Chính anh em là muối cho đời. Nhưng muối mà nhạt đi, thì lấy gì muối nó cho mặn lại? Nó đã thành vô dụng, thì chỉ còn việc quăng ra ngoài cho người ta chà đạp thôi.
Chính anh em là ánh sáng cho trần gian. Một tòa thành xây trên núi là không tài nào che giấu được.
Cũng chẳng có ai thắp nến rồi lại để dưới cái thùng, đều đặt trên giá nến, như vậy mới có thể rọi sáng người trong một nhà.
—— Phúc âm Matthew (5,13 -5,15)[1]
“Reng reng reng —— “
Lúc tiếng chuông tan học vang lên, thầy Mã đầu hói dạy số học nổi tiếng khó chịu vẫn đang đứng trên bục giảng, giận đến nước miếng tung bay.
“Tôi bất quá chỉ đem độ khó nâng lên thoáng một chút như cái móng tay, cả lớp nhiều người như vậy đều chịu thua! Thấp nhất là 9 điểm! 9 điểm (Thang điểm 100, đúng là khó tin thật)! Đây là điểm người có thể thi ra được sao?! Hả?! Mấy em cho dù là đầu heo, cho dù nhắm mắt chọn đại cũng không làm ra điểm thấp đến như vậy! Các em cho rằng tuổi của mình còn nhỏ lắm sao?! Năm nay đã phải thi vào cấp hai rồi! Không thi được vào một trường cấp hai tốt sẽ không thi nổi vào trường cấp ba tốt, không học được cấp ba tốt thì không thể thi đậu đại học! Không thi đậu đại học? Hừ! Không phải tôi muốn dọa mấy em, tôi thành thật mà nói cho các em biết, đời này của các em, đã xong!”
Hứa Bình giơ tay lên.
“Chuyện gì?!” Thầy Mã tức giận nói.
“Thưa thầy, chuông tan học đã reo rồi.” Hứa Bình đứng lên nói.
Cả lớp lặng ngắt như tờ, hơn mười đôi mắt đều khiếp sợ nhìn về phía cậu.
Mã Quốc Trung vỗ bàn giận dữ: “Em tưởng tôi không có lỗ tai sao?! Chuông reo lại thế nào, tôi chưa cho tan học thì các em phải ngồi lại trong phòng cho tôi!”
Hứa Bình rất bình tĩnh trả lời: “Báo cáo thầy, mông của em đau, ngồi không yên phải về nhà đi vệ sinh.”
Cả lớp cười vang.
Mã Quốc Trung giận đến run người, rút xấp bài thi trong cặp táp ra dự định mượn Hứa Bình khai đao, vừa lấy ra xem, Hứa Bình thi được 76 điểm, cũng coi như điểm cao hiếm có trong lớp, người xếp trước cậu cũng không quá bốn năm người, cơn tức này cứ thế không phát ra được, càng thêm buồn bực.
Có học sinh ngồi bên dưới giọng điệu châm chọc nói: “Đi vệ sinh cái gì chứ, là chui vào hầm cầu tìm thằng em ngốc nghếch của nó thì có.”
Tiếng cười trong lớp lập tức ồ lên, tất cả mọi người đều dùng ánh mắt hả hê nhìn Hứa Bình.
Lúc này Mã Quốc Trung mới nhớ ra, chủ nhiệm lớp 6/3 từng đề cập với ông, trong lớp có một học sinh gần đây bị lạc em trai, trong nhà rất gấp gáp, hy vọng ông có thể chiếu cố một chút.
Hứa Bình thờ ơ quay đầu nói: “Đúng vậy, mọi người không phải đều biết rồi sao! Em trai tao là một thằng ngốc, vừa đi học tiểu học được nửa năm đã bị đuổi, ngay cả đường về nhà cũng không nhận rõ. Mẹ tao chết rồi, cha tao làm việc rất vất vả, tao tan học phải nhanh chóng trở về tìm em trai, nhà tao không có người thân nào khác, cho dù nó có là một kẻ ngốc tao cũng không thể mặc kệ nó.”
Cả lớp hoàn toàn yên tĩnh, mọi người giống như bị một bàn tay vô hình tát thẳng vào mặt, cái loại cảm giác hổ thẹn vi diệu này khiến cho mỗi người hoặc nhiều hoặc ít đều cảm thấy đứng ngồi không yên.
Ngay cả giáo viên có thâm niên như Mã Quốc Trung cũng cảm thấy khó chịu, ông thu hồi giáo án, khô cằn nói: “Ngày mai lại dạy dỗ các em.” Xoay người ra khỏi lớp học.
Hứa Bình thu dọn cặp sách, ngẩng đầu nhìn thấy không ít bạn học đang lén nhìn mình, cậu mỉm cười với mọi người, những bạn đó đều giống như bị lửa táp mà quay mặt đi, không người nào dám nhìn thẳng vào mặt cậu.
