Nói về Tôn Hành Giả và Sa Tăng, Bát Giới đồng nhảy ra ngó thấy một bầy sư tử nhiều sắc lông mà Huỳnh sư đi trước tay cầm giáo đồng vuông; Toan Nghê sư, Bát Trượng Sư đều ở bên tả.
Bạch Trạch Sư, Ngân Lý Sư đều ở bên hữu, Ðiêu sư và Tuyết sư theo sau, Cửu Ðầu sư tử ở giữa!
Con quỷ mặt xanh cầm một cây phướn gấm thêu, che cho Cửu Ðầu sư tử.
Còn Ðiêu Toàn Cổ Quái, và Cổ Quái Ðiêu Toàn, đều cầm hai cây cờ hồng đứng tại phía Bắc.
Khi ấy Bát Giới chạy xốc lại mắng rằng:
- Ngươi là thằng ăn trộm bửu bối, ngươi đi viện một lủ lông lá xồm xâm đến làm chi?
Huỳnh sư nghiến răng mắng rằng:
- Lũ sải ác tăng! Hôm qua ba đứa bây ăn hiếp một mình ta, nên ta đánh không lại sáu tay, phải nhịn thua mà chạy, thì cũng là kỉnh nhượng bây rồi, sao bây lại độc ác đốt hết động của ta, gia quyến bị thêu mà chết, ta thù oán bây sâu như biển cả, đố chạy đâu cho khỏi, ta đâm một giáo cho rồi đời.
Nói rồi đâm liền, Bát Giới đưa Ðinh ba ra đở, hai người hổn chiến với nhau chưa phân thắng bại.
Còn Ðiêu sư đứng ngoài nổi nóng, xách trái đấm xông vào, Tuyết sư cầm Tam lăng giản đồng xông vào trợ chiến.
Khi ấy Toan Nghê Sư, Bạch Trạch Sư, Bát Trượng Sư, Ngân Lý Sư, bốn con tinh ấy cầm binh khí đồng hè lướt tới.
Tôn Hành Giả xách thiết bảng đón bốn con ấy lại.
Toan Nghê Sư cầm trường côn. Bạch Trạch Sư xách song chùy, Bát Trượng Sư cầm giáo sắt, Ngân Lý Sư cầm búa đồng, áp đánh với Hành Giả; bảy con sư tử tính đánh với ba hòa thượng, liều mạng ẩu đả nửa ngày, thì trời đả tối.
Lúc nầy Bát Giới đã đuối tay, vác đinh ba bại tẩu, bị Tuyết sư và Ðiêu Sư đồng đuổi theo. Tuyết Sư đánh một giản nhằm xương sống Bát Giới, Bát Giới tế sấp dưới đất. Ðiêu Sư, Tuyết Sư con thì xách tai, con mắm lông gáy Bát Giới mà kéo xển đi đem lại thưa với Cửu Ðầu sư tử rằng:
- Tổ gia ôi, chúng tôi bắt đặng một đứa.
Còn Tôn Hành Giả với Sa Tăng đều bại tẩu, các sư tử đuổi theo.
Tôn Hành Giả nhổ một nắm lông, nhai nhỏ phun ra biến cả trăm Hành Giả nhỏ, vây phủ các sư tinh.
Tôn Hành Giả trở lại đánh tới tối mò, bắt đặng Toan Nghê Sư với Bạch Trạch Sư. Còn Ngân Lý Sư, Bát Trượng Sư chạy khỏi, Huỳnh sư về báo với Cửu Ðầu sư tử là Cửu Linh nguơn thánh, Cửu Ðầu sư tử nghe tin hai cháu bị bắt, thì truyền trói Bát Giới mà dặn rằng:
- Ðừng có giết nó, đợi Tôn Hành Giả trả hai cháu lại, thì đổi Bát Giới cho nó, nếu nó không biết phải mà làm hại hai cháu ta, thì giết Bát Giới mà trừ hai mạng.
Ðêm ấy bầy yêu ngủ ngoài thành.
Còn Tôn Hành Giả dùng mình thâu lông lại, đi với Sa Tăng lên lầu ra mắt Tam Tạng, Tam Tạng:
- Trận nầy thiệt hại quá, không biết Ngộ Năng tánh mạng ra thể nào?
