Đi dọc đường núi tới giữa lưng chừng, bao giờ mồ hôi thấm ướt áo lót thì xuống đến chân núi. Hai ba năm nay Vân Lan vẫn thường đi như vậy, nhất là vào mỗi thứ năm khi không có lớp ở hai tiết đầu, cô sẽ đi xuống núi theo những bậc đá, đi qua vài nơi mà cô tự cho là đẹp, có dòng suối uốn lượn quanh co, có bụi hồng hoang bung cánh nở rộ, như hồi bé theo bà vú A Xuân về nhà cũ ở quê vào kỳ nghỉ hè, rồi mỗi lần khó ngủ trưa, cô vẫn hay lặng lẽ ngồi dưới giàn nho, lắng nghe tiếng nước chảy róc rách.
Đường xuống núi thoai thoải dễ đi, hết ngắm cảnh ta lại ngắm người, từng cơn gió rì rào bên tai; nhưng chặng đường đi lên trắc trở hơn nhiều, song Vân Lan lại thích cái trắc trở ấy, như cô Miên Tụ từng nói, những điều mà ta phải bỏ công sức thường trở thành những điều tốt đẹp.
Hôm nay cô đi dạo trên núi khá lâu nên quay về hơi muộn. Từ đằng xa đã thấy bà Kha đứng ngoài hiên, trông thấy cô thì bèn vẫy tay chào. Người phụ nữ này là con lai hai dòng máu Trung – Bồ, góa bụa nhiều năm, dường như cũng bằng tuổi của khu ký túc xá này, không ai hay rốt cuộc bà đã bao nhiêu. Cánh nữ sinh rất không thích mùi long não lâu năm trên người bà; hai mắt bà rất to, mỗi lần đưa mắt nhìn là lại như hai chiếc đèn pin chiếu rọi, nay tuổi cao phát tướng, lười đi lại, thường ở tại chỗ quét mắt nhìn.
“Vân Lan, mẹ cháu có đến đấy, nhờ ta nhắn cháu đến khách sạn Lizzie gặp bà ấy.” Giọng bà rất vang, vọng cả thung lũng.
“À, vâng, cám ơn bà!” Vân Lan giật bắn mình, gật đầu cám ơn. Mới đi đường núi nên mặt đỏ hây hây, khiến người khác lầm tưởng cô đang mừng rơn.
Nhưng thực chất cô chẳng hề mừng chút nào, sao tự dưng mẹ đến làm gì? Mấy hôm trước nhờ anh ba đánh điện báo hỏi chuyện học phí, bà còn từ chối, nói cô tự đi hỏi cha mà. Biết tỏng cô không xin cha được nên mới phải xin bà, thế mà lại nói vậy.
Vân Lan thất vọng tràn trề. Hồi trước cô đâu thiếu tiền, học phí hay sinh hoạt phí vẫn được chu cấp đủ. Cô chỉ cần tập trung học hành, không phải lo chuyện khác. Nhưng từ khi xảy ra chuyện của mẹ, tiền học phí của cô đã bị gạch ra khỏi khoản chi chung của cả nhà, bắt mẹ cô phụ trách, nhưng lần nào mẹ cũng làm ngơ. Vụ bê bối trong nhà đã biến sự học của Vân Lan thành vật hy sinh, không biết phải đi đâu kêu oan.
Vì thế mà những ngày qua Vân Lan thường lên xuống núi, phát sầu vì chuyện học phí năm sau, thậm chí là sau nữa. Mấy tuần trước cô vừa xin học bổng của khoa lần đầu, nhưng tính một hồi, dù xin được cũng không đủ, song chí ít có còn hơn không, để đấy bảo anh ba tìm cách hộ, có lẽ sẽ có biện pháp. Nếu xét điểm số thì cô dư sức, nhưng hai năm nay cô không hề nộp hồ sơ, thời hạn nộp hồ sơ cũng đã qua, giờ tự dưng viết thư cho trưởng khoa lại đâm ra đường đột. Chuyện xin tiền – cô bi quan nghĩ – chắc là không được rồi.
