Sáu giờ ba mươi tối, Howard và Shirley Mollison cùng bước vào sảnh nhà thờ Pagford. Shirley ôm một xấp lớn giấy tờ còn Howard mang chuỗi vòng cổ trang trí huy hiệu hai màu trắng xanh của Pagford.
Ván sàn cót két oằn mình dưới sức nặng của Howard khi lão đi thẳng tới chỗ mấy tấm bàn xước xát đã được kê nối vào nhau. Howard thích sảnh đường này chẳng kém mấy cửa tiệm của mình. Đội nữ hướng đạo dùng sảnh vào thứ ba, thứ tư là ngày cho Tổ chức phụ nữ [1]. Đây cũng là nơi tổ chức bán hàng từ thiện và lễ Đại Xá, nơi tổ chức đám cưới lẫn lễ canh thức người quá cố. Nó lưu dấu mùi vị của tất cả những sự kiện đó: mùi quần áo cũ, mùi café, bánh nướng nhà làm, salad thịt nguội, mùi bụi bặm, mùi thân người, nhưng rõ nhất là mùi gỗ và đá lâu năm.
[1] Women’s Institute: Tổ chức tình nguyện tại Anh dành cho phụ nữ, giúp phụ nữa học được những kĩ năng mới và tiếp cận cơ hội giáo dục – chú thích của người dịch.
Shirley lăng xăng lượn lên lượn xuống bày sẵn tài liệu ra bàn. Bà ta rất mê họp hành. Đương nhiên vì bà phồng mũi thích thú được thấy ông chồng chủ trì cả hội, nhưng hơn nữa vì Maureen không có vai trò gì nên không được bén mảng vào đây, thế là bà ta đành bằng lòng nghe những chuyện Shirley chịu rỉ cho.
Mấy ủy viên cánh hẩu với Howard lục tục kéo tới. Ông này oang oang chào hỏi váng cả phòng. Thường hiếm khi nào cuộc họp có đủ 16 thành viên, như hôm nay ông ta phỏng chừng cũng chỉ được độ 12 người.
Aubrey Fawley xuất hiện lúc nửa bàn đã kín chỗ. Ông cui cúi bước vào, trông dáng như người đang cố tiến tới trong cơn gió ngược.
- Aubrey - Howard phấn khởi la to, tới khi vị khách đặc biệt này xuất hiện lão mới chịu đích thân ra đón - Khỏe không ông bạn? Julia thế nào? Có nhận được thiếp mời của tôi không đấy?
- Xin lỗi, tôi không...
- Sinh nhật sáu nhăm của tôi đấy mà! Ngay đây nhá, thứ Bảy, ngay sau ngày bầu cử ấy.
- À, vâng vâng. Howard, ngoài kia có một cô đang chờ, nói là bên tạp chí Yarvil và District Gazette. Tên Alison thì phải?
- Thế à, lạ nhỉ - Howard hỏi lại. - Tôi mới gửi cô ấy bài báo mà, ông biết đấy, đáp lại bài của Fairbrother... Chắc có việc, để tôi đi xem thử.
Lão lo lắng lạch bạch đi ra cửa, vừa khéo gặp Parminder Jawanda tiến vào. Bà này vẫn càu cạu như mọi khi và đi lướt qua luôn không chào hỏi, và duy nhất lần này Howard cũng không buồn chào.
Trên vỉa hè bên ngoài, một phụ nữ tóc vàng còn trẻ, người bè bè cục mịch đang đứng chờ. Cô ta toát ra cái vẻ tươi cười xơn xớt, Howard nhận ra ngay, vốn chính lão cũng luôn khoác cái vẻ ấy hàng ngày. Cô ta đứng ôm cuốn sổ, săm soi nhìn mấy chữ cái đầu họ tên nhà Sweetlove khắc trên hai cánh cửa.
- Xin chào xin chào! - Howard hào hển lên tiếng - Cô Alison phải không? Tôi là Howard Mollison. Cô bỏ công đi tới tận đây để bảo tôi là tôi viết chẳng ra gì phải không?
Cô ta vội nhành mồm cười đáp lễ, nắm lấy bàn tay Howard chìa ra.