Tôn Hành Giả thưa:
- Không hề chi mà sợ, chúng tôi bắt sống hai con tinh của nó về đây, chắc nó không dám giết Bát Giới.
Hãy trói hai con tinh nầy cho chặt đợi mai sáng sẽ đổi Bát Giới.
Ba vị vương tử lạy Tôn Hành Giả mà hỏi rằng:
- Thưa thầy, trước khi đi đương đánh ngó thấy có một mình thầy, đến sau trá bại ngó thấy trả trăm thầy, ấy là phép chi vậy?
Tôn Hành Giả cười rằng:
- Trong mình ta có bốn muôn tám ngàn sợi lông phép, cứ một sợi hóa ra mười sợi; mười sợi hóa ra trăm sợi, thì biết là ức triệu nào, cứ mỗi sợi lông hóa ra một hình nữa cũng đặng.
Ba vị vương tử đồng quì lạy, rồi truyền dọn cơm trên lầu, ăn uống với nhau xong xả.
Rồi truyền treo lồng khắp nơi, quân lýnh cầm cờ và khí giái canh thủ; tiến mỏ, tiến lục lạc, tiếng đồng la, tiếng trống vang đầy, cứ đổi phiên canh giờ nghiêm nhặt tiếng pháo và tiếng binh ó vang tai, có ý làm cho yêu sợ.
Rạng ngày Cửu Ðầu sư tử kêu Huỳnh sư mà truyền kế rằng:
- Chúng bây bữa nay phải rán sức mà bắt Hành Giả với Sa Tăng. Còn ta thừa cơ lên bắt Tam Tạng và cha con Ngọc Hoa Vương, đem về động Cửu khúc bàng hoàng trước, đợi chúng bây thắng trận về sau.
Huỳnh sư y kế, liền dẫn Ðiêu Sư, Tuyết Sư, Bát Trượng Sư, Ngân Lý Sư đều cầm binh khí đến thành khiêu chiến.
Nói rồi Tôn Hành Giả với Sa Tăng nghe khiêu chiến, anh em đồng nhảy xuống thành hét lớn mắng rằng:
- Lũ ăn cướp mau trả sư đệ là Bát Giới cho ta, thì ta dung cho bây toàn tánh mạng, bằng không thì ta bầm nát thây thi.
Các yêu tính không thèm nói lại, áp tới đánh đùa. Tôn Hành Giả với Sa Tăng, hai anh em rán sức đánh với năm con yêu ấy.
Còn Cửu Ðầu sư tử thấy hai người đương hổn chiến, nó liền hóa khói đen bay thắng lên lầu, hiện nguyên hình sư tử chín đầu, hả hoát cái miệng, bá quan kinh hãi té ngửa té nghiêng, mấy tên lýnh ngoài đều sa xuống đất.
Cửu Ðầu sư tử, miệng thì ngậm Tam Tạng, miệng thì ngậm Ngọc Hoa Vương, còn ba miệng ngậm ba vị vương tử, trở ra chổ cũ ngậm Bát Giới vào miệng.
Té ra chín miệng mắc ngậm sáu người hết sáu miệng, còn dư ba miệng không, liền kêu lớn rằng:
- Thôi, năm cháu ở đánh cho thành động, để ông về động trước.
Nói rồi bay thẳng.
Khi ấy năm con yêu nghe ông nói như vậy, biết là bắt đặng mấy người ấy rồi, nên chúng nó mạnh mẽ tinh thần hơn trước, đánh Sa Tăng ngẩn ngơ.
Còn Tôn Hành Giả nghe trên thành lạ lạc giọng, biết là trúng kế rồi, liền nhổ lông nhai nhỏ phun ra, hóa cả ngàn Hành Giả nhỏ, vây phủ tứ bề.
Con quỷ mặt xanh và Ðiêu Toàn Cổ Quái, biết thế không xong nên chạy trước, Huỳnh Sư mạnh đánh ẩu đả, bị Tôn Hành Giả đập một thiết bảng chết ngay, hiện nguyên hình là sư tử lông vàng hực! Bầy khỉ ví bắt đặng bốn con sư tinh là Ðiêu Sư, Tuyết Sư, Bát Trượng Sư, Ngân Lý Sư đều hiện nguyên hình là sư tử!