Tất cả mọi người trong lớp hầu như đều đã từng lặng lẽ bàn tán về đứa em trai ngốc kiacủac Hứa Bình, hiện tại Hứa Chính đã mất tích, những lời này liền biến thành nguyền rủa tàn ác, giống như ngay cả nụ cười của Hứa Bình cũng mang theo sự phán xét và gai nhọn, đâm đến cả người đau rát.
Lúc cậu đeo cặp rời khỏi lớp, vừa vặn đụng phải Lô Gia làm trực nhật xách theo thùng nước từ WC trở về, hai người cứ thế đứng đối diện tại thang lầu, ai cũng không nhúc nhích.
Hứa Bình vói tay phải vào túi quần, bên trong có một con dao gấp dùng để gọt bút chì và làm thủ công.
Cậu nghiêng mặt nhìn Lô Gia, hình như đang đợi phản ứng của đối phương.
Lô Gia dự định giống như trước đây hừ mũi một tiếng, lại mắng một câu ‘đồ phân chó’, thế nhưng không hiểu vì sao hôm nay lại có chút lông tơ dừng thẳng. Thân hình gầy yếu của Hứa Bình giống như có chỗ nào đó đã không giống, thế nhưng cụ thể ra sao thì nó không nói rõ được.
Bất chợt từ đâu có người đá mạnh, thùng nước trên tay Lô Gia loảng xoảng lăng xuống thang lầu, thủy đổ tràn khắp nơi.
Lô Gia giận dữ, quay đầu liền mắng: “Mẹ nó ai làm?!”
Bên cạnh Hứa Bình xuất hiện một nam sinh tóc húi cua vừa đen vừa cao to, vẻ mặt cười cợt nói: “Tao làm đó, mày muốn thế nào?!”
Lô Gia quay lại nhìn Hà Chí và Hứa Bình nửa ngày, gật đầu nói: “Được, tụi bây chờ.” Xoay người đi nhặt thùng nước.
Hà Chí cười lạnh còn định đuổi theo lại bị Hứa Bình ngăn cản.
Hà Chí nhổ toẹt xuống mặt đất, nói: “Cái thứ gì!”
Hứa Bình đẩy đẩy đối phương: “Được rồi, cũng không đến phiên mày giúp tao ra mặt.” Bước chân xuống cầu thang.
Hà Chí đuổi theo, căm giận nói: “Coi như tao nhìn lầm nó, hồi trước tao còn cảm thấy nó khá trượng nghĩa đâu.”
Hứa Bình không nói chuyện.
Hà Chí đuổi theo cậu, lải nhải không ngừng như một bà cô già, đến cổng trường Hứa Bình hỏi đối phương: “Đại Chí, mày còn chuyện gì không?”
Hà Chí xoa xo ót, nghĩ một chút rồi nói: “Tao giúp may đi tìm em trai nha.”
Trong lòng Hứa Bình rất cảm động, thế nhưng cậu vẫn cự tuyệt: “Mày biết bộ dạng em trai tao thế nào sao? được rồi, đừng lăn lộn lung tung, còn có người của đồn công an đi tìm mà.”
Hà Chí nhìn Hứa Bình, muốn nói gì đó nhưng Hứa Bình đã không nhịn được cắt lời: “Nếu không còn chuyện gì thì tao đi trước.”
Hà Chí chỉ đành ‘Ừ’ một tiếng.
Nó cảm thấy bạn tốt của mình chỉ mới bẵng đi mấy tuần đã đột nhiên biến thành một người nó không quen biết, giống như đem nước trong một cái bình toàn bộ đổi thành rượu đế, tuy rằng cũng trong suốt không màu thế nhưng không biết sẽ bắt lửa rồi nổ tung vào lúc nào.
Nó nhìn bóng lưng đi xa của Hứa Bình, đột nhiên gào to: “Bình Tử!”
Hứa Bình không quay đầu lại, chỉ đưa lưng về phía nó tùy tiện phất tay.
Hứa Bình lấy ra năm cắc, mua một tờ báo địa phương tại quầy sách báo.
Cậu đứng ven đường giũ giũ tờ báo, lướt qua mấy tin tức trọng đại đầu đề, lướt qua hai trang bảng tin thời sự quốc tế, bỏ qua ba dãy động thái kinh tế, trực tiếp tìm đến mảng tin tức xã hội trong ngày.
“Sáng nay một tòa chung cư nào đó bắt lửa, tạo thành một người chết người ba bị thương.”
“Kẻ cắp trên xe buýt bị cảnh sát nhân dân cải trang bắt giữ, hành khách trên xe người người trầm trồ khen ngợi”
“Kỷ niệm quốc tế động vật ngày 4 tháng 10, sở thú Bắc giao ngày hôm qua miễn phí vào cửa, du khách đông nghẹt.”