Nhưng sao lúc này mẹ lại đến Hương Cảng? Cô nhìn lên tờ lịch treo trong đại sảnh, ngày 11 tháng 10 năm 1941.
Mang theo sự hồ nghi đi lên lầu, lại gặp phải Mạt Lị đang gấp gáp chạy xuống, cô nàng đội mũ lưỡi trai rộng vành.
“Giờ này mà còn đi đâu?” Vân Lan hỏi ngắn gọn, ý là sắp lên lớp rồi, sao còn ra ngoài làm gì. Hôm nay là tiết của giáo sư York, giảng viên Bệnh lý học mà các cô thích nhất.
Mạt Lị không dừng bước, khoát tay lia lịa, chưa kịp trả lời thì bà Kha đi theo sau Vân Lan đã lên tiếng, “Có phải cậu Dương kia đến đây không?” Bà làm vẻ mặt mờ ám, xoay người đi tới.
“Xin nghỉ hộ mình với.” Mạt Lị nói nhỏ với Vân Lan, Vân Lan bĩu môi, nhắc nhở cô nàng: “Đợi xem tới lúc thi học kỳ cậu thế nào.” Nhưng nói cũng vô dụng, cô nàng đã chạy ào ra ngoài như gió.
Từ khi thành lập trường, khu nhà xây trên sườn núi được dùng làm ký túc xá nữ, phong cách Pháp pha chút kiểu dáng cung đình, nhiều căn phòng được ngăn cách bởi vách gỗ để các nữ sinh ở, phòng hướng nắng giá khác, phòng không hướng nắng lại giá khác. Phòng phía Nam đắt hơn phòng quay về hướng Bắc 100 tệ, xem như là phí độc quyền ánh sáng mặt trời.
Năm Vân Lan mới đi học, nhờ phúc anh ba nên phương diện nào cũng chiếu theo tiêu chuẩn của Tam thiếu gia: học phí đầy đủ, ở tại căn phòng mặt hướng Nam rất tốt, hai phòng trái phải kế bên theo thứ tự là Mạt Lị đến từ Quảng Châu và Yến Vi dân Cảng bản địa. Yến Vi thường được xe hơi trong nhà đưa rước, ít ở chung với các cô, trong mấy năm học Y, Vân Lan thân với Mạt Lị nhất.
Chỉ buồn một điều Mạt Lị không có chí tiến thủ, từ khi quen anh Dương làm việc ở đại sứ quán thì đa số thời gian đều ở rạp chớp bóng. Năm ngoái Vân Lan đã giúp cô nàng ôn tập thi học kỳ, nhưng trễ môn nhiều quá, ôn cách mấy cũng không kéo lên nổi.
Buổi chiều lúc học xong, cô băng qua hành lang toan tìm anh ba, muốn bàn với anh chuyện tới khách sạn Lizzie gặp mẹ. Từ xa đã thấy anh ba đứng cuối hành lang, một nhóm người đang xúm quanh anh. Cô sốt ruột, chạy hai bước lại chỗ anh: “Anh ba!”
Nhưng lúc này mới để ý, những người bao vây anh không có vẻ thân thiện, bọn họ đồng thời ngoái đầu, vẻ bất lương vụt qua trong mắt, Vân Lan cảnh giác dừng bước.
Thúc Triều đương lo không biết thoát thân thế nào, may mà ông trời đã cử em Năm tới giải cứu anh rồi, anh ta rướn cổ to tiếng đáp: “Ấy, Vân Lan lại đây, anh ba đang bận chút, em xem…” Rồi cố ý nhìn mấy người trước mắt.
Đám đòi nợ này…
Vân Lan bị ép phải nhìn bọn họ, trong tích tắc đó, Thúc Triều nhanh chóng quay người bỏ chạy, sải chân nhảy qua lan can gỗ, chỉ chớp mắt đã biến mất cuối hành lang.