Quan quân trên thành ngó thấy hai thầy thắng trận liền mở cửa thành đem dây và đòn xuống, trói quách năm con sư tử khiêng thăng vào thành.
Song có bốn con còn sống Tôn Hành Giả thâu lông lại.
Khi ấy Sa Tăng theo Hành Giả vào thành, xảy thấy Vương phi và đi và khóc, đến lạy Hành Giả mà bạch rằng:
- Thần sư ôi! Tôn Sư và chồng con tôi chắc chết hết, bây giờ biết tính làm sao?
Tôn Hành Giả đáp lễ nói rằng:
- Hiền hậu đừng phiền, bởi Lão Tôn mắc đánh với năm con tinh, nên Cửu Ðầu sư tử thừa cơ bắt sống mấy vị, song ta đã bắt đặng sáu con tinh của nó, bề nào nó cũng không dám hại thầy ta và Vương gia, Vương tử, là có ý để sống mà đổi lại.Ðể ngày mai anh em ta phá động bắt lão yêu, sẽ cứu Vương gia, Vương tư với sư phụ.
Vương phi và các cung nga đồng lạy tạ, lau nước mắt trở về cung.
Còn Tôn Hành Giả truyền các quan lột da sư tử lông vàng, còn sáu con sống thì xiềng tỏa mà giam cho chặt.Liền hối dọn cơm, anh em ăn uống rồi đi nghỉ.
Rạng ngày Tôn Hành Giả và Sa Tăng đằng vân đến núi.
Trước tiết, đứng ngó bốn phía thấy con quỷ mặt xanh cầm trường còn trong hang đá nhảy ra, men men lên núi.
Tôn Hành Giả đón mà nạt rằng:
- Ngươi đi đâu đó? Có Lão Tôn đây.
Nói rồi rủ Sa Tăng rượt nó.Không quyết giết, cố ý rượt nó cho tột ổ.
Con quỷ mặt xanh kinh hồn, và chạy và nhảy, hai anh em cứ đuổi theo.
Con quỷ mặt xanh chạy vào trước cửa động.
Tôn Hành Giả ngó thấy miện hang ăn vô núi rất lớn, thân trong có một cái động đá, mà đóng cửa rồi; trên gạch có đề mười chữ như vầy:
- Vạn linh Trước tiết sơn.Cửu khúc bàng hoàng động.
Nghĩa là: Núi Vạn linh trước tiết, động Cửu khúc bàng hoàng.
Con yêu mặt xanh đóng cửa rồi, vào báo rằng:
- Lão gia gia ôi! Có hai hòa thượng đứng ngoài cửa ngỏ.
Cửu đầu sư tử hỏi:
- Ðại vương ngươi và Ðiêu Sư, Tuyết Sư, Bạch Trạch Sư, Ngân lý Sư có về đó hay không?
Quỉ mặt xanh thưa rằng:
- Không thấy vị nào hết!
Cửu Ðầu sư tử cúi mặt giây phút, rồi khóc mà kêu rằng:
- Cháu ôi! Thảm lắm, thảm lắm!
Té ra Huỳnh Sư tôn đả tử trận, còn sáu đứa kia đều bị bắt hết, ta tức biết chừng nào! Thôi, chúng bây coi động, ta bắt chúng nó mà phạt cách nặng nề, cho các ngươi coi.
Nói rồi đi tay không, ra cửa động thấy Hành Giả và Sa Tăng đứng ó ré.
Cửu Ðầu sư tử mở cửa động bước ra.Hành Giả và Sa Tăng đập đại.
Cửu Ðầu sư tử dùn mình hiện nguyên hình, hả miệng ngậm hai người đem vào động bảo ba con yêu đem hai sợi dây ra.
Con quỷ mặt xanh và Ðiêu Toàn Cổ Quái cùng Cổ Quái Ðiêu Toàn đem dây đến.Cửu Ðầu sư tử nhả hai người ra trói lại xong xả, rồi mắng rằng:
- Con khỉ nầy bắt bảy đứa cháu ta, nay ta bắt hết một lũ bây mà trừ, cũng không bình lắm.Trẻ nhỏ lấy hèo ra đây, đánh con khỉ một hồi cho nhừ tử mà báo cứu cho Huỳnh sư tôn.
Ba con yêu ấy vưng lời, bẻ nhành dương liễu làm gậy, áp đập Hành Giả.