- Đâu có, đâu có, chúng tôi thích lắm - cô trấn an lão - Tôi nghĩ chuyện này càng ngày càng trở nên được nhiều người quan tâm nên muốn đến dự cuộc họp hội đồng, ông không phiền chứ ạ? Báo chí được vào mà phải không ạ. Tôi có xem qua các quy định cả rồi.
Cô ta vừa nói vừa bước luôn về phía cửa.
- Phải phải, báo chí được dự - Howard núng nính bước theo, lịch sự dừng trước cửa nhường cô này đi trước - miễn là không phải lúc chúng tôi phải bàn những vấn đề không công khai rộng rãi, chính thế.
Cô liếc nhìn lão, trong ánh sáng lờ mờ lão vẫn thấy rõ cô đang cười.
- Như mấy lời cáo buộc nặc danh đăng trên bảng tin của quý vị phải không? Của Hồn ma Barry Fairbrother đấy?
- Kìa cô bạn thân mến - Howard khò khè cười lại - Mấy bài đó đâu có đáng gì mà nhắc tới, phải không? Một hai câu bình luận ngớ ngẩn trên mạng thôi mà?
- Một hai câu thôi sao? Tôi nghe nói có vô khối kia, chỉ có điều là đã được xóa hết thôi.
- Đâu có đâu có, chắc ai nghe nhầm rồi - Howard đáp - chỉ hai ba mẩu ngắn thôi, theo tôi biết là thế. Vớ vẩn tuốt. Thật ra tôi nghĩ - lão cố biến báo - đứa nhóc nào nghịch dại đó thôi.
- Đứa nhóc à?
- Ờ thì cô biết đấy, bọn choai choai phá cho vui ấy mà.
- Lẽ nào mấy cô cậu tuổi ấy lại đi công kích ủy viên hội đồng khu? - Cô ta vẫn cười - Tôi lại nghe là có người bị nhắc tới xong là mất việc luôn đấy. Chắc cũng do bài báo trên website của ông.
- Tôi mới biết đấy - Howard nói dối. Hôm qua Shirley gặp Ruth ở bệnh viện và khi về đã rỉ cho lão tin này.
- Tôi xem trong lịch thấy hôm nay mọi người định bàn về trung tâm Bellchapel. - Alison nói lúc hai người bước vào sảnh đường sáng trưng. - Cả ông lẫn ông Fairbrother quá cố đều có những lập luận rất thuyết phục... Sau khi đăng bài ông Fairbrother, chúng tôi nhận được kha khá thư gửi về đấy. Biên tập của chúng tôi thích lắm. Sao cũng được, miễn là kích được người ta chịu viết thư...
- Ờ, tôi có được đọc qua - Howard đáp - xem ra chẳng ai nói tốt được cho cái trung tâm đó, hả?
Các ủy viên tại bàn đều quay lại nhìn họ. Alison Jenkins bình tĩnh giữ nguyên vẻ tươi cười nhìn lại.
- Để tôi kiếm cho cô cái ghế - Howard phì phò nhấc ra một cái từ chồng ghế gần đó rồi đặt xuống cách bàn độ bốn thước.
- Cảm ơn ông - Cô ta tự động kéo xịch ghế lại gần bàn hai thước.
- Thưa quý vị - Howard giới thiệu - Tối nay cuộc họp chúng ta có sự tham dự của báo giới nhé. Đây là cô Alison Jenkins của tờ Yarvil và District Gazette.
Vài người tỏ ra thích thú, nhưng đa số chỉ liếc nhìn đầy nghi ngờ. Howard quay lại vị trí đầu bàn, Shirley và Aubrey đều đang thắc mắc nhìn lão.
- Hồn ma Barry Fairbrother - lão hạ giọng nói lúc rón rén đặt mông xuống cái ghế nhựa (cách đây hai cuộc họp, một chiếc từng gãy sụm suống dưới sức nặng của lão) - và Bellchapel. Tony kia rồi!- đột nhiên lão đổi giọng la to làm Aubrey giật nảy người - lại đây Tony... ta chờ Herry với Sheila thêm vài phút nhá?
