Nói cho bạn biết những chi tiết cuộc sống mới của chúng tôi rất khó. Nó được tạo thành bởi một chuỗi dài những trò chơi thơ trẻ, rất thân thiết với chúng tôi, nhưng thật vô nghĩa đối với kẻ khác nếu tôi kể lại. Anh đã hiểu thế nào là yêu thương một người đàn bà. Anh hiểu là lúc ấy ngày tháng qua mau như thế nào và với sự lười biếng say sưa nào, người ta chờ ngày mai đến. Anh cũng biết thế nào là sự quên hẳn tất cả mọi việc nẩy sinh từ một mối tình nồng nhiệt tin tưởng và được chia sẻ. Một người đàn bà không được yêu sẽ trở thành một vật vô ích trong vũ trụ. Người ta hối tiếc đã ném những mảnh tim của mình cho những người đàn bà khác và người ta thấy, hình như không thể nắm bàn tay nào khác êm ấm hơn bàn tay người ta đang nắm trong tay mình.
Trí óc không chấp nhận một công việc nào, một kỷ niệm nào, hay bất cứ cái gì đó có thể làm nó quên lãng cái tư tưởng độc nhất là người ta luôn luôn hiến dâng. Mỗi ngày, người ta khám phá ra tình cảm của mình một nét duyên dáng mới, một niềm khát khao mới.
Cuộc sống chỉ còn là sự thực hiện không ngừng nghỉ một ước vọng liên tục, linh hồn chỉ còn là một nữ thần có nhiệm vụ canh giữ ngọn lửa thiếng liêng của tình yêu.
Thường thường khi đêm đến, chúng tôi ra ngồi dưới khu rừng nhỏ, nhìn xuống ngôi nhà. Ở đó, chúng tôi lắng nghe những âm điệu vui vẻ của buổi chiều. Và cả hai cùng nghĩ đến những giờ sắp tới, chúng tôi sẽ nằm trong vòng tay nhau cho đến sáng ngày hôm sau. Đôi khi chúng tôi nằm suốt ngày không đề cho ánh mặt trời lọt vào phòng mình. Những tấm màn buông kín và thế giới bên ngoài dừng lại trong giây lát đối với chúng tôi. Chỉ một Nanin có quyền mở cửa đi vào, nhưng chỉ những lúc cần đem bữa ăn đến. Chúng tôi cứ nằm và nhận lấy thức ăn, và chỉ ngắt quãng để cười hay để vui đùa với nhau. Rồi tiếp đó là một giấc ngủ trong chốc lát. Bởi vì, chìm đắm trong tình yêu, chúng tôi giống như hai người thợ lặn cứng đầu chỉ trở lên mặt nước để lấy lại hơi thở.
Tuy nhiên, có lúc tôi vẫn chợt bắt gặp được những giây phút buồn bã và những giọt lệ của Macgơrit. Tôi hỏi nàng tại sao có những lúc buồn ấy và nàng trả lời:
- Tình yêu của chúng ta không phải là một thứ tình yêu bình thường, anh Acmân thân yêu. Anh yêu em. Như từ trước đến nay, em chưa thuộc quyền sở hữu của người nào cả. Và em run lên, khi nghĩ mai sau anh sẽ hối hận về tình yêu của anh và xem quá khứ của em như một tội ác, anh lại buộc em trở về cuộc sống ngày xưa, nơi anh đã gặp em. Giờ đây em đã hưởng được niềm vui của cuộc sống mới, em sẽ chết đi, nếu phải trở về cuộc sống cũ. Anh Đuyvan, anh hãy nói với em là anh sẽ không bao giờ rời bỏ em.
- Anh xin thề với em điều đó!
Trước câu trả lời đó, nàng nhìn thẳng vào mắt tôi như tìm hiểu xem lời thề kia có chân thành không. Thế rồi, nàng ngã vào vòng tay tôi, úp mặt vào ngực tôi nói tiếp:
- Thế là em biết, anh yêu em đến mức độ nào!
Một buổi tối, chúng tôi đứng tựa ở bao lơn bên cửa sổ, ngắm nhìn mặt trăng đang vất vả lắm để ra khỏi những đám mây. Chúng tôi lắng nghe tiếng gío lay động mạnh cành lá. Chúng tôi nắm chặt tay nhau. Mười phút dài, chúng tôi im lặng rồi Macgơrit nói với tôi:
- Mùa đông đã đến, anh có muốn chúng ta cùng đi không?
- Đi đâu, em?
- Sang Italia.
- Thế em buồn phải không?
- Em sợ mùa đông, nhất là em sợ trở về Paris.
- Tại sao?
- Vì nhiều lý do.