“Đứng lại!” Bọn đòi nợ hoàn hồn, nhưng đuổi theo cũng đã chậm, chỉ đành hét lên theo bóng lưng hắn ta. Kẻ cầm đầu rất nhanh trí, lập tức chuyển mục tiêu sang Vân Lan.
Vân Lan ôm sách, cô biết đây là “đám bạn bên ngoài” của anh ba, cũng chẳng phải lần đầu tiên, cô điên tiết, không biết anh lại lêu lổng chỗ nào, nợ bao nhiêu. Anh thừa biết hoàn cảnh bây giờ không như trước, bản thân cô còn đang phát rầu vì chuyện tiền nong đây, vậy mà anh không chịu tu tâm, cứ đâm đầu vào đường chết!
Tuy trong đầu nghĩ thế nhưng ngoài miệng đâu dám nói gì, nhấc chân toan chạy tới phòng giáo viên, bấy giờ vừa tan tiết, các thầy cô vẫn đang ở đó, là nơi an toàn nhất.
Nhưng không thành, bọn đòi nợ đã nhanh chân chặn đường, gã cầm đầu trông khá lịch sự, hắn không đòi tiền ngay mà chỉ hỏi: “Cô là em gái của Nhiếp Thúc Triều phải không?”
Vân Lan lia mắt nhìn cửa phòng giáo viên ở gần đấy, im lặng không đáp, bụng nhẩm tính, khoảng cách gần như vậy, có lẽ bọn chúng sẽ không dám làm chuyện gì to gan.
Một tên đối diện chòng ghẹo: “Đại ca, cô em gái của thằng Nhiếp cũng xinh đấy chứ…”
Nghe thấy thế, cô lập tức trợn tròn mắt, thấy người hỏi lúc nãy áp sát một bước, nhìn cô chằm chằm: “Cô Nhiếp học ở đây hả? Học khoa gì? Năm mấy rồi?”
Vân Lan bị buộc phải đi lùi, nhưng trong lòng không sợ chút nào, chỉ cần vẫn ở Minh Đại thì sẽ an toàn, sẽ không có chuyện đâu. Cô bèn nói thẳng: “Tôi không có tiền, có đòi tôi cũng vô ích, các anh đi mà tìm Nhiếp Thúc Triều ấy, nếu tháng này anh ấy không trả thì để tháng sau, chung quy là vẫn có cách, cũng có thoát được các anh đâu, dù gì cũng chỉ trễ mấy hôm.”
Những lần trước khi nghe cô nói vậy, đối phương chỉ chửi rủa vài câu rồi thôi, quấy rối cô cũng không được gì, lỡ lớn chuyện rồi trường báo cảnh sát thì lại phiền hơn, tốt nhất vẫn nên đi tìm con nợ.
Song lần này lại khác. Gã cầm đầu không chỉ không lui mà còn nhìn cô một lượt từ đầu tới chân, quay sang nói như đang tán gẫu: “Thằng anh ba nhà cô bắt nạt em gái tôi, con bé đang ở nhà khóc lóc kia kìa, tôi là anh trai, không thể không đòi công bằng cho nó được. Ai mà ngờ thằng anh cô chuồn nhanh thế, quẳng cô lại đây, vậy chi bằng… cô Nhiếp theo tôi ra ngoài một chuyến, coi như tôi đã trả thù hộ em gái, thế nào?”
Vân Lan càng nghe càng trợn trừng hai mắt, trong bụng mắng xối xả, Nhiếp lão tam có ngon anh về đây, vào lúc này mà dám phủi đít bỏ chạy, dùng em gái nhà mình làm đệm lót, đồ vô nhân tính! Đồng thời lúc này khóe mắt trông thấy một gương mặt quen thuộc ở gần, cô vội vàng nghiêng đầu hét lớn: “Bác sĩ Quảng!”