Hôm nay tiếng rì rầm trò chuyện khẽ hơn mọi khi. Alison Jenkins chưa gì đã bắt đầu ghi chép lia lịa vào sổ. Howard bực dọc nghĩ đây là tại thằng cha Fairbrother chết tiệt! Chính hắn khi trước mời nhà báo tới dự họp chứ ai. Howard thoáng nghĩ Barry sống hay Barry-Ma cũng hệt như nhau, toàn gây chuyện rắc rối.
Parminder cũng mang cả chồng tài liệu tới cuộc họp như Shirley. Bà đặt tờ chương trình họp lên trên chồng tài liệu vờ đọc để đỡ phải chuyện trò với ai. Đầu óc bà thực sự đang hướng về người phụ nữ ngồi ngay sau lưng mình. Chính tờ Yarvil và District Gazette đã đăng bài về vụ đột quỵ của bà Catherine Weedon và khiếu nại của gia đình về bác sĩ điều trị. Báo không đăng rõ tên Parminder nhưng chắc chắn người viết biết danh tính bác sĩ đó. Có khi Alison cũng dính líu tới bài đăng nặc danh về Parminder trên website hội đồng cũng nên.
Thôi bình tĩnh đi, mình lại thành ra giống Colin mất rồi.
Howard đã đứng dậy đọc lời xin phép không tham dự cuộc họp của các thành viên vắng mặt rồi yêu cầu hội đồng xem lại biên bản cuộc họp lần trước, Parminder hầu như không nghe được lão nói gì, mạch máu đập thùm thụp trong tai bà.
- Giờ nếu không ai phản đối - Howard tuyên bố - ta sẽ bàn về mục tám và chín trước vì ủy viên hội đồng quận Fawley cần trình bày về hai mục này, mà ông lại không nán lại lâu được...
- Chỉ đến tám rưỡi thôi - Aubrey vừa nói vừa liếc nhìn đồng hồ.
- Vâng, thế nếu không ai phản đối... không có nhỉ? Xin mời ông, Aubrey.
Aubrey trình bày vấn đề một cách giản dị, khách quan, sắp có đợt xét lại ranh giới hành chính, lần đầu tiên có ý kiến cho rằng Pargord nên chuyển lại khu Fields cho Yarvil. Khi đó Yarvil phải gánh một phần chi phí không bao nhiêu dùm cho Pagford, đổi lại Yarvil sẽ được một số cử tri tự do bầu cho Đảng khác ngoài chính phủ hiện tại, những phiếu này có thể làm nên chuyện với Yarvil nhưng chỉ lãng phí ở Pagford, vì từ thập niên 50, thị trấn này luôn là khu vực bầu cử an toàn đối với đảng Bảo Thủ. Toàn bộ tiến trình này sẽ diễn ra đơn giản và suôn sẻ dưới lập luận vỏ bọc là Yarvil chi tiền cho hầu hết các dịch vụ của khu Fields vì khu này là một phần của nó.
Aubrey kết luận, nếu Pagford muốn cắt bỏ khu đất khỏi địa giới của mình, thì nên bày tỏ mong muốn làm thế vì lợi ích của hội đồng quận.
- … cần một thông điệp rõ ràng, thuyết phục từ quý vị - ông nói - tôi thực sự tin rằng lần này...
- Trước nay có ăn thua gì đâu - một chủ trại ngắt lời giữa tiếng rì rầm tán đồng.
- Nhưng mà đã khi nào ta được mời trình bày quan điểm của mình về vụ này đâu John - Howard đáp.
- Thế thì ta nên xác định cho rõ quan điểm của hội đồng là gì đã rồi hãy tuyên bố công khai thì hơn, phải không? - Parminder lên tiếng, giọng lạnh như nước đá.
- Được rồi - Howard ôn tồn đáp - thế chị phát biểu trước nhé, bác sĩ Jawanda?
-Tôi không biết có quý vị nào ở đây đã đọc bài viết của Barry trên tờ Gazette chưa - Parminder bắt đầu. Trước mọi ánh mắt đang đổ về mình, bà cố gạt khỏi đầu ý nghĩ xoay quanh bài đăng nặc danh về mình hay cô phóng viên đang ngồi sau lưng. - Tôi nghĩ những luận điểm trong bài về việc giữ khu Fields thuộc về Pagford rất xác đáng.
Parminder nhìn Shirley, bà này tuy cúi mặt ghi chép nhưng vẫn không giấu nổi nụ cười rất nhẹ.