Và bỗng nhiên, nàng nhắc lại, không cho tôi biết lý lo nỗi e sợ của nàng:
- Anh có muốn đi không? Em sẽ bán tất cả những gì em có. Em sẽ không giữ lại bất cứ dấu vết gì của con người em ngày trước, không còn kẻ nào biết em là ai. Anh có muốn không?
- Chúng ta sẽ đi, nếu điều đó làm em vui lòng, Macgơrit ạ. Chúng ta sẽ làm một cuộc du lịch. Nhưng anh không thấy cần thiết phải bán những đồ đạc mà sau này em sẽ sung sướng khi tìm thấy lại. Anh không có tài sản khá lớn để thế chấp nhận một sự hy sinh như thế. Nhưng anh đủ điều kiện để chúng ta cùng đi du lịch rộng rãi trong năm hay sáu tháng, nếu điều đó làm em vui thích.
- Nghĩ cho cùng thì không nên đi – nàng vừa nói vừa rời cửa sổ, đến ngồi trên chiếc ghế dài trong bóng tối – Đi phung phí tiền bạc ở nơi xa đó ích gì? Ở đây, em đây em đã tiêu phá khá nhiều rồi.
- Em trách anh sao? Em không có lòng độ lượng rồi! – Cái thời tiết giông tố này đã làm cho em đau đầu. Em không nói được điều em muốn nói.
Và sau khi ôm choàng lấy tôi để hôn, nàng rơi vào một tâm trạng mơ mộng khá lâu.
Rất nhiều lần, những cảnh như thế xảy ra, và nếu tôi không biết được nguyên nhân, tôi cũng có thể đoán nơi Macgơrit một tâm trạng đang lo sợ cho tương lai.
Nàng không thể nghi ngờ về tình yêu của tôi. Bởi vì mỗi ngày, tình yêu đó càng tăng lên. Tuy nhiên, tôi thấy nàng buồn và nàng không bao giờ giải thích những nỗi buồn đó, chỉ nói rằng do nguyên nhân sức khoẻ của nàng mà thôi.
Sợ nàng mệt mỏi bởi một cuộc sống quá đều đặn, tôi đề nghị nàng trở về Paris. Nhưng nàng luôn luôn từ chôí đề nghị đó, và quả quyết với tôi không ở đâu làm cho nàng sung sướng hơn ở thôn quê.
Pruđăng chỉ thỉnh thoảng rất lâu mới đến. Nhưng chị ta thường viết thư, và tôi không bao giờ hỏi đến nội dung những bức thư đó, tuy mỗi lần thư đến lại thấy Macgơrit băn khoăn suy nghĩ. Tôi chỉ còn biết tưởng tượng ra mọi chuyện thế thôi.
Một hôm, Macgơrit đang ở trong phòng nàng, tôi bước vào. Nàng đang viết.
- Em viết cho ai đấy? – Tôi hỏi.
- Cho Pruđăng. Anh có muốn em đọc những gì em viết đây không?
Tôi ghê tởm tất cả cái gì giống như nghi kỵ. Tôi trả lời Macgơrit là tôi không cần biết. Mặc dù tôi biết chắc là những lá thư đó sẽ cho tôi biết nguyên nhân những nỗi buồn cuả nàng.
Ngày hôm sau, thời tiết là rất tốt. Macgơrit đề nghị tôi cùng đi chơi thuyền và đến thăm đảo Croaxi. Nàng có vẻ vui lắm. Lúc chúng tôi trở về thì đã năm giờ rồi.
- Bà Đuvecnoa có đến – Nanin báo thế khi chúng tôi đi vào.
- Chị ta đi rồi? – Macgơrit hỏi.
- Vâng, bằng xe của bà. Bà ta bảo nói chuyện với bà rồi
- Được, tốt – Macgơrit đáp lại – Hãy chuẩn bị dọn ăn đi.
Hai ngày sau, một bức thư của Pruđăng lại được gửi đến, và trong mười lăm ngày, Macgơrit có vẻ như phá bỏ được nỗi buồn bí ẩn. Nàng không ngớt xin lỗi tôi, từ khi những nỗi buồn ấy không còn nữa.
Tuy nhiên, chiếc xe không trở về.
- Vì lý do nào mà Pruđăng không gửi xe trả lại cho em?
- Một trong hai con ngựa bị ốm, và chiếc xe phải đi sửa lại. Những việc đó nên làm khi chúng ta còn ở đây. Vì chúng ta không cần xe hơn khi chúng ta trở về Paris.
Vài ngày sau, Pruđăng đến và xác nhận điều đó.
Hai người đàn bà dẫn nhau đi dạo trong vườn. Khi tôi đến gần thì họ đã thay đổi câu chuyện đang nói.