Tới tối tính đã gãy mấy cây gậy dương liễu, mà Tôn Hành Giả cũng trơ trơ.
Cửu đầu sư tử bảo thôi, truyền thắp đèn cho mình ăn uống, và canh giữ Hành Giả và Sa Tăng, rồi vào cẩm vân mà ngủ.
Còn ba con quỷ ấy cười rằng:
- Trời tối sao chẳng đánh mỏ thâu không? Sẳn mỏ khỏi lấy mỏ củ!
Nói rồi lấy gậy dương liễu khỏ trên đầu Hành Giả như đánh mỏ hồi một.
Rồi lại vui cười!
Tới đổi canh cũng đánh cái mỏ đó!
Tôn Hành Giả tức mình, giận bầm gan tím ruột, Tôn Hành Giả rán chịu đến khuya, thấy con quỷ mặt xanh ngáp dái, Ðiêu toàn cổ quái lim dim, Cổ Quái điêu toàn ngủ gục, Tôn Hành Giả biến mình nhỏ sút dây, lấy thiết bảng và đập đứa và nói rằng:
- Ba đứa bây đánh đấu tan nhu mỏ, ta phúp bây một đứa một cái cũng hóa ra tro.
Liền khêu đèn mở trói cho Sa Tăng, Bát Giới bị trói tại xó hóc, ngó thấy nóng họng kêu mà nói lớn rằng:
- Ðại ca ôi! Tôi bị trói đã sưng tay sưng cẳng, sao khong mở tôi trước?
Khi ấy Cửu đầu sư tử nghe tiếng kêu giựt mình thức dậy, chạy ra hỏi rằng:
- Ai cả gan mở dây đó?
Tôn Hành Giả kinh hãi thổi đèn, bỏ Sa Tăng phá cửa mà chạy, Cửu đầu sư tử kêu luôn ba tiếng, không nghe trả lời, liền chạy tới nơi thì đèn đã tắt hết, tồi thui không thấy gì cả, liền hỏi lớn rằng:
- Ðèn tắt sao không ai thắp, chúng bây còn ngủ hay sao?
Kêu tên ba con quái ấy hai lần, không nghe lên tiếng!Cửu đầu sư tử vào bưng đèn ra, ngó thấy ba đống thịt, máu chảy ròng ròng; Hành Giả, Sa Tăng đã trốn mất, đi kiếm một hồi, thấy Sa Tăng đứng nép dựa vách, bị Cửu đầu sư tử bắt trói lại như xưa, rồi cầm đèn đi soi, thấy hai từng cửa đều hưng hết.
Biết Tôn Hành Giả phá cửa trốn rồi, song chẳng đuổi theo, cứ lo sửa cửa lại.
Còn Tôn Hành Giả ra khỏi động, bay về thành Ngọc hao gặp Thổ Ðịa Thành hoàng nghinh tiếp.
Tôn Hành Giả hỏi:
- Sao đến bữa nay các ngươi mới tới?
Thành hoàng thưa rằng:
- Chúng tôi hay tin Ðại Thánh đến châu Ngọc Hoa Vương, bởi Ngọc Hoa Vương đãi đằng, nên chúng tôi chẳng dám đến ra mắt, nay thấy Tôn Sư và Thiên tuế mắc nạn, Ðại Thánh đi trừ yêu nên chúng tôi ra mắt.
Kế thần Yết đế và Lục đinh, Lục giáp dắt một ông Thổ Ðịa, đến quì trước mặt Tôn Hành Giả mà thưa rằng:
- Thổ Ðịa nầy ở tại núi Trước tiết biết cội rể yêu tinh, nên tôi dẫn đến đây cho Ðại Thánh truy nguyên bắt yêu mà cứu tôn sư và thiên tuế.
Tôn Hành Giả hỏi cội rể Cửu đầu sư tử, Thổ Ðịa thưa rằng:
- Nguyên trước động Cửu khúc bàng hoàng là ổ sáu con sư tử ấy, ba năm nay Cửu đầu sư tử tới, sáu con sư tử đều kính làm ông.Muốn trị nó thì phải thỉnh chủ nó tại phía đông, cung Diệu nghiêm, nếu người khác trị nó không đặng.