- Chứng minh bằng cách nói về lợi ích cho những người như con bé Krystal Weedon ấy hả? - Betty, một phụ nữ lớn tuổi ngồi cuối bàn lên tiếng. Parminder ghét cay ghét đắng bà này.
- Bằng cách nhắc cho chúng ta nhớ những người sống ở khu Fields cũng là một phần của cộng đồng này - bà đáp.
- Họ lúc nào cũng nghĩ mình chuyển từ Yarvil tới mà - ông chủ trại nói - trước nay vẫn thế.
- Tôi còn nhớ - Betty chen vào - con bé Krystal đó từng xô một đứa nhỏ lọt xuống sông.
- Không đúng - Parminder giận dữ nói - lúc đó con gái tôi cũng có mặt, là đo hai thằng bé đánh nhau... nhưng dù sao...
- Tôi thì lại nghe là do Krystal Weedon làm - Betty khăng khăng.
- Bà nghe nhầm rồi - Parminder đột nhiên hét lớn.
Cả bàn sững sờ. Chính bà cũng sựng lại. Tiếng hét dội khắp sảnh đường cũ kỹ. Parminder nghẹn cứng họng, bà cúi đầu nhìn chằm chằm tờ chương trình họp trước mặt, tiếng John văng vẳng như từ đâu xa lắm.
- Đúng ra Barry tự minh họa bằng chuyện của mình thì thuyết phục hơn con bé đó nhiều. Ông ta có được nhiều thư từ trường Thánh Thomas.
- Vấn đề là - một phụ nữ khác lên tiếng - cả trăm đứa phá làng phá xóm mới được một Barry.
- Cốt yếu là, họ là dân Yarvil - một ủy viên nam tóm gọn - họ phải thuộc về Yarvil.
- Không phải thế - Parminder cố ghìm giọng nhưng tất cả đều im bặt lắng nghe như thể đợi bà hét lên lần nữa - hoàn toàn không phải thế. Cứ nhìn nhà Weedon đi. Toàn bộ bài viết của Barry xoay quanh họ. Nhiều năm trước họ vốn là gia đình ở Pagfords này nhưng...
- Họ chuyển tới sống ở Yarvil...
- Vì ở đây không kiếm được chỗ nương thân - Parminder cô giữ bình tĩnh - quý vị đâu có muốn phát triển khu mới ở ngoại ô thị trấn.
- Xin lỗi nhé - Betty đỏ mặt tía tai vênh mặt nhìn Parminder - Chị đâu có ở đây mà biết mấy chuyện khi trước.
Mọi người lao xao quay ra bàn luận riêng từng nhóm lẻ với nhau, Parminder không để lọt tai nổi câu nào. Cổ họng bà se thít, không dám nhìn vào mắt bất kỳ ai.
- Hay là ta giơ tay biểu quyết nhé? - Howard từ cuối bàn lớn tiếng đề nghị, tiếng lào xào lắng bặt - Ai muốn phản ảnh với hội đồng quận là Pagford vui lòng cắt khu Fields khỏi phạm vi quản lý của thị trấn và định lại ranh giới khu?
Tay Parminder nắm chặt trong lòng, móng bấm sâu vào lòng bàn tay. Xung quanh loạt soạt tiếng ống tay áo giơ lên.
- Tuyệt lắm - Howard đắc thắng kêu to - Thế, tôi sẽ thảo đề xuất với Tony và Helen rồi gửi mọi người cùng xem qua, rồi là tiến hành thôi. Tuyệt vời!
Vài ủy viên vỗ tay. Mắt Parminder nhòa đi, bà vội chớp lia lịa. Tấm chương trình nhòe nhoẹt lúc xa lúc gần. Rồi đột nhiên nhận ra sự im lặng kéo dài quá lâu, bà ngẩng nhìn lên. Howard vừa rồi quá bốc nên đã phải moi bình thuốc xịt ra dùng cho dễ thở, các ủy viên khác đang chú mục nhìn lão đầy quan tâm.
- Được rồi, thế thì - Howard cuối cùng cũng bỏ ống xịt xuống mỉm cười, mặt mày còn đỏ lưỡng - nếu không ai có ý kiến gì khác thì... - lão ngừng một lúc lâu - tới mục chín, Bellchapel. Ông Aubrey cũng có mấy lời phát biểu về trung tâm.