Buổi chiều, khi ra về, Pruđăng than phiền rằng cảm thấy lạnh và yêu cầu Macgơrit cho mượn một chiếc áo casơmia.
Một tháng dài trôi qua, Macgơrit vui vẻ hơn và dễ thương hơn những ngày trước rất nhiều.
Tuy nhiên, chiếc xe không trở về, và áo casơmia không thấy trả lại. Tất cả những điều đó làm tôi khó chịu. Tôi biết rõ Macgơrit để thư từ của Pruđăng trong ngăn kéo nào. Nhân một lúc Macgơrit đi ra sau vườn, tôi chạy đến bên ngăn kéo thử gắng mở ra. Nhưng chỉ vô ích. Ngăn kéo được khoá kỹ đến hai lần.
Thế là tôi sang lục soát những ngăn kéo trước đây nàng thường để nữ trang và kim cương. Nhưng kéo này mở ra dễ dàng và những hộp nữ trang đã biến mất, dĩ nhiên với tất cả nữ trang trong đó.
Một sự kinh sợ đau đớn siết chặt tim tôi.
Tôi muốn đi gọi Macgơrit để nàng cho tôi biết sự thật về việc này. Nhưng chắc chắn nàng sẽ không nói thật.
- Em, Macgơrit thân mến – tôi nói – anh xin em cho phép anh đi Paris. Người ta không biết anh hiện nay ở đâu, và chắc chắn người ta đã nhận được thư những lá thư của cha anh. Ông chắc sẽ hoang mang đấy. Anh phải về để trả lời.
- Anh cứ đi – nàng bảo tôi nhưng hãy trở về sớm đấy.
Tôi ra đi.
Tôi chạy thẳng đến nhà Pruđăng.
Không xã giao, vào đề dài dòng, tôi hỏi ngay:
- Chị cho tôi biết, thành thật đi, những con ngựa của Macgơrit hiện giờ ở đâu?
- Đã bán rồi.
- Những viên kim cương?
- Đã cầm rồi.
- Ai đã bán ai và cầm?
- Tôi.
- Tại sao chị không cho tôi biết những việc đó?
- Bởi vì Macgơrit cấm đoán tôi.
- Vậy tại sao chị không hỏi tiền nơi tôi.
- Bởi vì cô ta không muốn.
- Tiền đó để làm gì?
- Để trả nợ.
- Thế nàng thiếu nợ nhiều lắm?
- Ba mươi ngàn frăng hay gần số đó. Ôi, anh bạn thân mến. Tôi đã nói với anh rồi đấy chứ. Anh không muốn tin tôi, thế là giờ đây anh đã thấy sự thật.
Người buôn thảm đến nhà ông quận công, được mời ra khỏi cửa. Ngày hôm sau, ông viết cho anh ta biết ông không còn lo cho cô Giôchiê nữa. Con người đó muốn có tiền, nhưng người ta chỉ trả góp cho anh ta vài ngàn frăng mà tôi đã hỏi nơi cậu. Rồi những người lương thiện báo cho anh ta biết con nợ của anh ta đã bị ông quận công bỏ rơi rồi và hiện giờ đang sống với một thanh niên không có tài sản. Những chủ nợ khác cũng được biết như thế. Họ đã đến đòi tiền và tịch thu đồ đạc. Macgơrit muốn bán tất cả, nhưng đã không kịp rồi, phải trả nợ. Và để khỏi quấy rầy anh về tiền bạc, cô ta đã bán ngựa, bán những chiếc áo casơmia, cầm những nữ trang. Anh muốn lấy những biên lai bán và cầm đồ không?
Pruđăng mở ngăn kéo ra, cho tôi xem những tờ giấy đó.
- À! Anh thấy đó - chị ta nói tiếp với sự quả quyết của một người đàn bà có quyền nói: «Tôi đã có lý» - Ôi! Anh tưởng chỉ cần yêu nhau là có thể đi về đồng quê để sống một cuộc đời thơ mộng và nhàn rỗi? Không anh bạn thân mến ạ, không! Bên cuộc sống lý tưởng, có cuộc sống vật chất. Nhưng quyết định trong sạch nhất cũng bị cột chặt lại ở mặt đất bởi những sợi dây nhố nhăng, nhưng bằng sắt. Người ta không bứt đứt dễ dàng đâu! Nếu Macgơrit đã không lừa dối anh những hai mươi lần rồi, đó là chỉ vì nàng có một bản chất ngoại lệ. Tôi khuyên can nàng nhiều. Điều này không có gì sai, vì tôi rất khổ tâm khi thấy cô gái đáng thương đó đã hết sạch của cải. Cô ta không muốn! Cô ta bảo tôi, cô ta yêu anh, và cũng không muốn lừa dối anh dù bất cứ giá nào. Tất cả những điều đó rất tốt đẹp, rất nên thơ. Nhưng đó không phải là thứ người ta dùng để trả cho các chủ nợ. Và giờ đây, nàng không có thể làm gì hơn, trừ phi có ba mươi ngàn frăng, tôi lặp lại cho anh biết.