Tôn Hành Giả ngẫm nghỉ rồi nói rằng:
- Phải phải, ông Thái Ất thiên tôn ở cung Diệu nghiêm, hay cỡi sư tử chín đầu để ta đi thử cho hết ý.
Liền bảo chư thần về, Tôn Hành Giả cân đẩu vân đến Ðông Thiên Môn thì trời đã sáng, ông Quản Mục Thiên Vương ngó thầy hỏi rằng:
- Ðại Thánh đi đâu đó?
Tôn Hành Giả nói:
- Tôi qua cung Diệu Nghiêm.
Quản Mục Thiên Vương hỏi:
- Sao không đi Tây Phương, lại trở về Ðộng cực?
Tôn Hành Giả thuật chuyện vân vân.
Quản Thiên Vương cười rằng:
- Tại muốn ở làm sư phụ, nên mới gặp sư tử cả bầy!
Tôn Hành Giả cười rằng:
- Thiệt quả như vậy.
Cười rồi đi một đỗi, tới cung Diệu nghiêm, Tiên đồng vào báo.
Thái Ất thiên tôn đáp lễ rồi hỏi rằng:
- Mấy năm nay không gặp Ðại Thánh, nghe đồn đã quy y theo Ðường Tăng đi thỉnh kinh, hay là thành công rồi nên mới đi dạo.
Tôn Hành Giả thuật chuyện lại như vậy.Nên đến cầu thỉnh Thiên tôn đi thâu sư tử.Thái Ất thiên tôn nghe nói, liền sai Tiên đồng kêu thằng chăn sư tử.
Khi ấy Tiên đồng vào chuồng sư tử thấy thằng chăn ngủ mê, liền kêu dậy dắt vào cung.
Thái Ất Thiên Tôn hỏi:
- Xin tử có đó chăng?
Thầy chăng quỳ lạy khóc rằng:
- Xin Thiên Tôn thứ tội.
Thái Ất Thiên Tôn nói:
- Có khách là Ðại Thánh tại đây, ta không lẽ đánh ngươi, ngươi hãy khai ngay, vì cớ nào mà nó trốn mất?
Thằng chăn tạ ơn thưa rằng:
- Hôm trước tôi vào đền Cam lộ, uống vụn một ve rượu, say quá ngủ vùi nên quên xiềng nó mới trốn đặng.
Thái Ất Thiên Tôn nói:
- Rượu ấy của Lão quân cho ta, gọi là Luân hồi quỳnh dịch, nếu uống vào say tới ba ngày.Chẳng hay nó xuống nhơn gian đã mấy năm?
Tôn Hành Giả nói:
- Cứ theo lời Thổ Ðịa nói:Nó xuống động ấy gần ba năm.
Thái Ất Thiên Tôn cười rằng:
- Phải rồi, trên trời một bữa, dưới thế một năm.Thôi ta tha tội cho sư nó, ngươi theo ta và đi với đại thánh xuống phàm mà bắt nó.
Nói rồi đồng đằng vân đến núi Trước tiết, chư thần Thổ Ðịa đều lạy mừng.
Tôn Hành Giả hỏi rằng:
- Sư tử có làm hại thầy ta chăng?
Chư thần thưa rằng:
- Sư tử ngủ vùi, chẳng động phạm tới ai hết.
Thái Ất thiên tôn nói:
- Thôi Ðại Thánh đi khiêu chiến dụ nó ra đây, đặng ta bắt nó.
Khi ấy Tôn Hành Giả vưng lời đền động khiêu chiến rằng:
- Yêu tinh, trả mấy ấy cho ta.
Kêu đôi ba tiếng không thấy yêu ra, Tôn Hành Giả phá cửa động và mắng nhiếc.Cửu đầu sư tử giựt mình thức dậynổi giận nhảy ra hét lớn một tiếng, hả chín cái miệng ra.Tôn Hành Giả nhảy thót và kêu Cửu đầu sư tử mà mắng rằng:
- Ngươi đừng vô lễ mà chết giờBộ không thấy chủ nhà hay sao?
Thái Ất Thiên Tôn niệm chú, rồi hét lớn rằng:
- Nguơn thánh, có ta đây.
Cửu đầu sư tử thấy chủ, liền mọp xuống mà lạy.