Barry sẽ không để chuyện này xảy ra. Ông ấy sẽ phản bác. Ông ấy sẽ khiến John phải bật cười mà ngả về phía chúng ta. Đúng ra ông ấy phải viết về chính mình chứ không phải Krystal... mình đã khiến ông ấy phải thất vọng...
- Cảm ơn anh Howard - Aubrey lên tiếng, mạch máu bên tai Parminder càng đập dữ dội, bà bấm sâu thêm móng tay vào - Như quý vị đã biết, quận đang cắt giảm đáng kể ngân sách...
Bà ta vẫn luôn yêu tôi, và chẳng giấu những lúc cứ nhìn tôi đăm đắm...
- … và một trong những hạng mục chúng tôi sẽ xem xét là Bellchapel - Aubrey nói - Tôi nghĩ tôi sẽ góp lời về chuyện này, vì như quý vị đã biết, tòa nhà thuộc quyền quản lý của khu...
- Và hợp đồng cho thuê gần đáo hạn rồi - Howard tán đồng - Đúng thế.
- Nhưng đâu có ai khác muốn thuê tòa nhà cũ kỹ đó nữa, phải không? - Một viên kế toán về hưu ngồi cuối bàn lên tiếng - Nó xuống cấp nhiều rồi, theo tôi biết là thế.
- Tôi thì tôi tin là sẽ tìm được người thuê mới thôi - Howard thoải mái đáp - nhưng đó không phải vấn đề. Vấn đề là ở chỗ ta có thấy trung tâm làm được gì hay không...
- Chuyện đó chẳng liên quan gì - Parminder cắt lời - Hội đồng khu không có trách nhiệm đánh giá trung tâm có hoạt động hiệu quả hay không. Ta đâu có tài trợ cho chỗ đó thì đâu có trách nhiệm đánh giá.
- Nhưng chúng ta sở hữu tòa nhà - Howard vẫn cười rất lịch sự - thế nên thiết nghĩ cũng hợp lẽ thôi nếu ta muốn xét tới...
- Nếu cần xem thông tin về hoạt động trung tâm, tôi nghĩ điều quan trọng nhất là phải xem xét đồng đều nhiều mặt - Parminder nói.
- Tôi rất xin lỗi - Shirley lên tiếng, nhìn lướt về phía Parminder - Chị vui lòng đừng ngắt lời chủ tọa được không, bác sĩ Parminder? Vì rất khó ghi biên bản nếu mọi người cứ ngắt lời nhau thế này. Ấy đấy, nói thế mà chính tôi lại đang ngắt lời người khác rồi đây - bà ta mỉm cười xoa dịu - Xin lỗi nhé.
- Tôi cho rằng hội đồng vẫn muốn kiếm nguồn thu từ tòa nhà đó - Parminder không đếm xỉa gì tới Shirley - mà theo tôi biết hiện không có khách hàng nào đang chờ thuê cả. Vì vậy tại sao phải cân nhắc việc có nên chấm dứt hợp đồng cho thuê hay không.
- Trung tâm đó mà chữa chạy gì - Betty phản đối - cấp thêm thuốc cho dân nghiện thì có. Họ mà dọn đi là tôi mừng.
- Ở cấp quận, chúng tôi cũng đang phải đối mặt với nhiều quyết định rất khó khăn - Aubrey Fawley tiếp lời - Chính phủ muốn cấp chính quyền địa phương phải tiết kiệm được hơn một tỉ bảng. Chúng tôi không thể nào tiếp tục duy trì các dịch vụ theo cách trước giờ. Đó là thực tế.
Parminder căm ghét đám ủy viên hội đồng xun xoe quanh Aubrey, nhịp nhàng gật gù nuốt từng lời phát ra bằng cái giọng trầm trầm ngân nga đó. Bà biết thừa có người gọi mình là “Tai Cụp”.
- Các nghiên cứu cho thấy rằng việc dùng chất gây nghiện bất hợp pháp tăng lên trong thời kỳ suy thoái - Parminder nói.
- Đó là do họ tự chọn thôi - Betty nói - có ai bắt họ xài thuốc đâu.