Nhìn một vòng, không phát hiện bất cứ tin tức gì về việc trẻ con đi lạc hoặc bị lừa bán. Hứa Bình lại cẩn thận đem tất cả những vị trí quảng cáo nhỏ bé trên tờ báo tìm lại một lần, liền nhìn thấy thông báo tìm người mà cha cậu đã nộp tiền đăng suốt ba tuần nay:
“Hứa Chính, nam, tám tuổi, ngày 8 tháng 9 năm 1983 đi lạc tại khu vực chân núi tỉnh X, lúc rời nhà mặc áo thun đỏ, quần soóc lam. Nếu có người nhìn thấy xin nhanh chóng liên hệ Hứa Xuyên, sẽ có hậu tạ.”
Phía dưới là bức ảnh trắng đen của Hứa Chính cùng với số điện thoại và địa chỉ đơn vị cha cậu đi làm.
Gió thu mang theo hơi lạnh thổi ào ào vào trang giấy, Hứa Bình đem tờ báo này gấp lại nhét vào cặp sách.
Mùa thu đã tới.
Lá trên hàng cây bạch dương ven đường đã biến thành màu vàng rộm, theo từng cơn gió tây mát lạnh la đà rụng xuống đầy đất. Quần áo của mọi người đã không còn là áo thun ngắn tay nữa mà đổi thành kiểu áo Tôn Trung Sơn bốn túi màu lam, thỉnh thoảng cũng có quân nhân ăn mặc quân trang màu xanh lá cây đi lại trên đường. Tại góc phố bắt đầu xuất hiện bón dáng của những người bán khoai nướng và hạt dẻ rang, cái loại hương vị ngọt ngào kia cho dù cách thật xa cũng có thể ngửi thấy.
Hứa Bình đứng ở một góc mờ mịt nhìn dòng người lui tới.
Báo công an, đăng quảng cáo, dán thông báo tìm người trên cột điện…
Tất cả những việc có thể làm đều đã làm, thế nhưng Hứa Chính vẫn chưa trở về.
Cha đã xin nghỉ phép một tháng với đoàn văn công, mỗi ngày ra ngoài tìm kiếm, Hứa Bình cũng không muốn đi học thế nhưng vừa nói ra lại bị Hứa Xuyên mắng một trận tơi bời.
Hứa Bình bỗng nhiên kéo một đứa nhỏ đi qua trước mặt mình, đứa bé kia vô cùng hoảng sợ, lúc quay đầu trên mặt đều viết rõ hai chữ sợ sệt, đôi mắt nhỏ và lông mi thưa thớt, ngoại trừ bóng lưng thì không có chỗ nào giống với Hứa Chính.
Hứa Bình thất vọng thả tay ra: “Thật ngại quá, nhận lầm người.”
Mấy đứa nhỏ đi cùng cậu bé này lại vây quanh bạn mình, vừa đi vừa xúm lại không ngừng thì thầm.
Ông cụ bán báo hỏi: “Cậu bé tìm người sao?”
Hứa Bình nói: “Dạ phải, con tìm em trai, em ấy đi lạc rồi.” Sau đó còn cầm tờ báo vừa rồi ra, chỉ vào ảnh chụp của Hứa Chính hỏi: “Ông có gặp qua em ấy không?”
Ông cụ mang mắt kính lão vào, híp mắt nhìn một hồi, lắc đầu nói: “Chưa từng gặp.”
Hứa Bình vốn nghĩ rằng mình sẽ thất vọng, thế nhưng đại khái cậu đã vị thất vọng hành hạ quá nhiều lần, vậy nên rất bình thản gật đầu, tựa như đã sớm ngờ được: “Cảm ơn ông.”
Cụ ông xem cậu có vẻ đáng thương lại nói: “Đã báo công an chưa? Hiện tại không thể so với hồi trước, năm đó lúc con của ông mới được 16 tuổi đi nhờ xe đến tận Quảng Châu cũng có thể bình an trở về. Hiện tại bọn buôn người rất nhiều, nhìn thấy trẻ con bộ dạng đẹp đẽ liền bắt bán vào trong núi, cũng không quản người nhà có bao nhiêu lo lắng.”
Hứa Bình định nói thêm gì đó, lời đến khóe miệng lại trở nên đắng chát.
Cậu nhớ có một buổi tối chợt có cảnh sát đến gõ cửa, nói là vớt được một thi thể bé trai chết đuối, bảo cha cậu mau đi nhìn xem. Hứa Xuyên vội vàng rời đi, mãi đến đem khuya mới trở về, sau đó vẫn ngồi thừ ra trên ghế thật lâu không cử động. Hứa Bình đỡ khung cửa đợi đến chân đều mềm nhũng, Hứa Xuyên mới thở dài một hơi nói: “Không phải em trai con.”
