan! Loại phong thái này, không phải là của người đọc sách bình thường có thể có được.
Híp mắt lại, hắn quan sát người này từ đầu đến chân một lượt.
- Ta sao lại trách nó?
Lưu Khám cười ha hả nói:
- Mọi người đều cất lương khô lại đi, bản quan đã sai người chuẩn bị đồ ăn, một lát nữa sẽ đưa tới tay chư vị. Chư vị đường xa ngàn dặm, từ Tam Xuyên đến Lâu Đình, cũng thật khổ cực. Bản quan chiêu đãi một chút, chỉ có mời chư vị chút cơm nóng , uống một ngụm nước nóng… đợi sau khi an
trí, mỗi nhà phái người tới quan thự lĩnh lương thảo đi.
Một câu nói này, làm cho hơn một nghìn ba trăm người đột nhiên yên tĩnh.
Một lát sau, những người này phát ra một trận tiếng hoan hô vang dội:
- Đại nhân ân trọng, chúng tiểu nhân vô cùng cảm kích, vô cùng cảm kích!
Cung Thương cũng ngẩn ra, vô cùng kinh ngạc nhìn Lưu Khám, cúi vái sát đất:
- Đại nhân nhân hậu, thật sự là may mắn của tiểu dân a.
- Thích nha đầu, còn cháu nữa…
Lưu Khám chỉ vào đứa bé trai đang nhìn chăm chú, sau đó đối với Cung Thương nói:
- Hai đứa bé này, chắc là không cha không mẹ phải không?
Cung Thương gật đầu:
- Đúng vậy!
- Đã như vậy, theo ta qua đây, ở bên hầu hạ mẫu thân ta đi.
Nói xong, Lưu Khám cười hỏi Thích Cơ:
- Nha đầu, cháu có bằng lòng hay không?
- Có được ăn no không?
- Đương nhiên
Lưu Khám cười, sau đó nói với hai thằng bé:
- Cháu tên là gì?
Cung Thương vội vã nói:
- Đứa trẻ này họ Tư Mã, nguyên bản là người Hạ Dương, do chiến loạn mà
bị chuyển tới Huỳnh Dương. Cha mẹ chết sớm, trong nhà chỉ còn lại mình
nó, đây thật ra là một đứa bé hiểu chuyện. Tên một chữ Hỷ, rất thông
minh lanh lợi, hơn nữa cũng có thể chịu khổ. - Tư Mã Hỷ?
Lưu Khám ngồi xổm xuống, trầm giọng hỏi:
- Tiểu hài nhi, bằng lòng đi theo ta không?
Tư Mã Hỷ gật đầu, cầm trong tay khối bánh đen cũng đưa cho Lưu Khám, có lẽ nó nghĩ, cái bánh đen này là lễ gặp mặt đi.
Lưu Khám cười tiếp nhận cái bánh đen, để vào trong lòng.
Sau đó ôm lấy Tư Mã Hỷ, xoay người nói với Lý Tất cùng Lạc Giáp:
- Hai vị huynh trưởng, ta đã thiết yến ở trong phủ, không say không về.
Lý Tất cùng Lạc Giáp sớm đã có chút không nhịn được.
Trong phủ Lưu Khám… tất nhiên là có vô số rượu ngon a…
- Tất nhiên là thế, tất nhiên là thế!
Hai người cười ha hả, cùng Chu Xương dẫn hướng quan thự đi đến.
Lưu Khám có vẻ hứng thú nhìn thoáng qua Cung Thương, lúc đến sát vai y, đột nhiên khom lưng, ở bên tai Cung Thương thấp giọng nói:
- Nó là Thích Cơ, nó là Tư Mã Hỷ… Như vậy tiên sinh tên gọi là gì? Ha ha, nếu như có thể nói, Lưu mỗ chăm chú lắng nghe.
Trên mặt Cung Thương thoáng một chút biến sắc
Chú thích: Tư Mã Hỷ, cha là Tư Mã Hàm, Ông nội là Tư Mã Thiên, là người Tây Hán - Hạ Dương nay là Thiểm Tây – Hàn Thành, cha Tư Mã Hỷ, thời sơ
Hán là Ngũ đại phu.
