Một buổi trưa nóng hổi trong mùa hè, khi tôi còn ở bên Lào trước năm 1979, phảng phất với cơn gió heo may nhè nhẹ đưa tới từng trạm. Chùa là nơi an tĩnh, lan can rộng rãi cây cối um tùm, ngày nghỉ tôi cũng chăm chỉ ra nơi đó ngủ trưa hay nằm đọc sách, nhiều khi có người già cả trong làng, ông thầy sư cũng ra đó nghỉ mát và hay kể chuyện cổ tích. Tôi thích nhất nghe mấy ông kể chuyện cổ tích xưa, đa số là chuyện ma quái, mỗi lần nghe chuyện ma thì 2 cái tai tôi nó đứng thẳng lên trời luôn. Hôm nay, mấy ông già trong làng mỗi người một góc nằm ngáy khò khò khò, còn mấy ông chưa ngủ thì ngồi hay nằm nghiêng trò chuyện tíu vui nhau. Ông thầy sư hơn 80 tuổi lững thững đi tới, tay cầm cái quạt bằng mo cây cau phe phẩy theo kiểu người già, ngồi xuống chia tiếng cười rồi bắt đầu kể chuyện cổ tích:
- Ngày xưa, khi tôi mới là chú tiểu nhỏ, đi đâu cũng là một chú tiểu mà đi theo ông thầy sư khắp nơi. Đời về trước không có xe cộ đến đón đưa như bây giờ, nhiều khi nửa đêm mới về tới chùa, mỗi một lần đi tụng niệm đám tang là tôi sợ ma nhất, cũng có nhiều lần mà tôi tè ra bộ cà sa luôn. Đời trước đi thiêu táng đâu có xe thì gánh lấy nếu có thân nhân, nếu không thì mướn người, nhiều khi có xe đẩy, còn thầy sư phải đi bộ, cũng nhiều lần tôi đi theo ông cao tăng đi tụng niệm đám ma buổi tối. Khi trở về ông thầy sư hay ghẹo tôi là ma theo con về, làm tôi sợ cả đêm luôn, nhiều nhà xa chùa mà người ta vẫn chọn sư trong chùa mình đi tụng niệm. Lúc đó tôi cỡ 8 tuổi, đi tụng niệm một đám ma chết có bầu, mà người ta mổ bụng đem con ra rồi để bên cạnh, ngày đó có ông cao tăng của 3 chùa đến tụng cùng một lúc. Khi đó tôi còn nhỏ ngồi đằng trước gần cái xác nhất luôn, mà tôi còn chưa thuộc lòng được một bài kinh nào cả, trong lúc mấy ông thầy sư tụng kinh đó:
- Cái xác nó mở mắt ngó tôi, xong nó lè lưỡi dài ra chọc tôi, lúc đó tôi không dám khóc, ngồi chắp tay nhắm hai mắt cho chặt, một lát thấy cái đùi và cánh tay tôi lạnh ngắc, tôi mới hé một bên mắt ngó thì thấy nó đang cầm cánh tay tôi, tôi hò lên rồi tè luôn. Ai cũng ngồi cười tôi, chỉ biết sợ ma thôi chứ không mắc cỡ gì cả.
Ông kể tiếp:
- Một buổi chiều tối ngày rằm lớn, bao nhiêu trái cây quà bánh đổ bằng mấy giỏ cần xé. Sau cúng bái tụng niệm buổi trưa, bao nhiêu quà bánh là mấy ông chú tiểu con là người chia ra, cái thứ nào để được lâu và thứ nào không lâu. Tôi cũng chọn cái tôi thích để vào cái rổ, xong rồi đem đi giấu vào dưới đít ông Phật nữa, để sau khi tụng kinh buổi chiều xong tôi mới trở về lấy rồi đem vào phòng mình nằm ngủ ăn luôn. 7.30 giờ chiều tối rồi, tôi ngược về nơi tụng niệm có ông Phật lớn đó để lấy bánh mà tôi giấu ở đó rồi bỏ vào cái rổ, tôi xách không nổi vì nó nặng nên tôi kéo lấy xuống bậc cầu thang nơi tụng niệm và thêm một quãng sân chùa mới tới nơi tôi nghỉ, thường xuyên thì tôi cũng làm vậy, nếu xách không nổi thì kéo lê lấy. Nhưng lần này khi tôi kéo xuống hết bậc cầu thang nơi tụng niệm, thì đột ngột có một người đứng chờ ở ngoài nơi tụng niệm xin bánh tôi, một bóng đen to lớn hơn 2 m, nó đưa một cánh tay rồi nói:
- Chia cho tôi mỗi người một nửa có được không?