- Được tôi sẽ đưa số tiền đó.
- Anh sẽ đi vay?
- Trời ơi! Dĩ nhiên rồi.
- Anh sẽ làm một việc tốt. Nhưng anh sẽ gây chuyện rắc rối với cha anh, thêm trở ngại cho tài sản của anh. Người ta không thể tìm ngay ba mươi ngàn frăng trong hôm nay hoặc ngày mai. Anh hãy tin tôi, anh Acmân thân mến. Tôi biết rõ những người đàn bà hơn anh. Anh không nên điên cuồng thế. Ngày mai anh sẽ hối hận. Hãy sáng suốt hơn. Tôi không bảo anh từ biệt Macgơrit. Nhưng hãy sống với nàng như anh đã sống trước đây, vào đầu mùa hè. Hãy để cho nàng tìm những phương tiện để ra khỏi bế tắc. Ông quận công sẽ lại làm lành với nàng. Ông bá tước N. . . nữa, nếu nàng đồng ý. Ngày hôm qua, ông ta còn nói với tôi thế, sẽ trả tất cả những món nợ của nàng, và sẽ cho nàng bốn hay năm ngàn frằng mỗi tháng. Ông ta có hai trăm ngàn frăng lợi tức. Đó sẽ là một điều kiện tốt đối với nàng. Còn anh, anh cần phải xa nàng. Chớ nên đợi đến lúc phá sản. Hơn nữa, ông bá tước N. . . là một tên ngu ngốc. Không gì có thể ngăn cấm anh vẫn là tình nhân của Macgơrit. Nàng sẽ khóc một ít, lúc ban đầu rồi sẽ quen đi. Rồi một ngày kia. Nàng sẽ cảm ơn anh về việc anh đã làm. Hãy giả thiết như Macgơrit đã có chồng và đã lừa dối chồng, có thế thôi.
Tôi đã nói cho anh biết điều đó một lần rồi. Nhưng lúc đó, lời nói của tôi chỉ như một lời khuyên nhủ. Và ngày nay, nó đã gần như một sự bắt buộc.
Pruđăng có lý, một cách tàn nhẫn.
- Như thế đó – Pruđăng nói tiếp và cất giấy tờ vào trong ngăn kéo - Những người kỹ nữ luôn luôn thấy trước rằng người ta sẽ yêu họ nhưng không bao giờ biết rằng họ có thể yêu. Nếu không, họ đã dành dụm được tiền riêng và đến ba mươi tuổi, họ có thể chấp nhận một tình nhân mà không cần nói đến tiền bạc. Nếu trước đây, tôi biết được cái điều mà bây giờ tôi mới biết! Cuối cùng, anh đừng nói với Macgơrit gì cả. Hãy đưa nàng về Paris. Anh đã sống bốn hay năm tháng một mình với nàng, thế là tốt rồi. Hãy nhắm mắt lại. Đó là tất cả những gì người ta yêu cầu anh. Trong vòng mười lăm ngày nữa, nàng sẽ chấp nhận ông bá tước N. . . Mùa đông đến, nàng sẽ có tiền để dành dụm. Rồi mùa hè sau, anh sẽ trở lại với nàng. Người ta phải làm thế đó, anh bạn thân mến ạ.
Pruđăng hình như sung sướng khi đưa những lời khuyên ấy. Còn tôi, tôi bác bỏ những lời khuyên ấy với sự bất bình.
Không những tình yêu mà cả tư cách của tôi cũng không cho phép tôi hành động như vậy. Và tôi còn biết chắc điều này nữa: Macgơrit thà chết còn hơn chấp nhận phương thức ấy.
- Đùa thế vừa rồi – tôi nói với Pruđăng - Dứt khoát Macgơrit cần bao nhiêu?
- Tôi đã nói rồi : ba mươi ngàn frăng.
- Và khi nào phải có số tiền đó?
- Nội trong hai tháng.
- Nàng sẽ có.
Pruđăng nhún vai.
- Tôi sẽ đưa đủ cho chị - tôi nói tiếp – Nhưng chị phải thề với tôi là sẽ không cho Macgơrit biết.
- Anh cứ yên tâm.
- Và nếu nàng gửi cái gì khác cho chị để cầm hay bán, chị phải cho tôi biết.
- Anh khỏi lo, nàng không còn gì để bán cả.
Sau đó, tôi về nhà để xem có thư từ gì của cha tôi không.
Tôi đã nhận được tất cả bốn bức thư.