Thật ra cũng chưa phải bác sĩ thực thụ, vì đây đâu phải bệnh viện. Nhưng trong trường, đó là cách gọi kính trọng với các sinh viên đã tốt nghiệp khoa Y. Những trường khác thường gọi sinh viên cấp trên là đàn anh, nhưng ở Minh Đại luôn mang theo niềm tôn kính với nghề nghiệp tương lai, nên bao giờ cũng gọi là bác sĩ. Cô thấy bác sĩ Quảng cùng một chàng trai cao lớn bước ra từ phòng giáo viên, hai người vừa đi vừa nói chuyện. Bác sĩ Quảng là anh ruột của Mạt Lị, vì lẽ đó nên Vân Lan cũng quen anh, và ngược lại anh ấy cũng biết tình hình trong nhà Vân Lan, nhất là ông anh ba khét tiếng của cô.
Nương theo tiếng gọi anh đi tới, nhìn tình cảnh thì cũng hiểu được phần nào. Trong mắt Vân Lan ánh lên sự năn nỉ cầu xin. Anh vươn tay kéo Vân Lan lại gần rồi đẩy cô cho chàng trai đi cùng mình, nhỏ giọng nhắc: “Hoài Thừa.” Anh ta lập tức hiểu ngay, nghiêng người chắn cô ra sau lưng.
“Các anh có việc thì đi mà tìm Thúc Triều, trưởng khoa chúng tôi đang đợi em ấy, đợi lâu không thấy người là ra tìm đấy, tới lúc ấy, sợ là không hay đâu.” Bác sĩ Quảng nói, đoạn ngoái đầu nhìn về phía cửa, lại có hai nam sinh đi ra, vừa khéo tiến về chỗ bọn họ.
Lúc này Vân Lan mới nhìn rõ gã cầm đầu, mũi hắn ta sùi đỏ, cộng thêm ánh mắt nên mỗi lần nói chuyện khiến người ta buồn cười một cách khó hiểu, cứ như đang đóng hài kịch vậy.
Hắn ta vô thức hít mũi, đảo mắt nói: “Thế tôi đành hẹn cô Nhiếp hôm khác vậy, chuyện của thằng anh cô, tới lúc đó chúng ta sẽ nói rõ với nhau.” Đôi mắt hắn trừng lớn, quét quanh một vòng rồi xoay người bỏ đi.
Đợi chúng đi xa, Vân Lan nghe thấy bác sĩ Quảng cười hỏi cô: “Anh ba em lại gây rắc rối cho em à?” Cô cười trừ, cúi đầu không đáp. Lớp Y năm cuối ở đây học khu riêng nên thành thử Vân Lan không quen biết nhiều, cô cám ơn bác sĩ Quảng và bạn của anh, theo đường cũ đón xe buýt về ký túc xá nữ.
Trước khi đi còn bị bác sĩ Quảng gọi lại, anh hỏi: “Mạt Lị đâu? Sao không đi chung với em.”
Vân Lan không dám ngẩng đầu nhìn anh, cố giữ giọng thật đều: “Mạt Lị đi trước, không đợi em nên…”
“Em lại giấu giếm thay con bé phải không, chắc chắn là lại chạy đi chơi rồi.” Anh còn lạ gì em gái nhà mình.
“Lần này không phải mà, tại em phải tìm anh ba nên bị trễ.” Cô cười cười ngẩng đầu giải thích, vẫn chẳng dám nhìn thẳng vào anh, tiêu điểm lệch ra phía sau đầu anh.
Bác sĩ Quảng không tiện hỏi tiếp, tiễn cô lên xe. Khi xe lăn bánh, chàng trai đứng cạnh nhìn theo đuôi xe, mỉm cười bảo: “Cô ấy không nói thật.”
Bác sĩ Quảng ngẩng đầu nhìn anh, lắc đầu, “Thật nhỉ? Tới cậu cũng nhận ra em ấy không biết nói dối.”
***