Sư nô nhảy lại nắm lông gáy thoi cả trăm và mắng rằng:
- Súc sanh, ngươi trốn đi đâu? Báo hại ta mắc tội.
Cửu đầu sư tử không dám cục cựa, để cho thằng chặn đánh mỏi tay mới thôi! Ðánh đã thèm rồi trải yên gấm trên lưng nó.
Thái Ất Thiên Tôn nhảy lên cỡi nạt một tiếng bải đi.Nó nhảy lên mây, bay về phía Ðông cực.
Còn Tôn Hành Giả tạ ơn rồi vào động Cửu khúc bàng hoàng, mở trói cho thầy và hai sư đệ, lại mở trói cho bốn cha con Ngọc Hoa Vương.
Rồi bảo Bát Giới kiếm chà bổi củi khô, chất đầy cả động châm một mũi lửa cháy tiêu.
Tôn Hành Giả truyền Thổ Ðịa trấn tại đó, chớ cho yêu tinh đến nữa.
Dặn xong rồi, truyền Sa Tăng, Bát Giới cõng bốn cha con Ngọc Hoa Vuơng, còn mình dắt thầy đồng trở về vương phủ.
Ðoạn về tới, vương phi và bá quan đồng tiếp giá, và lạy mừng mấy vị sư.
Dọn tiệc chay tại Bộc Sa đình, mà đãi thầy trò, còn Ngọc Hoa Vương và ba vị vương tử đồng vào cung, ăn uống rồi đi ngủ.
Rạng ngày bốn cha con Ngọc Hoa Vương ra tạ ơn Hành Giả.
Tôn Hành Giả truyền quân làm thịt bảy con sư tử mà lột da.
Một con để trong cung mà dùng, một con phân phát cho quan quân, còn năm con làm hàng ra mỗi miếng thịt nặng một đôi lượng, đem phân phát cho lê dân trong nước, ăn cho biết mùi lạ và trừ tạ. Bởi vậy nên nội quận cám ơn hết thảy.
Giây phút thấy lũ thợ rèn vào bẩm rằng:
- Ba món binh khí rèn rồi.
Tôn Hành Giả hỏi:
- Cái nào nặng mấy cân?
Thợ rèn thưa rằng:
- Thiết bảng nặng một ngàn cân, đinh ba nặng tám trăm cân, bửu trượng cũng vậy.
Tôn Hành Giả truyền mời ba vị vương tử ra bảo của ai thì nấy thâu lấy.
Ngọc Hoa Vương than rằng:
- Vì ba món binh khí nầy, thiếu chút nữa cha con chết hết!
Ba vị vương tử tâu rằng:
- Tuy rủi mà may, nhờ thần sư cứu khỏi nạn, lại giấu yêu mà trừ hại cho lê dân, thiệt cả nước thái bình trường cửu.
Khi ấy Ngọc Hoa Vương và ba vị vương tử thưởng thợ rèn xong xả, rồi đến Bộc Sa đình tạ ơn mấy vị thần sư.
Tam Tạng hối ba người học trò dạy ba người vương tử cho xong, rồi lo đi kẻo trễ.
Ba anh em Hành Giả vâng lời.
Cách ít bữa thầy nào dạy trò nấy đã tinh thông bởi đệ tử thông minh, nên thầy dạy mau thuộc.
Khi ấy Ngọc Hoa Vương dọn yến thiết đãi bốn ngày, và đêm một mâm vàng đền ơn dạy dỗ.
Tôn Hành Giả cười rằng: Dẹp cho xong, chúng tôi là thầy tu, không dụng bạc vàng của báu.
Bát Giới nói:
- Thiệt chẳng dám lãnh bạc vàng châu báu, song cái áo của tôi nó bị yêu tinh xé rách, cho chúng tôi quần áo, thì có ích hơn vàng bạc.
Ngọc Hoa Vương truyền lấy ba cây gấm tốt, may quần áo cho ba thầy, ba thầy đều nhặm lễ; sửa sọan lên đường
Ngọc Hoa Vương truyền bá quan văn võ dàn giá theo đưa, bá tánh theo coi nhu coi hội, đều khen rằng:
- Phật La Hán xuống phàm trừ yêu tinh mà cứu thiên hạ.
Còn vua quan theo đưa khỏi thành xa lắm mới trở về.
Bốn thầy trò cứ việc đi tới.