Tôi quát lên tại chỗ:
- Không cho! Không cho! Chú tiểu bạn tôi còn không cho, tôi giấu đến đêm tôi mới lấy về nè, không cho!
Chiếc bóng đen nói tiếp:
- Tôi xin một nửa mà, vậy tôi xin một chút.
Thế là hai người giằng co nhau ở sân chùa, lúc đầu thì giằng co mà không lớn tiếng vì sợ chú tiểu khác biết là mình ăn trộm bánh giấu vào đít ông Phật ở trong chùa, mới có 8 tuổi giằng co không nổi mới hò lên cho chú tiểu khác giúp. Hai ông chú tiểu khác lò đầu ra cửa sổ, xong đóng cửa đánh rầm, thêm hai ông chú tiểu ngủ ở phía đằng kia nghe tiếng tôi la hét thì chạy xuống giúp tôi, nhưng khi chạy xuống mà lại chạy lẹ về đóng cửa rầm im luôn. Tôi la hét khóc lóc nhưng không chịu thả rổ bánh đó cho cái bóng đen, một chút thì chiếc bóng đen giằng co thả tay ra chạy về đằng trước chùa và khi tôi quay lại thì ông thầy sư đứng ở sau lưng tôi từ lúc nào, tôi vừa khóc vừa mét, quên hết cả là mình ăn trộm bánh giấu trong nơi tụng niệm, ông thầy sư ẵm lấy tôi, xách cái rổ bánh về nơi ông nghỉ. Thì lúc đó bao nhiêu thầy sư với chú tiểu chạy tới và ai cũng giơ ngón tay cái cho tôi và nói:
- Số 1 không có 2 luôn.
Ai cũng cười tôi hết mà tôi không hiểu gì cả, tôi còn chỉ tay lên mặt chú tiểu chạc tuổi nói:
- Có người bắt nạt tao, trong chùa 3-4 đứa tụi mày không giúp nhau.
Từ ông cao tăng cho tới chú tiểu cười bò lăn bò quàng, tôi vẫn không hiểu tại sao cười, mấy ông thầy sư hơn 30 tuổi nói:
- Số 1: mới có 8 tuổi mà biết ăn trộm bánh giấu vào đít ông Phật.
- Số 2: là dám giằng co cái rổ bánh với Ma.
Mấy bạn chú tiểu con nói:
- Ai mà dám giúp người giằng co, khi nãy là Ma đó, hai con mắt nó bằng hai quả cam lớn, răng nó như cái cuốc cũng không ngó sao, giỏi thật mới có 8 tuổi mà dám quấn lộn tranh bánh trái với Ma, thầy sư hết trong chùa này còn chưa có ai làm được, tham ăn tham bánh đến nỗi ngó Ma hay người mà không biết. Lúc đó ai muốn nói gì mà kệ, chỉ biết là cái rổ bánh ôm vào lòng là được rồi.
Tôi và mấy người già đang nằm nghỉ mát buổi trưa không có ai nhịn cười được, giằng co với Ma. Ông kể chuyện đến đây cũng đã hết, ông đứng dậy đi về nơi nghỉ ngơi.
Tôi nói:
- Lần sau, hôm nào ông rảnh rỗi thì kể chuyện cho chúng con nghe chuyện ma khác.