Bà ta nhìn quanh bàn tìm sự ủng hộ, Shirley mỉm cười khuyến khích.
- Chúng ta đang phải đứng trước nhiều lựa chọn khó khăn - Aubrey nhắc lại.
- Thế nên ông phải liên kết với Howard - Parminder lại ngắt lời - và quyết định thúc đẩy trung tâm đôi chút bằng cách tống họ ra khỏi tòa nhà đó phải không.
- Tôi nghĩ có nhiều cách dùng tiền hiệu quả hơn là đổ vào cho cái đám tội phạm đó - viên kế toán lên tiếng.
- Còn tôi thì chỉ muốn cắt hết mọi trợ cấp cho bọn họ thôi - Betty bồi thêm.
- Tôi được mời tới dự buổi họp này là để trình bày cho quý vị cùng hiểu rõ tình hình ở cấp quận như thế nào - Aubrey bình tĩnh nói - chứ không có ý gì khác đâu, bác sĩ Jawanda.
- Mời Helen - Howard nói to, giơ tay mời một ủy viên khác đang giơ tay, cô này nãy giờ cố nói ra ý kiến của mình mà không được.
Parminder không còn nghe chị ta nói gì nữa. Bà cũng quên hẳn chồng tài liệu nằm dưới tờ chương trình mà Kay Bawden đã dày công chuẩn bị: số liệu thống kê, thông tin về những trường hợp cai nghiện thành công, lợi ích của việc dùng methadone so với heroin, các nghiên cứu phản ánh chi phí cũng như khía cạnh tài chính, xã hội của nạn nghiện hút. Mọi thứ xung quanh bà lung lay tan chảy. Bà biết mình sắp bùng nổ khủng khiếp chưa từng có. Không còn đường hối hận. Không thể ngăn chặn. Giờ chỉ có thể nhìn nó diễn ra. Quá trễ, quá trễ rồi...
-... sự trao quyền - Aubrey Fawley vẫn đang nói - Những người đó đúng nghĩa là cả đời không hề làm việc một ngày nào.
- Và thực sự - Howard tiếp lời - giải pháp cho vấn đề này rất đơn giản trực tiếp. Cứ ngừng dùng thuốc là được thôi.
Lão quay lại tự mãn cười với Parminder - Thuật ngữ trong ngành gọi cách này là “chặn nguồn để cắt cơn” phải không bác sĩ?
- Theo ý ông thì họ phải tự chịu trách nhiệm vì thói nghiện ngập của mình và phải tự biết thay đổi hành vi phải không? - Parminder hỏi.
- Tóm lại là thế.
- Trước khi họ làm nhà nước tiêu tốn thêm nhiều tiền của nữa?
- Chính xác…
- Vậy thì ông - Parminder cao giọng, cơn điên giận lặng lẽ cuốn xoáy lấy bà - Howard Mollison, ông có biết mình đã làm dịch vụ y tế tiêu tốn bao nhiêu nghìn bảng chỉ vì ông hoàn toàn không thể ngừng nhồi nhét đồ ăn vào người hay không?
Howard đỏ rần từ cổ lên mặt.
- Ông có biết chi phí đặt tim nhân tạo, rồi thuốc men, rồi tiền nằm viện dài ngày là bao nhiêu không? Rồi cả những cuộc thăm khám của bác sĩ vì ông bị suyễn, ông cao huyết áp, và cả cái chứng viêm da gớm ghiếc chỉ vì không muốn giảm cân?
Giọng của Parminder đã vút lên thành tiếng thét, các thành viên khác bắt đầu lào xào phản ứng thay cho Howard, Shirley đã đứng bật dậy, Parminder vẫn gào thét, tay vung vẩy mớ giấy tờ xộc xệch.
- Bác sĩ gì mà không giữ bí mật cho bệnh nhân - Shirley cũng gào lên - Quá đáng! Đúng là quá đáng mà!
Parminder bước thẳng ra cửa, giữa tiếng nấc điên giận, bà còn kịp nghe Betty kêu gọi lập tức đuổi bà khỏi hội đồng. Bà đi như chạy khỏi sảnh nhà thờ, biết rõ mình vừa gây chuyện tày trời. Giờ bà chỉ mong được bóng đêm nuốt chửng, được biến mất mãi mãi.