Hứa Bình tạm biệt ông cụ, không phân biệt phương hướng đi quanh trên đường, thấy đứa nhỏ nào có bóng lưng tương tự liền chạy tới bắt lấy, có nhiều lần cậu rõ ràng thấy đứa trẻ đang đi cùng cha mẹ, thế nhưng bởi vì một chút hy vọng mong manh liền nhất quyết xông lên xem một cái.
Trước đây cậu vẫn luôn trông ngóng tan học có thể không cần về nhà, không cần theo Hứa Chính đi chơi cát, hiện tại đã thật sự mất đi lý do để về nhà, ngay cả mỗi lần đi ngang qua phòng khách cậu cũng không dám nhìn xuống dưới gầm bàn —— đó là chỗ để cái thùng đồ chơi màu đỏ của em trai, vừa nhìn thấy nó cậu lại nhớ tới bộ dạng Hứa Chính mỗi ngày ngồi rúc chân trên ghế chờ mình về nhà, trái tim đau đến chỉ muốn nằm ra đất lăn lộn.
Cậu cứ như vậy bồi hồi đến lúc mặt trời sắp lặn mới chậm rãi đi về nhà.
Vẫn là con đường Tân Dân đó, vẫn là quầy truyện tranh đó, Hứa Bình lặng lẽ đi tới, cậu đã không bao giờ muốn đọc truyện tranh gì nữa.
Trên đời này, cho dù có một vạn anh hùng cộng lại cũng không so được em trai ngốc của cậu.
Cậu cúi đầu chậm rãi bước vào khu ký túc xá đoàn văn công, trước mặt chợt có một người chắn đường, người nọ đeo mắt kính vuông gọng đen, mặc áo khoác rộng màu xám tro, thoạt nhìn vô cùng quen mắt.
Trương Cẩn Dân chạy đến mồ hôi ướt đẫm, kính mắt cũng rơi xuống dưới vành tai, vừa nhìn thấy Hứa Bình liền vui mừng quá đỗi.
“Con chạy đi đâu đó?! Chú tìm con khắp nơi! Mau! Mau về nhà với chú! Công an đã tìm được em trai con rồi!
———-
1/ Phúc âm Matthew là một trong bốn sách Phúc âm trong Tân Ước viết về cuộc đời, sự chết và sự Phục sinh của Chúa Giê-xu. Ba Phúc âm còn lại là Phúc âm Mark (Phúc âm Máccô hay Phúc âm Mác), Phúc âm Luke (Phúc âm Luca) và Phúc âm John (Phúc âm Gioan hay Phúc âm Giăng). Trong tiếng Việt sách này được gọi là Tin lành theo Thánh Ma-thi-ơ (Tin lành) hoặc Tin mừng theo Thánh Mátthêu (Công giáo). Vì là sách đầu tiên trong bốn sách Phúc âm nên sách này còn được gọi là Phúc âm thứ Nhất.
Phúc âm Mátthêu được chia làm bốn phần khác nhau: Hai phần giới thiệu, phần chính và phần cuối. Phần đầu tường thuật về sự giáng sinh và thời thơ ấu của Chúa. Phần thứ hai giới thiệu Gioan Baotixita. Phần chính được chia làm năm phần nhỏ tường thuật hành trình của Chúa Giê-xu. Phần cuối viết về cuộc khổ nạn và phục sinh của Chúa Giê-xu.
- Tường thuật về sự giáng sinh và thời thơ ấu của Chúa Giê-xu (Ch. 1-2).
- Chức vụ và hoạt động của Gioan Baotixita chuẩn bị cho sự xuất hiện của Chúa Giê-xu (Ch. 3-4:11).
- Chức vụ và hoạt động của Chúa Giê-xu tại vùng Galile (4:12–26:1).
+Bài giảng trên núi, dạy dỗ về vấn đề đạo đức (Ch. 5–7)
+Vấn đề truyền giáo, những điều Chúa Giê-xu dạy các Sứ đồ. (10–11:1)
+Những ẩn dụ, các câu chuyện giải thích về Nước Trời, các phép lạ (Ch. 13-17).
+Mệnh lệnh cho Hội Thánh, đề cập đến mối liên hệ giữa các Kitô hữu (18–19:1).
+Những lời tiên tri, viết về sự tái lâm của Chúa Giêsu và Cuộc phán xét cuối cùng (24–25).
- Sự chết và Sự Phục sinh của Chúa Giê-xu và đại mệnh lệnh (28:16–20).
Phần trích được dùng là trong đoạn đầu chương 3, phần Bài giảng trên núi vị trí chính xác là từ câu 13 đến câu 15 của phần 5.
